کروکیِ جنگ روی سفره‌‌های خالی
تحولات آینده بازارهای مالی با افزایش تنش‌ها میان اسرائیل و ایران؛
در هفته‌های اخیر، افزایش تنش‌ها میان اسرائیل و ایران و گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال وقوع جنگ، تأثیرات گسترده‌ای بر بازارهای مالی ایران داشته است. سقوط ارزش بازار بورس، افزایش قیمت دلار و رکورد شکنی قیمت سکه تنها بخشی از واکنش‌های بازار به احتمال وقوع جنگ بود.
این شرایط حساس سیاسی موجب شده تا نوسانات قابل توجهی در بازار ارز، طلا، و حتی مسکن رخ دهد و بازار ناپایدار ایران را بیشتر بیاشوبد.
اما با فرض حتمی بودن جنگ و افزایش تنش‌های نظامی، هر یک از بازارها چه تغییراتی را تجربه خواهند کرد؟! به عبارت دیگر دود تنش‌های جنگی چگونه به چشم مردم بی‌نوای ایران خواهد رفت؟
افزایش قیمت دلار خبر از یک حقیقت تلخ می‌دهد؛ مردم از وقوع جنگ نگران‌اند و نسبت به اقتصاد ناپایدار کشور بی‌اعتماد. در چنین شرایطی افراد سعی می‌کنند سرمایه‌های خود را به دارایی‌های امن‌تری مانند دلار و سایر ارزهای خارجی تبدیل کنند
بازار ارز: رشد سریع تحت تأثیر تهدیدات جنگی
بازار ارز در ایران همواره یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصادی بوده که به تغییرات سیاسی و امنیتی داخلی و خارجی به شدت واکنش نشان می‌دهد.
البته نباید فراموش کرد که سیاست‌های دستوری در بازار ارز همواره این بازار را به بخشی آسیب‌پذیر، شکننده و پر از حباب بدل کرده است. در روزهای گذشته با افزایش تنش‌ها و احتمال حمله‌ی اسرائیل به خاک ایران، قیمت دلار و سایر ارزهای خارجی در بازار آزاد افزایش چشم‌گیری داشته‌اند. طبق گزارش‌ها، دلار به قیمت بالای ۶۴ هزار تومان (تا ۶۷ هزار تومان) رسیده است که بالاترین سطح در شش ماه اخیر به شمار می‌رود.
افزایش قیمت دلار خبر از یک حقیقت تلخ می‌دهد؛ مردم از وقوع جنگ نگران‌اند و نسبت به اقتصاد ناپایدار کشور بی‌اعتماد. در چنین شرایطی افراد سعی می‌کنند سرمایه‌های خود را به دارایی‌های امن‌تری مانند دلار و سایر ارزهای خارجی تبدیل کنند. همین افزایش تقاضا برای ارزهای خارجی باعث افزایش قیمت دلار و ارزهای دیگر شده است.
اگر احتمال حمله نظامی بیشتر شود یا نشانه‌های دیگری از عزم اسراییل برای حمله به خاک ایران مشاهده شود، احتمالا قیمت دلار همچنان روند صعودی خود را ادامه خواهد داد. سراشیبی خطرناکی که ممکن است قیمت آن را از صد هزار تومان هم عبور دهد.
از طرف دیگر اعمال هرگونه تحریم جدید یا تنش‌های بیشتر از سوی آمریکا و اروپا، عرضه ارز خارجی در ایران را محدودتر خواهد کرد و این موضوع می‌تواند به افزایش بیشتر قیمت‌ها دامن بزند.
می‌توان انتظار داشت که راهکار دولت در این شرایط، همان راهکار همیشگی باشد؛ احتمالا دولت با تزریق ارز به بازار سعی در کنترل نرخ ارز خواهد داشت. راه آزموده و خطایی که که در این شرایط تنها انتخاب دولت است.
با توجه به محدودیت‌های اقتصادی داخلی و کاهش تولید ناخالص داخلی، ارزش پول ملی ایران کاهش خواهد یافت. این موضوع باعث افزایش تمایل مردم به سرمایه‌گذاری در بازار طلا می‌شود که نتیجه‌ی منطقی آن افزایش قیمت‌ها است.
بازار طلا: پناهگاه امن سرمایه‌گذاران
در چند روز گذشته بازار طلا نیز همزمان با افزایش تهدیدات، شاهد افزایش قیمت‌ها بوده است. طلا به عنوان یکی از مطمئن‌ترین دارایی‌ها در زمان بحران‌های اقتصادی و سیاسی، همواره در چنین شرایطی مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. در روزهای اخیر، قیمت سکه به رکوردی جدید رسیده و سکه تمام بهار آزادی به بیش از ۵۵ میلیون تومان افزایش یافته است.
افزایش قیمت طلا نه تنها در ایران، بلکه در بازارهای جهانی نیز به دلیل عدم اطمینان نسبت به آینده خاورمیانه و تنش‌های سیاسی بین‌المللی مشاهده شده است. طلا به دلیل ویژگی‌های ذخیره‌سازی ارزش و نقدشوندگی بالا، پناهگاهی امن برای سرمایه‌گذاران در زمان بحران‌های اقتصادی محسوب می‌شود. بنابراین، با افزایش نگرانی‌ها درباره احتمال وقوع جنگ، پیش‌بینی می‌شود که قیمت طلا نیز همچنان در سطوح بالایی باقی بماند.
از سوی دیگر، با توجه به محدودیت‌های اقتصادی داخلی و کاهش تولید ناخالص داخلی، ارزش پول ملی ایران کاهش خواهد یافت. این موضوع باعث افزایش تمایل مردم به سرمایه‌گذاری در بازار طلا می‌شود که نتیجه‌ی منطقی آن افزایش قیمت‌ها است.
می‌توان انتظار داشت که راهکار دولت در این شرایط، همان راهکار همیشگی باشد؛ احتمالا دولت با تزریق ارز به بازار سعی در کنترل نرخ ارز خواهد داشت. راه آزموده و خطایی که که در این شرایط تنها انتخاب دولت است.
بازار مسکن: رشد همراه با رکود
برخلاف بازار ارز و طلا که سریعاً تحت تأثیر تغییرات سیاسی و اقتصادی قرار می‌گیرند، بازار مسکن واکنش‌های کندتری به چنین تحولات دارد. اما حتی این بازار نیز از تأثیرات بحران‌های سیاسی در امان نخواهد بود. در سال‌های اخیر، بازار مسکن ایران با افزایش قیمت‌های مداوم همراه بوده که بخشی از آن ناشی از تورم عمومی اقتصاد کشور است. با افزایش قیمت دلار و تورم بیشتر، احتمالاً این روند ادامه خواهد داشت.
اما نگرانی‌های ناشی از احتمال وقوع جنگ و کاهش قدرت خرید مردم می‌تواند باعث رکود نسبی در بازار مسکن شود. اگرچه سرمایه‌گذاران به دنبال حفظ ارزش سرمایه خود هستند و به بازار مسکن به عنوان یکی از پناهگاه‌های سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند، اما کاهش توان مالی مردم و عدم قطعیت در خصوص آینده اقتصادی کشور، ممکن است تقاضا برای خرید مسکن را کاهش دهد.
از سوی دیگر، در صورت وقوع جنگ یا افزایش شدید تحریم‌ها، هزینه‌های ساخت و ساز و مصالح نیز افزایش خواهد یافت، که می‌تواند باعث افزایش قیمت مسکن در بلندمدت شود. این موضوع نه تنها خرید مسکن را برای بسیاری از افراد سخت‌تر می‌کند، بلکه ممکن است بخش مسکن را به یکی از حوزه‌های کم‌تحرک اقتصادی تبدیل کند.
نظرات بسته شده است.