همزمان با هفته محیط زیست، خبر خشک شدن رودخانه سیاه درویشان صومعه سرا یکی از حوضههای آبریز تالاب انزلی، زنگ خطر خشکی تالابها و دیگر رودخانههای استان را به صدا در آورد.
طی سالهای اخیر پسروی آب دریای خزر، خشکسالی و کم بارشی، رسوب گذاری به دلیل ساخت موج شکن غیراصولی، حیات تالاب انزلی را به مخاطره انداخته و به گفته کارشناسان و فعالان زیست محیطی عدم آبخیزداری، سد سازی در سرچشمهها و برداشتهای بی رویه کشاورزان از آب رودخانهها نیز منجر به کاهش دبی آب برخی از رودخانههای حوضه آبریز تالاب انزلی شده است. درهمین رابطه روز گذشته فعالان زیست محیطی گیلان با انتشار تصاویری از خشکی رودخانه سیاه درویشان صومعه سرا نسبت به خشکی تالاب سیاه درویشان هشدار دادند.
رودخانه سیاه درویشان از جمله رودخانههای شهرستان صومعه سرا است که از ارتفاعات شفت و کوههای قلعه رودخان سرچشمه گرفته و پس از طی مسافتی و عبور از روستاهای متعدد به تالاب سیاه درویشان منتهی میشود. این رودخانه و تالاب از نظر زیست محیطی اهمیت زیادی در ادامه حیات تالاب انزلی داشته و نقش مهمی در رونق اقتصادی و گردشگری مردم منطقه ایفا میکند.
پیگیری از آب منطقهای استان درباره علل این اتفاق و ارایه راهکار به نتیجه نرسید. اما «محمد رضا عبداللهی» معاون آبخیزداری منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان به مرور گفت: رودخانه سیاه درویشان از حوضههای آبریز سیاهمزگی و قلعه رودخان شفت سرچشمه میگیرد که متأسفانه در ماههای گذشته کاهش بارشها و برف، برداشتهای بی رویه از آبهای زیرزمینی منطقه و عدم مدیریت صحیح منابع آبی اثر منفی خود را بر این رودخانه گذاشت.
معاون آبخیزداری استان با تأکید به اینکه فعالیتهای آبخیزداری در مناطق بالادست موجب حفظ سرچشمه رودخانههای مهم استان میشود افزود: عمده فعالیتهای انجام شده در سرچشمه رودخانه سیاه درویشان عملیاتهای مکانیکی و بیولوژیکی و جنگل کاری به منظور جلوگیری از سیلاب و رسوب گذاری و حفظ تقویت خاک و پوشش گیاهی بوده است.
وی تصریح کرد: مجموعه عوامل مختلفی طی چندین سال گذشته دست به دست هم داد که آب این رودخانه با کاهش دبی مواجه شود. برداشتهای بی رویه از سفرههای زیر زمینی اطراف چشمه اصلی و نیز برداشت آب چاههای عمیق همطراز در جلگه حوضه سیاه درویشان، ورود روسوبات پایین دست رودخانهها و رسوبات شهری دراین رودخانه نیز به این خشکی دامن زده است.
عبداللهی گفت: علیرغم رها سازی آب کانالهای کشاورزی در منطقه فومنات، کشاورزان به دلیل کم بارشی وعدم مدیریت صحیح منابع آب به پمپاژ مستقیم آب از رودخانهها اقدام میکنند که در نهایت منجر به خشکی این رودخانه مهم منتهی به تالاب انزلی شده است.
معاون آبخیزداری استان تأکید کرد: فعالیتهای کوتاه مدت جوابگوی احیا و افزایش دبی آب رودخانهها از سرچشمه نخواهد بود و تنها اقدام عاجل دراین خصوص جلوگیری از برداشتهای چاههای غیر مجاز در حوضه آبریز رودخانه است.