آیا سنبل آبی تنها معضل تالاب انزلی است؟
بی توجهی محیط زیست گیلان به سایر برنامه های احیای تالاب انزلی
مدیرکل حفاظت و محیط زیست گیلان؛ اولویت حفاظت از تالاب بین المللی انزلی در حال حاضر را پاکسازی این زیستگاه از گیاه مهاجم سنبل آبی عنوان کرد.
«حمزه عشوری» با بیان این مطلب در روز جهانی تالابها اظهار کرد: تاکنون از محل اعتبارات دور نخست سفر رئیس جمهوری به استان۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای این موضوع تعیین شد که نزدیک به یکصد میلیارد ریال آن جذب شده است. اکنون نیز درخواست ما برای دور دوم سفر رئیس جمهور به استان تخصیص اعتبار برای پاکسازی تالاب از گیاه مهاجم سنبل آبی است.
مدیرکل حفاظت و محیط زیست گیلان گفت: در سال ۱۴۰۲ بیش از یکصد هکتار در حوزه تالابی از این گیاه مهاجم پاکسازی شده است.
تاکید محیط زیست گیلان بر پاکسازی تالاب انزلی از گیاه مهاجم سنبل آبی بعنوان اولویت نجات تالاب انزلی در حالی مطرح میشود که از سالهای گذشته برای نجات تالاب انزلی طرح ها و برنامه های مختلفی مطرح شدند که به دلایل مختلف هیچگاه به سرانجام نرسیدند و این اقدامات بروی هم انباشته شدند.
در حال حاضر سنبل آبی تنها مشکل این زیستگاه طبیعی استان نیست و آلودگی روز افزون آب تالاب با ورود پسابهای صنعتی و سموم کشاورزی، ورود فاضلابهای مسکونی و صنعتی، تصرف اراضی و ساخت و ساز در حریم تالاب، آتش زدن نیزارها با هدف تصرف و عقب نشینی و کاهش تراز آب دریا، حیات تالاب انزلی را به شدت به مخاطره انداخته و به نابودی آن سرعت بخشیده است.
در همین رابطه تابستان گذشته بود که استاندار گیلان در جلسه قرارگاه جهادی تالاب انزلی که با حضور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور برگزار شد؛ از اجرای طرح مدیریت جامع حوضه آبخیز برای نجات تالاب انزلی خبر داده و گفته بود: ۲ گام مهم در نجات تالاب انزلی، اجرای عملیات آبخیزداری و رفع آلودگی در سرچشمه و حوزه های آبریز رودخانه های منتهی به این تالاب است که در دست اقدام قرار دارد.
در عین حال «علی سلاجقه» رییس سازمان محیط زیست کشور نیز در این نشست بر اجرای رسوب زدایی تالاب و احداث تصفیه خانه های صنعتی و فاضلاب خانگی در شهرهای مجاور تالاب انزلی تاکید کرده بود.
با این حال به نظر میرسد در حال حاضر اداره کل محیط زیست گیلان نسبت به سایر معضلات و عوامل تهدید کننده حیات تالاب انزلی بی توجه بوده و اجرای سایر برنامه های نجات و احیای تالاب انزلی فعلا در دستور کار این ادارهی کل قرار ندارد و مشخص نیست تاکنون چه اقدامات بازدارنده ای برای کاهش این مخاطرات انجام داده است.
لازم به ذکر است؛ تعیین تکلیف حدود و مالکیت، پاکسازی تالاب از گیاهان مهاجم از جمله سنبل آبی، رسوب زدایی و لایروبی، تعیین وضعیت حق آبه، جلوگیری از ورود آلودگی ها، رسوبها و فاضلابهای شهری، مدیریت پسماند در سرمنشاءها نظیر سراوان و لاکان، بیمارستانها، شهر صنعتی و مسکن مهر و دیگر فاضلابهای خانگی و بررسی فنی نقش موج شکن در وضعیت تالاب بین المللی انزلی از جمله تکالیف کارگروههای تخصصی قرارگاه جهادی احیای این تالاب بین المللی بوده است.
تالاب انزلی از نخستین تالابهای ثبت شده در کنوانسیون رامسر در سال ۱۳۵۴ و یکی از تالابهای بینالمللی کشور با وسعت ۲۰ هزار هکتار است و معیشت نزدیک به یک میلیون نفر به آن گره خورده است. این تالاب و طبق برآوردها ۵۲ گونه ماهی و ۲۶۴ گونه پرنده را در اکوسیستم خود جا داده و از مهمترین زیستگاههای آبی برای پرندگان مهاجر زمستان گذران بوده و از این حیث حائز اهمیت جهانی است.
هفت شهرستان انزلی، رشت، شفت، ماسال، فومن، صومعه سرا و خمام با ۱۳ شهر و ۷۶۸روستا در حوزه آبریز این تالاب قرار دارند.