خشکسالی

پس از پایان فصل برداشت برنج در گیلان، شرکت آب منطقه‌ای قبض‌های آب‌بهای کشاورزان را اعلام کرد. قبض‌هایی که در آن‌ها هزینه آبیاری هر هکتار زمین مدرن ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و برای زمین‌های نیمه‌مدرن ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده است. این رقم‌ها در مقایسه با سال‌های گذشته جهشی چشم‌گیر دارد. سال ۱۴۰۲، آب‌بها برای هر هکتار تنها سه میلیون تومان بود؛ رقمی که البته همان زمان هم کشاورزان نسبت به آن معترض بودند، چراکه به گفته آنان آب نه به موقع از سد سفیدرود رهاسازی شد و نه به اندازه کافی. سال ۱۴۰۳…

گزارش‌های میدانی و تصاویر هوایی از سد منجیل حاکی از کاهش شدید حجم ذخیره آبی این سد در روزهای اخیر است. کارشناسان محیط‌زیست، دلایل متعددی را برای این بحران برمی‌شمارند؛ از خشکسالی و کاهش بارندگی‌های فصلی گرفته تا بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب برای مصارف کشاورزی و صنعتی در حوضه های بالادست. سد منجیل همچنین علاوه بر تأمین آب شرب و کشاورزی برای مناطق وسیعی از استان‌های گیلان و قزوین، در تولید برق‌آبی نیز نقش مؤثری دارد. کاهش چشمگیر حجم آب این سد می‌تواند در روزهای آینده تأثیرات قابل توجهی برکیفیت زندگی مردم منطقه…

داستان قورباغه آب‌پز را شاید شنیده باشید؛ حکایتی درباره تفکر استراتژیک که نشان می‌دهد چگونه تغییرات تدریجی اما مخرب، اگر نادیده گرفته شوند، به فاجعه منجر می‌شوند. فارغ از این‌که این داستان تا چه حد با رفتار واقعی قورباغه‌ها هم‌خوانی دارد، پیام اصلی آن درباره بی‌تفاوتی ما به اخبار ناگوار است؛ اخباری که یکی پس از دیگری می‌آیند و ما، با ابراز تأسفی گذرا، از کنارشان می‌گذریم. در حوزه محیط‌زیست، این بی‌تفاوتی به‌ویژه در برابر اخبار فصلی و تکراری، بسیار مشهود است. همه ما در گفت‌وگوها یا شبکه‌های اجتماعی دغدغه‌های…

رودخانه سیاه‌درویشان، یکی از رودخانه‌های مهم گیلان، بار دیگر خشک شده است. این رودخانه که از سال‌های گذشته شاهد کاهش محسوس دبی آب در کل مسیر خود بوده، اکنون به‌طور کامل خشکیده است. خشک شدن این رودخانه، که یکی از حوضه‌های اصلی آبریز تالاب انزلی است، موجب به‌خطر افتادن حدود ۱۷۰ هکتار از اراضی شالیزاری مجاور آن شده و این زمین‌ها به دلیل کمبود شدید آب در معرض سوختن و خشکی کامل قرار دارند. با کاهش بارندگی‌ها و تداوم خشکسالی در کشور، زنگ خطر برای رودخانه‌ها و تالاب‌های حیاتی منطقه، از جمله تالاب انزلی، به…

دمای هوا در گیلان به‌ شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و هم‌زمان با اعلام تعطیلی‌های اخیر از سوی دولت با هدف صرفه‌جویی در مصرف انرژی، موجی از مسافران به این استان سرازیر شده‌اند. گیلان اکنون علاوه بر چهار ساعت قطعی روزانه برق، با کمبود در تأمین آب شرب نیز مواجه است. «عباس حسنی»، معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب گیلان، امروز اعلام کرد که مصرف آب در برخی مناطق استان به مرز هشدار رسیده است. وی از گیلانیان و مسافران خواست تا با رعایت مدیریت مصرف، حداکثر صرفه‌جویی را در استفاده از آب داشته باشند. به گفته…

براساس آخرین آمار سازمان جهاد کشاورزی گیلان، این استان با کمبود ۴۰۰ میلیون مترمکعبی آب در شالیزارها مواجه است؛ کمبودی که مستقیماً آینده تولید برنج را تهدید می‌کند. این در حالی است که هنوز آمار رسمی از میزان ذخیره آب مردادماه سد سفیدرود منتشر نشده، اما در فروردین ۱۴۰۴ میزان ذخیره حدود ۶۲۰ میلیون مترمکعب اعلام شده بود؛ عددی که نسبت به سال قبل ۲۵ درصد رشد داشته است. در شرایطی که برای ۲۳۰ هزار هکتار اراضی شالیکاری گیلان، حدود ۲ میلیارد مترمکعب آب نیاز است، سؤالاتی درباره محل مصرف آب سدها مطرح می‌شود. کارشناسان…

اشاره  یوسف شجاعی،سمانه نگاه، نیما فریدمجتهدی - صبح‌گاهان میانه خرداد 1404، در هنگام طلوع آفتاب دریای کاسپین، آسمان کدر و منظر غیرشفاف است. چیزی شبیه مۀ زردفام تمام چشم‌اندازها را در خود فرو برده است. از البرز خبری نیست. گیلانی به چنین چشم‌اندازی آشنا است اما نه در این ابعاد و در این زمان. برای گیلانی که رطوبت و مه یکی از پدیده‌های رایج و طبیعی جو در این منطقه است کاهش دید افقی امری عادی محسوب می‌شود. تا مدت‌های مدید، تفکیک رطوبت با گردوخاک مشکل بود اکنون هم هست اما رنگ زردگونه، افزایش آگاهی و رفتار متفاوت و…

ریزگردها در اصطلاح هواشناسی، ذرات ریز خشکی هستند که به راحتی در هوا معلق شده و مدت زیادی در هوا باقی مانده و در نهایت به سختی ته‌نشین می‌شوند. گرد و غبار موجود در هوا شامل ذرات حاصل از فعالیت‌های انسانی مانند آلاینده‌های صنعتی و خودروها و همچنین شامل ترکیبات متعددی از مواد طبیعی مانند ذرات ریز خاک معلق در هوا و مواد معدنی جابجا شده توسط جریانات آب و هوایی انتقال پیدا می‌کنند. همچنین، پدیده گردوغبار می‌تواند متشکل از ترکیبات پیچیده‌ای از عناصر شیمایی مانند سیلیس، کربن، کلسیم، پتاسیم و برخی مواد آلی…

در حالی‌که گیلان با ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار یکی از قطب‌های تولید برنج کشور است، تنها ۸ درصد از این اراضی تحت پوشش بیمه کشاورزی قرار دارند. تجربه‌های تلخ سال‌های گذشته، از پرداخت‌های ناچیز و با تأخیر غرامت گرفته تا ارزیابی‌های غیرواقعی خسارات، باعث شده بسیاری از شالیکاران اعتماد خود را به نظام بیمه‌ای از دست بدهند و در برابر سیل، خشکسالی و سرمازدگی، بی‌پناه بمانند. شاخص‌های معاونت خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی گیلان، نشان می‌دهد محصول برنج در صدر محصولات خسارت دیده استان قرار دارد و بیشترین خسارات آن، ناشی از…

آب که سربالا برود، قورباغه ابوعطا می‌خواند. و اگر قرار باشد مردمی به خاک سیاه ننشینند، چه آوازی خوش‌تر از ابوعطا خواندن قورباغه؟ نخستین منطقه‌ای که چای ایرانی در آن کشت شد، زمینی در محله چای‌خانسر لاهیجان بود. این اتفاق در سال ۱۲۸۰ هجری شمسی و به همت مرحوم کاشف‌السلطنه (پدر چای ایران) رقم خورد. اما در این ۱۲۴ سال، چه مصیبت‌ها که این صنعت تجربه نکرد! چندین نوبت کشت چای به ‌کلی رها شد و باغات از بین رفت. باز هم دلسوزی یک شیر پاک‌خورده لازم بود تا این صنعت، دست‌کم در گیلان، نمیرد. از افتضاح خجالت‌آور…