تالار مرکزی به سرنوشت خاتم الانبیا دچار می‌شود؟

نزدیک به ۳ سال از افتتاح ساختمان تالار مرکزی رشت در انتهای بوستان ملت درست چسبیده به آب نمای پرحاشیه شهرداری رشت می‌گذرد. ساختمانی که روند احداث آن بیش از ۱۲ سال طول کشید و به گفته مسؤولان استان ۷۰ میلیارد تومان فقط صرف ساخت آن شد و قرار بود به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت‌های فرهنگی استان برای انجام فعالیت‌های فرهنگی، هنری و موسیقی در اختیار هنرمندان قرار بگیرد، ماه‌های طولانی به دلیل کمبود تأمین اعتبار جهت تجهیز سالن‌های تالار، مسایل فنی و اجرای موارد خاص آگوستیکی سالن کنسرت هال در انتظار شروع بهره برداری رسمی باقی ماند. حال

آنکه بعد از تامین تجهیزات نیز، بار دیگر این تالار با چالش و مانع جدیدی برای بهره برداری مواجه شد و طی دوسال گذشته به دلیل مباحث واگذاری و اختلافات درادعای مالکیت و بهره برداری بین ارگانهای ارشاد و شهرداری رشت بدون فعالیت و بلااستفاده رها شده است.

موضوعی که موجب دیدارهایی بین شهردار فعلی رشت با مدیرکل سابق اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان شده است.در این دو نشست «سید امیر حسین علوی» شهردار رشت با تاکید به امضای توافق نامه و لزوم تبادل و مشارکت اقتصادی اظهار کرد: هیچ نهادی بهتر از شهرداری نمی‌تواند تالار مرکزی شهر را مدیریت کند. از آنجا که منابع سازمان‌های دولتی بسیار محدود است، قطعاً اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در تامین هزینه‌های نگهداری تالار مرکزی شهر موفق نخواهد بود و در نهایت ناچار به واگذاری مجموعه به بخش خصوصی خواهد شد.

وی با بیان اینکه واگذاری تالار مرکزی شهر به بخش خصوصی هنرمندان را با چالش مواجه می‌کند افزود: در صورت واگذاری به بخش خصوصی، هنرمندان مجبور به پرداخت هزینه برای استفاده از تالار مرکزی شهر خواهند بود که چنین هزینه‌ای در توان هنرمند این شهر نیست.

محجوب با اشاره به اینکه هنرمندان رشت تمایل زیادی به مدیریت تالار توسط شهرداری رشت داشتند می افزاید: سازمان فرهنگی وهنری شهرداری در طول سال برنامه های فرهنگی و هنری زیاد و بی شماری اجرا می‌کند اما به شدت با مشکل کمبود مکان برای برنامه های خود مواجه است. لذا با در اختیار گرفتن این تالار قصد داشت آنرا به خانه هنرمندان رشت تبدیل کند.

در ادامه این جلسه نیز«فیروز فاضلی» مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گیلان ضمن اظهار امیدواری در خصوص رفع بلاتکلیفی تالار شهر، آمادگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی را برای تعیین تکلیف این مجموعه اعلام کرد و گفت: شهرداری و اداره‌ی کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان باید در چارچوب قانونی به یک تصمیم مشترک برسند و هر تصمیمی که دو دستگاه در مورد این تالار می‌گیرند باید با رویکرد توجه به منفعت عموم باشد.

کش و قوس‌های اخیر موجب شد اکنون دادستانی حکم به واگذاری تالار مرکزی شهر به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به مدت دو سال بدهد. با این حال مشخص نیست که این واگذاری تا چه حد به نفع هنرمندان استان خواهد بود؟ ابتدا به چه دلایلی شهرداری قصد داشت تولی این مرکز بزرگ فرهنگی را در دست بگیرد؟ و بعد آیا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان خواهد توانست در دو سال آتی از پس هزینه‌های نگهداشت این تالار بربیاید، یا سرنوشتی چون مجتمع خاتم الانبیا در انتظار این تالار بزرگ است؟

شهرداری بهترین نهاد مدیریت کننده تالار شهر

«یاسر محجوب» رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری رشت با تاکید به اینکه شهرداری همیشه در کنار مردم و هنرمندان بوده به مرور اظهار می‌کند: در حال حاضر اختلافات حل شده و نگرش مدیر کل جدید ارشاد در بهره برداری از تالار تعامل و تفاهم با شهرداری است. امیدوارم همکاری دوجانبه خوبی را در اجرای برنامه های فرهنگی شاهد باشیم.

محجوب با اشاره به اینکه هنرمندان رشت تمایل زیادی به مدیریت تالار توسط شهرداری رشت داشتند می افزاید: سازمان فرهنگی وهنری شهرداری در طول سال برنامه های فرهنگی و هنری زیاد و بی شماری اجرا می‌کند اما به شدت با مشکل کمبود مکان برای برنامه های خود مواجه است. لذا با در اختیار گرفتن این تالار قصد داشت آنرا به خانه هنرمندان رشت تبدیل کند.

وی در پاسخ به ادعای دریافت هزینه ازهنرمندان برای اجاره سالن‌ها با بیان اینکه در حال حاضر سالن خاتم الانبیا که در اختیاراداره کل فرهنگ و ارشاد قرار دارد برای هنرمندان رایگان نیست تاکید می‌کند: شهرداری قصد داشت به درخواست هنرمندان رشت و با کمترین هزینه این تالار را مدیریت کند. بطوریکه حتی در واگذاری سرای محلات به بخش خصوصی نیز هیچگونه اجاره ای دریافت نکردیم.

میر معنوی با تاکید به اینکه با مدیریت شهرداری بر تالار مرکزی رشت می شد اولین فرهنگ سرای استان را داشته باشیم بیان می‌کند: تجربه ناموفق اداره سالن خاتم الانبیا توسط اداره کل ارشاد و اجاره آن به بخش خصوصی این نگرانی را برای من ایجاد کرد که تالار مرکزی رشت نیز به بخش خصوصی واگذار و ماهیت تجاری پیدا کند.

اما هنرمندان چه می‌گویند؟ فارغ از نظر و بحث واگذاری به دو دستگاه نامبرده گلایه اغلب هنرمندان در زمینه تعطیلی تالار مرکزی است. هنرمندان تئاتر و موسیقی استان سالهاست در فقدان سالنهای باکیفیت و استاندارد با سختی به اجرای برنامه می‌پردازند، بزرگترین تالار مرکز استان با برخورداری از سالن کنسرت با ظرفیت ۸۰۰ نفر، سالن تخصصی تئاتر با ظرفیت ۲۶۳نفر، سالن تمرین تئاتر با ظرفیت ۱۲۰ نفر، سالن تمرین ۶۶ نفری تئاتر، سالن تمرین ۱۲۰ نفری موسیقی، فضای گالری و نمایشگاه، استودیوی ضبط صدا و مرکز اسناد پشت درهای بسته اش خاک می‌خورد. این موضوع انتقاد هنرمندان گیلان از اداره‌ی کل ارشاد استان را به دلیل بی عملی و وعده‌های بی سرانجام در رابطه با وضعیت نامعلوم تالار در پی داشته است.

 رشت محروم از فرهنگ سرا

«هومن میرمعنوی» کارگردان تئاتر گیلان از جمله موافقان مدیریت تالار مرکزی رشت توسط شهرداری رشت بود. او با طرح این سوال که شهر رشت با سابقه فرهنگی که در کشور دارد چرا باید از سالن و امکانات سخت افزاری در زمینه تئاتر محروم باشد؟ به مرور اظهارمی‌کند: بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ کشور، دارای چندین سالن تئاتر و فرهنگ سرا هستند اما رشت از این امکان محروم مانده است.

 وی اضافه می‌کند: اداره تالار مرکزی رشت چه در دست ارشاد و چه در اختیار شهرداری باشد باید به هنرمندان واگذار شود. شایسته نیست هنرمندان استان از سالن اختصاصی محروم باشند.

میر معنوی با تاکید به اینکه با مدیریت شهرداری بر تالار مرکزی رشت می شد اولین فرهنگ سرای استان را داشته باشیم بیان می‌کند: تجربه ناموفق اداره سالن خاتم الانبیا توسط اداره کل ارشاد و اجاره آن به بخش خصوصی این نگرانی را برای من ایجاد کرد که تالار مرکزی رشت نیز به بخش خصوصی واگذار و ماهیت تجاری پیدا کند. از این رو معتقدم اگر اداره تالار به شهرداری رشت واگذار می‌شد به سرعت این تالار به فرهنگ سرا تبدیل می‌شد. حال که تالار در اختیار ارشاد قرار گرفته بهتر است معاونت هنری ارشاد در آن مستقر شده تا امکان برنامه ریزی مناسبتری برای استفاده از سالنهای تخصصی فراهم شود.

«مرتضی یکرنگ» تهیه کننده موسیقی، تاتر و فیلم استان دیگر موافق مدیریت شهرداری بر تالار مرکزی رشت نیز به مرور می افزاید: به دلیل کیفیت نامناسب خدمات و سالنهای نامناسب خاتم الانبیا توسط اداره کل ارشاد، ترجیح بسیاری از هنرمندان استان همکاری با سازمان فرهنگی وهنری شهرداری رشت است.

بدرطالعی با اشاره به اینکه ماهیت و کارکرد سالنهای دولتی، استفاده رایگان توسط هنرمندان است از دریافت هزینه برای اجاره سالن‌ها و نیز تغییر کاربری مجتمع خاتم الانبیا نیز انتقاد کرده و می‌افزاید: در حالی که مجموعه سردار جنگل سالهای طولانی بلااستفاده رها شده و در اختیار یک مدرسه دخترانه قرار گرفته و مجموعه فرهنگی و هنری خاتم الانبیا برخلاف قانون به نهادهای مختلف واگذار شده چگونه انتظار داشته باشیم مسؤولان برای هنر استان ارزش و اهمیت قایل باشند.

وی با بیان اینکه شهرداری رشت از توانایی مالی برای اداره این تالار برخورداراست می‌گوید: این مجموعه بزرگ نیازمند نگهداری و هزینه کرد است که قطعا در توان شهرداری است و اگر متولی آن ارشاد باشد در نهایت سرنوشتی همچون سالن خاتم الانبیا و واگذاری به بخش خصوصی پیدا می‌کند.

هیچ کس نگران تئاتر گیلان نیست

«مسعود بدرطالعی » هنرمند تئاتر و بازیگر گیلانی اما از موافین واگذاری این تالار به اداره کل ارشاد است. وی با ابراز گلایه از مسؤولانی که دیگر پاسخگوی هنرمندان استان نیستند به مرور می‌گوید: هیچ کس راضی نیست. هیچ قانون و گوش شنوایی در مسؤولین استان وجود ندارد. در واقع کسی برای برگزاری برنامه ه‌های هنری و تاتر اهمیت قایل نیست که بخواهد نگران رها شدن وعدم بهره برداری از سالنهای تالار مرکزی رشت باشد.

 بدرطالعی با انتقاد از شهرداری رشت اظهار می‌کند: شهرداری رشت پا بروی گلوی هنر استان گذاشته است. چگونه می‌شود وقتی ملکی را به هنر استان بخشیده‌اند اکنون ادعای مالکیت و اداره آن را دارند؟ چه منفعتی دراین کار برای شهرداری رشت وجود دارد؟

بدرطالعی با اشاره به اینکه ماهیت و کارکرد سالنهای دولتی، استفاده رایگان توسط هنرمندان است از دریافت هزینه برای اجاره سالن‌ها و نیز تغییر کاربری مجتمع خاتم الانبیا نیز انتقاد کرده و می‌افزاید: در حالی که مجموعه سردار جنگل سالهای طولانی بلااستفاده رها شده و در اختیار یک مدرسه دخترانه قرار گرفته و مجموعه فرهنگی و هنری خاتم الانبیا برخلاف قانون به نهادهای مختلف واگذار شده چگونه انتظار داشته باشیم مسؤولان برای هنر استان ارزش و اهمیت قایل باشند و تکلیف تالار مرکزی رشت را مشخص کنند.

بدرطالعی تأکید می‌کند: متأسفانه هرگونه واگذاری و بهره برداری تالار مرکزی رشت به بخش خصوصی، کارکرد و شمایل هنری تالار را نابود می‌کند.

تئاتر استان، از بی مکانی کوچک و مینمال شده است

 «شیرین سامی» کارگردان و نویسنده تئاتر استان نیز با گله مندی از عدم حمایت ارشاد استان از هنرمندان به مرور می‌گوید: چرا با داشتن سالنهای مجهز اجرای تئاتر در تالار مرکزی شهر، هنرمندان به ناچار باید به دنبال اجرا در سالنهای بی کیفیت باشند. بی‌توجهی و نامهربانی مسؤولان، روز به روز تاتر استان را کوچک‌تر و مینیمال کرده و موجب شده هنرمندان مکانی برای اجرا نداشته باشند.

این هنرمند با بیان اینکه تئاتر و نمایش استان در میانه جنگ زرگری ارشاد و شهرداری در حال سوختن هستند خواستار به تفاهم رسیدن این دو نهاد بر سر تالار مرکزی رشت شد و تأکید می‌کند: مسؤولانی که دستی در این عرصه دارند باید برای حل این مشکل ورود کنند و درب سالنهای مجهز آن را بروی هنرمندان استان بازکنند.

دانشجوی ادبیات نمایشی استان همچنین به رها شدن سالن قدیمی سردار جنگل اشاره می‌کند و می‌افزاید: با وجود چنین سالن مجهزی که درا ختیار دولت قرار داشت هنرمندان مجبور با اجرا در سالنهای معمولی نبودند. شاید با صرف هزینه مبالغ کمتری از اعتبارات میلیاردی تالار بلا استفاده شهر می‌شد سالن سردار جنگل را مجدد برای هنرمندان استان تجهیز و راه‌اندازی کرد. چرا که هنر و تاتر برای بسیاری از همکاران من تنها شغل و حرفه شان محسوب می‌شود و با توجه به کم کاری و عدم درآمدزایی در دوران کرونا، پرداخت هزینه برای اجاره سالنهای بی کیفیت از عهده آنها خارج است.

 تنها سالن شاخص و استاندارد استان در کما

«مهرداد بخشی» دیگر بازیگر تئاتر گیلان نیز با اشاره به وعده‌های مدیر کل جدید ارشاد در بهره برداری ازاین تالار به مرور اظهارمی کند: همه‌ی هنرمندان عرصه تاتر و موسیقی استان نیازمند اجرا در سالنهای تخصصی و با کیفیت هستند. در حالیکه سالن‌های تالار مرکزی شهر شاخص و استاندارهای اجرای با کیفیت را در خود دارد مایه شرمساری است که در سالنهای بی کیفیت ناچار به اجرا هستیم.

وی اضافه می‌کند: در ابتدای روزهای ابتدایی افتتاح این تالار، برای مدتی سالنهای آن دراختیار هنرمندان قرار گرفت که بلافاصله به دلیل اختلاف هیأت مدیره با شهرداری برسر تملک آن، درب‌هایش تا به امروز بسته مانده است. این درحالیست که این سالن‌ها یک مجموعه دولتی است و باید به هنرمندان سوبسید ارایه کند تا در شرایط کم هزینه‌ای درآن اجرا داشته باشند. این هنرمند نیز خواستار راه‌اندازی و تجهیزمجدد سالن سردار جنگل درغیاب بهره برداری از تالار مرکزی رشت شد.

اداره تالار به مدت دوسال توسط ارشاد

در حالیکه کشمکش بر سر مالکیت و بهره برداری از تالار مرکزی رشت بیش ازدوسال به درازا کشیده هفته گذشته، بازرس کل استان با ورود به این اختلاف، خواستار رفع مشکلات و شروع بهره برداری از آن شد.

« سیف الله مسرور» درگفتگویی با شبکه باران با اشاره به مشکلات تالار مرکزی رشت و برگزاری جلسه‌ای با طرفین درگیر، اظهار کرد: مقرر شد اقدامات لازم برای رفع این مشکل از سوی دستگاه‌های مربوطه یعنی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان و شهرداری رشت انجام شود. در نخستین گام در راستای اخذ پروانه و پایان کار باید اقدامات لازم انجام شود. به دلیل عدم تکمیل زیر ساخت‌ها واگذاری به بخش خصوصی امکان پذیر نیست  و قرار شد با مجوز وزیر ارشاد این تالار به مدت دو سال توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان اداره شود.

مدیر کل بازرسی گیلان در ادامه با اشاره به حق و حقوق شهرداری از نظر انتفاع و استفاده از این محیط فرهنگی، گفت: در این زمینه نیز توافقات لازم بین دو مجموعه انجام شد. در صورت عدم تحقق این موضوع با توجه به تکلیفی که این سازمان دارد رأسا تکلیف بزرگترین تالار مرکزی شمال کشور را روشن می‌شود.

وی همچنین به موضوع زمان بهره برداری از تالار مرکزی رشت نیز اشاره کرد و افزود: تا قبل از دهه مبارک فجر این تالار به بهره برداری واقعی برسد.

 دهه فجر، موعد بهره برداری از تالار مرکزی شهر

در همین رابطه «امیر مصباح» معاون هنری اداره کل ارشاد استان به مرور اظهار می‌کند: در حال حاضر این سالن در اختیار شهرداری نیست و در جلسه‌ای که هفته گذشته مابین ارشاد و سازمان بازرسی داشتیم مقرر شده تا پیش از بهمن ماه تملک و نحوه بهره برداری از سالن‌ها توسط اداره کل ارشاد استان مشخص شود.

 معاون هنری ارشاد همچنین هرگونه دریافت مبالغی برای اجرای تمرین تئاتر در سالن‌های تالار مرکزی رشت را رد کرده و در خصوص سالن سردار جنگل نیز می‌افزاید: این مجموعه نیازمند تخصیص بودجه برای تعمیرات وتجهیز است تا دراختیار هنرمندان قرار بگیرد.