توسه یا درخت توسکا یکی از درختان سازگار با شرایط آب و هوای جلگه گیلان است که چه به شکل خودرو یا به شکل دست کاشت به‌ویژه در غرب میانه گیلان، یعنی مناطقی چون صومعه‌سرا، رضوانشهر مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است و چشم‌انداز منطقه در همراهی با جنگل را دربرمی‌گیرد.
عنوان گزارش اما اشاره پنهان بودن یکی از عناصر مهم تاریخ محلی ایران و گیلان، یعنی شهر مدفون گسکر در زیرجنگل هفت‌دَغنان است.
شاید بتوان دلایل زیادی را برای اهمیت این شهر تاریخی در جلگه گیلان به شکل عام و شهری از دوره اسلامی به‌طور خاص در استان گیلان در نظر گرفت. هرچه هست فعلاً این شهر، تنها بازمانده سکونتگاه شهری حداقل با سابقه‌ای تا ۴۰۰ هجری قمری در جلگه مرطوب گیلان است.
هرچند در چند سال اخیر شواهدی از شهر کُهنه‌گوراب که به احتمال زیاد بجا مانده از شهر تاریخی تَمیجان، در املش یافته شده‌است. یا شواهدی از شهر تایخی کوهدم در آبادی شهربیجار ِ رودبار وجود دارد.
شهر مدفون گسکر در زیرجنگل هفت‌دَغنان, تنها بازمانده سکونتگاه شهری حداقل با سابقه‌ای تا ۴۰۰ هجری قمری در جلگه مرطوب گیلان است
با تمامی این توضیحات و حتی با توجه به یافته‌های نویدبخشی از عصر نوسنگی که در آبادی شَهران ِ رودبار در شرایط آب‌وهوایی بسیارمرطوبِ معتدل و شرایط جلگه‌ای یافته شد، فعلاً این یافته یکی از مهم‌ترین گنجینه‌های تاریخی استان گیلان است.
فارغ از ارزش‌های تاریخی شهر گسکر عدم بهره‌مندی و استفاده عموم و در مجموع استفاده از این یافته تاریخی به‌عنوانِ یکی از گزینه‌های گردشگری شهرستان‌های صومعه‌سرا و رضوانشهر به‌عنوان یکی از بخش‌هایی این منطقه تاریخی عجیب و مورد ابهام است. نه اینکه تلاش‌هایی توسط سازمان‌های متولی انجام نگرفته، اما به ثمر نرسیدن مسئله بهره‌برداری از آن یکی از نقاط کورِ گردشگری تاریخی در گیلان است.
این غفلت در زمانه‌ای وجود دارد که رقابت شدید در عرصه جهانی، منطقه‌ای و کشوری جهت ایجاد فرصت‌های گردشگری جدید است. نمونه جنس رقابت‌هایی را در سطح منطقه در کشورهای جنوب خلیج فارس مشاهده می‌شود رقابتی جنگ گونه در ایجاد فرصت‌های جدید گردشگری.
آنچه اما انگار فارغ از لختی و تعلل، ایجاد این فرصت‌ها در گیلان به آن دچار است. دلبستگی اعتیادآور به پتانسیل‌های طبیعی استان است که خیال همه ما را راحت کرده است. فرصتِ طبیعی‌ای که آبی کاسپین و سبزی هیرکانی برای ما فراهم کرده شاید موجب این سستی است.
عدم بهره‌مندی و استفاده عموم و در مجموع استفاده از این یافته تاریخی به‌عنوانِ یکی از گزینه‌های گردشگری شهرستان‌های صومعه‌سرا و رضوانشهر به‌عنوان یکی از بخش‌هایی این منطقه تاریخی عجیب و مورد ابهام است
اما نباید فراموش کرد هم مجموعه خدشه‌هایی که به این پدیده‌های جغرافیایی وارد آورده‌ایم مانند آلودگی دریا و از بین رفتن عرصه‌های جنگلی و همچنین مسئله تکراری شدن، می‌تواند همچون سَمّی برای صنعت گردشگری گیلان باشد که انگار امروز، و احتمالا آینده قرار است یکی از ارکان اقتصاد ما باشد. شمال می‌تواند تکراری شود به‌ویژه شهرهای آن اگر رویکردمان در ایجاد فرصت‌های گردشگری جدید غافل باشیم. نمونه آن شاید با کمی اغماض شهر رامسر است.
روز پنجشنبه ۶ دی ماه ۱۴۰۳ در شهر رضوانشهر همایشی به نام گسکرات در گذر زمان، با همکاری شهرداری رضوانشهر، موسسه گردشگران پایدار گیل، برگزار شد. هدف این همایش بررسی ابعاد تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی گسکرات به‌عنوان یکی از نواحی تاریخی گیلان بوده است. همایش بهانه ای بود جهت بازیادآوری لزوم توجه به این پتاسنیل ارزشمند هم به عنوان یک نماد فرهنگی و یک فرصت گردشگری.
بهره‌برداری از این یافته (شهر گسکر) با دو ضلع نمادگونه مسجد اِسپی‌مَزگت و مناره مناربازار، این منطقه را می‌توان به‌عنوان قطبی دیگر در گردشگری تاریخی گیلان، به‌عنوان مثلث تاریخی گسکرات تبدیل کرد.
با بهره‌برداری از این یافته (شهر گسکر) با دو ضلع نمادگونه مسجد اِسپی‌مَزگت و مناره مناربازار، این منطقه را می‌توان به‌عنوان قطبی دیگر در گردشگری تاریخی گیلان، به‌عنوان مثلث تاریخی گسکرات تبدیل کرد
سخنرانان مختلف پیرامون شرایط باستانی، تاریخی این شهرستان و جغرافیایی آن شکل‌گیری شهر تاریخی گسکر و منطقه تاریخی گسکرات است صحبت به میان آوردند.
«داود انصاری» مدرس گردشگری و دبیر علمی همایش در ابتدا یکی از اهداف همایش را تنوع بخشی به منابع و پتانسیل‌های گردشگری منطقه دانست و به لزوم درجا‌نزدن در این مورد که موجب عقب‌ماندن از رقابت در این حوزه است عنوان کرد.
« دکتر طالع ماسوله» دکترای توسعه، به اهمیت توجه به فرهنگ به‌عنوان ستون خیمه توسعه پرداخت و لزوم توسعه گیلان و شهرستان رضوانشهر را توجه بیش از پیش به فرهنگ بومی دانست.
«میثم نوائیان» باستان‌شناس و مدیر موزه‌های استان گیلان پیرامون روایت‌های تاریخی صحبت کرد وی بنا به اطلاعات دو منبع شناخته شده یعنی کتاب تاریخ گیلان و تاریخ خانی، محدوده تاریخی شهر گسکر را مشتمل بر حدودی از شفت، فومن، ماسال، صومعه‌سرا و رضوانشهر دانست و در ادامه به نقش صنعت ابریشم در شکوفایی اقتصادی این منطقه تاکید کرد.
« نیما فریدمجتهدی» گیلان‌شناس، به بررسی نقش جغرافیا در شکل‌گیری و اهمیت‌یابی این منطقه از گیلان پرداخت که منجر به شکوفایی آن در مناطق تالش‌نشین شد. وی تاکید کرد که گسکر احتمالا تنها شهر باقیمانده در جلگه گیلان نیست.
وی شرایط استثنایی که تفاوت بارشی شهرستان رضوانشهر را یک مسئله نادر در ایران دانست که از منطقه پیلمبرا به‌عنوان پربارش‌ترین منطقه گیلان و ایران و گسکر که در محدوده کم بارش جلگه گیلان، تنها در فاصله چند کیلومتری قرار دارند. وی عنوان کرد کاهش بارش تا ۹۰۰ میلیمتر در منطقه گسکر به‌عنوان یک منطقه خاص، سبب شد یکی از موانع مهم زندگی در جلگه گیلان، که همان حجم بارش بالا بود مرتفع و به‌عنوان شرایط مساعد در منطقه برای شکل‌گیری شرایط شهرنشینی استفاده شود.
عامل دیگر گسترده شدن جلگه رضوانشهر بعد از باریکه جلگه‌های تالش از آستارا، همجواری با دریا، تالاب انزلی و همچنین وجود سه حوضه آبریز که امکان جابجایی میان این منطقه را با کانو‌های تمدنی شمال‌غرب امکان‌پذیر می‌ساخت از جمله دلایل موقعیت مطلوب شهرنشینی در این بخش است.
«دکتر فرزاد رشیدی»، مشاور پروژه‌های توسعه مقاصد گردشگری روستایی، پیرامون بسترهای موجود صنایع‌دستی و نقش آن در اعتلای اقتصادی منطقه سخنرانی کرد و همچنین نمونه‌های از صنایع‌دستی و آبادی‌های ملی صنایع دستی در منطقه فرهنگی تالش و رضوانشهر را مورد معرفی قرار داد.
« دکتریوسفی جولندان» جامعه‌شناس نیز به معرفی ویژگی‌های فرهنگی مردم تالش‌نشین گسکرات تاریخی و شهرستان رضوانشهر اشاراتی داشت و نمونه هایی از عناصر فرهنگی مردم منطقه تالش رضوانشهر را برای حضار ارائه کرد.
