کیوی افزایش سه‌برابری قیمت را نسبت به سال گذشته تجربه کرده است. تولیدکنند‌گان و باغداران معتقدند؛ اقدامات سوداگرایانه دلالان و واسطه‌گران که به احتکار و بر هم ریختن نظم بازار مشغولند، بازار این محصول را در چند ماهه اخیر با یک شیب تند، به چنین نوسانی کشانده تا بازار در شوک فرو برود. برخی نیز افزایش صادرات را علت وضعیت کنونی می‌دانند.
قیمت کیوی به کیلویی 200 هزار تومان رسید!
گفته می‌شود این روزها هر کیلوگرم کیوی در بازار 200 هزار تومان به فروش می‌رسد. اواخر بهمن امسال قیمت هر کیلوگرم از این محصول در میادین میوه و تره بار 95 هزار تومان و نرخ مصوب این محصول در میدان مرکزی میوه و تره بار تهران 60 تا 150 هزار تومان قیمت‌گذاری شده بود.
این در حالی است که مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، اتاق اصناف و دستگاه‌های نظارتی مانند تعزیرات همچنان از عزم خود برای تامین و کنترل بازار میوه شب عید خبر می‌دهند. اما ظاهرا این تلاش‌ها چندان که تبلیغ می‌شود به نتیجه ختم نشده است.
در مورد اینکه دقیقا چه عامل یا عواملی باعث این جهش ناگهانی قیمت کیوی شده، گمانه‌زنی‌های متعددی مطرح است. کاهش شدید تولید و افزایش هزینه نگهداری باغات، یکی از عواملی است که از سوی برخی از باغداران مطرح می‌شود. البته این موضوع نه در خصوص کیوی و نه در هیچ کدام از محصولات کشاورزی به هیچ عنوان تازگی ندارد و معضلی است که برای همه محصولات کشاورزی به خصوص در یک دهه اخیر اتفاق افتاده است.
کاهش تولید یا افزایش صاردات؟
باغداران معتقدند به علت هزینه‌های بالای نگهداری کیوی و برای پوشاندن هزینه‌های تولید، مجبور شده‌اند از خیلی وقت پیش تمام محصول خود را با قیمت بسیار کمتری بفروشند. بنابراین افزایش قیمت کیوی در بازار هیچ سودی به حال آنان ندارد و این دلالان و واسطه‌گران هستند که از این سوداگری آشکار منتفع می‌شوند.
مازندان، گیلان و گلستان، سه استانی هستند که بیشتری کیوی ایران را تولید می‌کنند. آنچه که پیداست این است که در سال زراعی جاری، باغات کیوی مازندران با کاهش قابل‌توجه تولید مواجه شدند. این کاهش، عمدتاً ناشی از تغییرات اقلیمی و سرمازدگی در فصل گل‌دهی بود که بر میزان باردهی درختان تأثیر گذاشت. بر اساس گزارش‌ها، میزان برداشت کیوی در برخی از مناطق مازندران تا ۶۰ درصد کاهش داشته است.
افت تولید کیوی در گیلان
گیلان هم 7 هزار و 500 هکتار باغ کیوی دارد و 83 هزار و 500 بهره بردار در این استان به کشت محصول کیوی مشغول هستند. عمده باغات کیوی گیلان در شهرستان های تالش، رضوانشهر، آستارا و رودسر واقع شده است.
در سال گذشته، حدود 230 هزار تن کیوی از باغات گیلان برداشت شده بود. این رقم امسال با یک کاهش به حدود 195 هزار تن رسید. کیوی تولید شده گیلان معمولا از مرز زمینی آستارا به مقصد کشورهای روسیه، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، بلاروس، استونی، گرجستان، اوکراین، تاجیکستان و هند صادر می‌شود.
فارغ از موضوعات اشاره شده، کارشناسان کشاورزی و اقتصادی، نبود نظارت بر بازار و سودجویی واسطه‌ها را از دلایل مهم بر هم خوردن تعادل بازار کیوی در داخل کشور قلمداد می‌کنند.
«سیدرضا نورانی» رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران، اخیرا از کاهش 60 تا 70 درصدی تولید کیوی در سال جاری نسبت‌به سال گذشته و کاهش 50 درصدی صادرات آن خبر داده است است. به گفته وی صادرات کیوی ایران به هند هم در سال 1403 با افت همراه بوده و به علت بالا رفتن قیمت محصول، صادرات از توجیه اقتصادی خارج شده است.
همه کیوی‌ها به روسیه صادر شد
با این حال اما گزارش اخیر اتحادیه میوه و سبزی اردبیل، نظریه رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران را نقض می‌کند. این اتحادیه با اعلام این خبر که در سالجاری حدود 90 درصد مردم کیوی نخورده‌اند، اعلام کرده؛ امسال همه کیوی‌ها به روسیه صادر شده است. صادرات، مهم‌ترین دلیل افزایش قیمت کیوی در داخل کشور بوده است. زیرا کیوی سر زمین و در سردخانه‌ها به فروش می‌رسد.
گزارشات حاکیست؛ در حال حاضر کیوی نیوزیلند در بازار امارات حدود 6 درهم در کیلوگرم(130 هزار تومان) فروخته می‌شود و آنطور که صادرکنندگان اذعان دارند با شرایط حال حاضر دیگر عرضه کیوی ایرانی در بازار کشورهای عربی هم مقرون‌به‌صرفه نیست.
کیوی اما تنها محصول کشاورزی نیست که در یک ماه اخیر مانده به عید نوروز افزایش شدید قیمت را تجربه می‌کند. سیب‌زمینی یک از مهم‌ترین اقلام سبد غذایی مردم نیز به همین وضعیت دچار است. مسئولان در آستانه ماه رمضان، از ورادات و توزیع سیب‌زمینی تنظیم بازاری و تعادل‌بخشی به بازار سخن می‌گویند. اما تاکنون اقدامی در این خصوص انجام نگرفته است. گفته می‌شود؛ افزایش صادرات یکی از دلایل مهم افزایش قیمت سیب‌زمینی محسوب می‌شود.
نظرات بسته شده است.