راه حل‌های نرم‌افزاری، حلقه مفقوده ترافیک رشت

آیا ساخت تقاطع‌ها، گره‌های ترافیک رشت را باز می‌کنند؟

81

ترافیک یکی از معضل‌های جدی و مهم رشت است . مساله ای که از دیرباز به دلیل تمرکز امکانات آموزشی، بهداشتی و خدماتی و شرایط فرهنگی-اقتصادی این شهر، به بزرگترین چالش رشت و زیست شهروندانش در سالهای اخیر بدل شده است.

رشت بعنوان مرکز گیلان، پرجمعیت‌ترین شهر شمال ایران و بزرگترین سکونتگاه سواحل جنوبی دریای کاسپین، روزانه شاهد تردد زیادی از سراسر استان است. جمعیت ثابت این شهر بیش از ۷۰۰ هزار نفر و جمعیت شناور ثابت روزانه‌اش به بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر نیز می‌رسد و همچنین برخی از آمار‌های مرتبط به تعطیلات و ماه‌های گردشگری در سال این مقدار را به بیش از ۲ میلیون نیز اشاره داشته‌اند.

رشت؛ فشرده‌ترین شهر شمال کشور

بنابراین می‌توان گفت: کلانشهر رشت از فشرده‌ترین شهر‌های کشور از لحاظ نسبت جمعیت و وسعت است. با توجه به اصلی نانوشته، افزایش جمعیت با تعداد خودرو‌های ترددی شهر‌ها در ارتباط مستقیم است. کلانشهر رشت با فقدان تناسب بین معابر و خیابان‌ها و شمار خودرو‌ها، بافت فرسوده محلات، گردشگر پذیربودن، افزایش مهاجرت‌های درون و برون استانی، جمعیت شناور، عدم پارکینگ در کاربری‌های درمانی و تجاری، پارک بی‌اساس خودرو‌ها در مقابل کاربری‌ها و تمرکز کاربری‌های درمانی، تفریحی و تجاری با مشکلات ترافیکی زیادی دست و پنجه نرم می‌کند.

 بحران ترافیک رشت نیازمند بررسی و واکاوی و اجرای منسجم برنامه‌های حمل و نقلی در ۳ فاز است که در شرایط کنونی به طور همزمان چندین تقاطع غیر همسطح در این شهر در مرحله اجرا قرار دارد که قرار است تا پایان سالجاری به بهره‌برداری بر‌سند. اما این پرسش مطرح می‌شود؛ احداث این تقاطع‌ها چند درصد از حجم ترافیک خسته‌کننده رشت را پوشش می‌دهد؟

رشت با فقدان تناسب بین معابر و خیابان‌ها و شمار خودرو‌ها، بافت فرسوده محلات، گردشگر پذیربودن، افزایش مهاجرت‌های درون و برون استانی، جمعیت شناور، عدم پارکینگ در کاربری‌های درمانی و تجاری، با مشکلات ترافیکی زیادی دست و پنجه نرم می‌کند.

با توجه به داستان کِسل‌کننده رینگ دور شهری و عدم نگاه کارشناسی و محاسبه دقیق و ارایه راه حل نرم‌افزاری ترافیکی در رشت، آنقدر دور از ذهن نیست در این دوره مدیریت شهری تنها به احداث این تقاطع‌ها اکتفا شود. از آنجا که معضل ترافیک فقط از مسیر بهره‌برداری تقاطع‌ها نمی‌گذرد، با این تفاسیر باید گفت: ترافیک رشت به صورت ریشه‌ای و کارشناسی حل نخواهد شد.

از زمان ورود خودرو به رشت تا به امروز، روزانه به تعدد این وسیله نقلیه در خیابان‌های شهر افزوده شد. خیابان‌هایی پر تراکم با صف خودرو‌هایی به هم چسبیده که بی‌شباهت به پارکینگ نبوده و در پی آن ترافیک به یکی از معضلات مدیریتی در شهر‌ها بدل شده است. استفاده از تجارب کشور‌های موفق دنیا در برنامه‌ریزی حمل و نقل و ترافیک می‌تواند راهگشای حل بسیاری از مسائل حمل و نقلی و ترافیک در کشور باشد.

در این زمینه می‌توان؛ با الگوبرداری و بومی‌سازی نمونه‌های موفق و بهره وری از تجارب راهبردی کشور‌های توسعه یافته در ارتقا نظام حمل و نقلی، رفع گره‌های ترافیکی کلانشهر‌ها، ارتقای کیفیت و سطح رفاه اقتصادی تأثیر‌گذار بود. بنابراین با توجه به جلوگیری از اتلاف وقت، انرژی و سرمایه‌های ملی و دستیابی به تسهیلات حمل و نقلی بهتر این مهم باید بیش از هر زمانی در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد.

 

«رحیم شوقی» شهردار رشت در اسفند ماه سال گذشته عنوان کرد: شهرداری برای رفع مشکل ترافیکی رشت برنامه‌ریزی‌های مدونی را در سه فاز کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طراحی کرده است. وی با بیان اینکه در کوتاه‌مدت یک سری اصلاحات هندسی همسطح را در بعضی از معابر اجرایی خواهیم داشت، افزود: در میان‌مدت احداث پنج تقاطع را در بعضی از نقاط ترافیکی سطح شهر در دستور کار داریم. پروژه کمربندی و رینگ ۹۰ متری دور شهر نیز جز پروژه‌های بلندمدت شهرداری برای رفع مشکل ترافیک است.

شورا هیچ در جریان امور شهری نیست.

در عین حال به تازگی رئیس شورای اسلامی شهر رشت خواستار اصلاح هندسی برخی از مسیرها و معابر اصلی رشت شد.

«محمد حسین واثق کارگرنیا» در یکی از جلسات شورای شهر رشت گفت: باید بابت اجرای طرح‌های هندسی در رشت، اطلاعات بیشتری در اختیار شورا قرار بگیرد. با توجه به مشکلات ترافیکی باید تمام تلاش در راستای رفع دغدغه شهروندان در این حوزه باشد.

کارگرنیا در این باره به خبرنگار مرور اضافه کرد: روزانه در هر نقطه‌ای از شهر رشت، راهنمایی و رانندگی و مردم با معضلات ترافیکی دست به گریباند که تردد خودرو‌ها را با مشکل مواجه کرده است. این درحالیست که راهنمایی و رانندگی به دلیل وقوع تصادف و حوادث رانندگی به لزوم اصلاحاتی در این مسیرها تاکید کرده است که الزاماً این موارد باید به کارگروه ترافیک شهرداری جهت اجرای طرح اصلاح هندسی گزارش شود.

 

وی در مورد اعضای حاضر در این کارگروه بیان کرد: در این کارگروه از شهرداری، راهنمایی و رانندگی، فرمانداری و همچنین رئیس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورا حضور داشته و موارد پیشنهادی برای اصلاح ترافیک در این کارگروه مطرح و توسط اعضا تبادل نظر شده و براساس نظر کارشناسی راهنمایی و رانندگی تصمیمات لازم در این کارگروه اتخاذ می‌شود و شهرداری نیز مسئولیت اجرای مصوبات را برعهده دارد. کارگرنیا با الزام حضور نماینده شورا در این کارگروه اضافه کرد: هر اصلاح هندسی که قرار است به مرحله اجرا برسد، حتماً باید با هماهنگی رئیس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورا باشد.

اما با این حال مردم با شناختی که از اعضای شورا دارند، اولین نهادی که در اینباره مورد پرسش قرار می‌دهند، شورای شهر است که عدم حضور نماینده شورا در این کارگروه به معنای اینست که شورا به هیچ عنوان در جریان امور شهری نیست.

مشکلات ترافیکی رشت از جنس سخت‌افزاری نیست، بلکه نیازمند راه حل‌های نرم‌افزاری است. احداث پل‌های ماشین رو نه تنها در روان‌سازی گره ترافیکی مؤثر عمل نکرده، بلکه علنا کاربرد این پل‌ها در گره‌های ترافیکی رشت تنها انتقال ترافیک از نقطه‌ای به نقطه دیگر بوده است.

همان آش است و همان کاسه.

عملیات اجرایی-عمرانی در رشت با ساخت چند تقاطع غیرهمسطح و همسطح از سال گذشته در دوره مدیریتی رحیم شوقی در مسند شهردار رشت آغاز شد. این روگذر‌ها تا به امروز به صورت میانگین از پیشرفت فیزیکی تقریباً ۵۰ درصدی برخوردار بوده‌اند. بنابراین پر بیراه نیست؛ در پایان سالجاری حداقل ۲ تقاطع غیرهمسطح در حال اجرا به بهره‌برداری برسند.

هرچند که رئیس شورای ششم عنوان کرد: از ۵ تقاطع غیرهمسطح در دست اجرا، حداقل ۳ تا ۴ تقاطع در پایان سال به بهره‌برداری می‌رسند. این در شرایطی رقم می‌خورد که کارشناسان و متخصصان ترافیک از آغاز شروع بکار پروژه‌های عمرانی رشت، انتقادات متعددی را نسبت به احداث این پل‌ها در رشت داشته‌اند.

برخی بر این باورند: مشکل ترافیکی در رشت از جنس سخت‌افزاری نیست، بلکه نیازمند راه حل‌های نرم‌افزاری است. با توجه به سایر نمونه‌های اجرایی این روگذر‌ها در رشت می‌توان گفت: احداث پل‌های ماشین رو نه تنها در روان‌سازی گره ترافیکی مؤثر عمل نکرده، بلکه علنا کاربرد این پل‌ها در گره‌های ترافیکی رشت تنها انتقال ترافیک از نقطه‌ای به نقطه دیگر بوده است.

بهتر است بگوییم؛ اجرای راه حل‌های سخت‌افزاری منسوخ شده بدون توجه به احداث رینگ و کمربندی و عملیات نرم‌افزاری از جمله اصلاح طرح هندسی معابر در روان‌سازی ترافیک رشت نه تنها مؤثر نیستند، بلکه به روایتی چشم پوشی از سایر راه حل‌ها و تنها اکتفا به راه حل سخت‌افزاری در معضل ترافیک رشت؛ همان آش است و همان کاسه.

 

گره‌های ترافیکی نیازمند بررسی و اصلاح هندسی است.

معابرشهری پس از انواع راه‌ها و بنا‌ها بیشترین وسعت از فضای شهری را اِشغال کرده‌اند. معابر شهری در واقع حلقه‌های واسط و نقش رشته‌های ارتباطی بنا‌ها و سایر فضا‌های شهری را برعهده داشته و مهمترین کارکرد را  در تکاپوی شهری دارا هستند. طراحی و اصلاح هندسی صحیح در معابر شهری، بسیاری از مشکلات توسعه‌ای و زیست محیطی و معضلات روانی و اجتماعی را در شهر کاهش می‌دهد.

روان‌سازی جریان ترافیک و لذت بخش شدن گشت و‌گذار و تحرک در شهر بواسطه یک طراحی هندسی الهام بخش و صحیح امکان‌پذیر خواهد شد. طراحی هندسی معابر، صرفاً بُعد فیزیکی و معماری ندارد بلکه اشکال هندسی به لحاظ بصری الهام بخش بوده و از لحاظ معنوی و روانی نیز دارای انرژی مثبت و منفی است. هدف مهندسی حمل و نقل و ترافیک تأمین سفر ایمن، اقتصادی، سریع و راحت افراد و کالا از طریق مطالعه، مدیریت و برنامه‌ریزی، طراحی، آموزش، نظارت و هماهنگی در امر حمل و نقل و ترافیک شهر است.

اصلاح هندسی معابر یکی از عناصر اصلی در راستای ساماندهی معابر تقاطع‌ها و افزایش ایمنی و روانی جریان ترافیک عبوری است.

روزانه در هر نقطه‌ای از شهر رشت، راهنمایی و رانندگی و مردم با معضلات ترافیکی دست به گریباند که تردد خودرو‌ها را با مشکل مواجه کرده است. این درحالیست که راهنمایی و رانندگی به دلیل وقوع تصادف و حوادث رانندگی به لزوم اصلاحاتی در این مسیرها تاکید کرده است

گسترش شهرنشینی و استفاده روز افزون از اتومبیل، محدودیت‌ها در توسعه شبکه‌های ارتباطی و معابر درون و برون شهری بر مشکل ازدحام ترافیک افزوده است. اهمیت بررسی مشکلات ترافیکی و ارایه راه حل‌هایی برای تغییر وضعیت حاد ترافیکی موجود از دغدغه‌های اصلی شهر‌های بزرگ و مدیران شهری محسوب می‌شود. تصادفات ترافیکی، آلودگی‌های صوتی و زیست محیطی پیشامد نامطلوب جریان ترافیک است. طبق آمار بخش اعظمی از تصادف‌ها در داخل معابر شهری در محدوده تقاطع‌های متراکم صورت می‌پذیرد.

علت اصلی بروز تصادف در تقاطع؛ همگرا شدن مسیر‌های مختلف در یک نقطه است. پیچیدگی و جابجایی وسایل نقلیه در تقاطع موجب افزایش نقاط برخورد و لذا افزایش تصادفات در جریان‌های مختلف ترافیکی می‌شود. در سیستم‌های حمل و نقل و ترافیک مباحث تخصصی وجود دارد که قبل از تصمیم به احداث تقاطع‌ها به جمع‌آوری آمار و اطلاعات در مورد وضعیت موجود ترابری هر نقطه از شهر اقدام می‌کنند تا الگو‌های سفر خودرو‌ها را بدست بیاورند و با ایجاد یک مدل‌سازی از وضعیت موجود، مدل نهایی سفر از طریق راه‌های منتهی به این نقطه را تولید تا براساس این مدل نهایی تصمیم‌گیری شود.

۹۰ درصد پروژه‌های شهر‌های ما اشتباه انجام می‌شوند.

با توجه به اظهارات شهردار رشت در مورد رفع مشکل ترافیکی باید گفت: بحران گره‌های ترافیکی در ساعات مختلف شبانه روز نیازمند هماهنگی و انسجام بین برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است. با توجه به احداث همزمان تقاطع‌های رشت که به خودی خود در جریان ترافیک آنچنان اثر‌گذار نبوده، باید در برخی از معابر طرح‌های اصلاح هندسی به دقت لازم کارشناسی، محاسبه و به اجرا برسد. در بیشتر نقاط شهری دوربرگردان‌ها نقش قیف ترافیکی را بازی می‌کنند که در اهمال و قصور مدیریت شهری این تفکر اشتباه حتی به کمربندی‌های این شهر نیز سرایت کرده است.

شهردار عمرانی رشت بهتر است؛ تا پایان سالجاری که حداقل برخی از تقاطع‌ها به بهره‌برداری می‌رسند در راستای معضل اصلی ترافیکی رشت که جنس نرم‌افزاری دارد، اقدامات لازم را در دستور کار قرار دهد. در غیر این صورت می‌توان گفت: کلانشهر رشت بیش از گذشته برای رفت و آمد خودرو‌ها آماده‌سازی و شهر به نفع خودرو‌ها دو طبقه‌سازی می‌شوند. آیا می‌دانستید؛ ۹۰ درصد پروژه‌های شهر‌های ما به صورت اشتباه انجام می‌شود و اجرای آن‌ها شهر‌های ما را از اهداف اصلی خود دور می‌کند؟

نظرات بسته شده است.