کوهستانها به‌عنوان گنجینه‌های طبیعی جهان، نقشی بی‌بدیل در تأمین آب، حفظ تنوع زیستی، و پایداری اکوسیستم‌ها ایفا می‌کنند.
بر اساس تحقیقات « سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد» (فائو) کوهستانهای جهان در طبقه‌بندی‌های مختلف از جمله کوه‌های مناطق خشک و کوه‌های مناطق مرطوب قرار دارند. کوهستانهای کشور ایران جزو کوه‌های خشک هستند و از این رو اهمیت آنها برای ما دوچندان می‌شود چراکه اگر این کوهستانها نبودند سراسر فلات ایران می‌توانست یک بیابان خشک مانند بخش‌هایی از کشور لیبی و مصر بدون کوه باشد.
اقلیم معتدل گیلان به رشته کوهای البرز و دریای کاسپین وابسته است و بخش زیادی از جنگلهای استان در مناطق کوهستانی واقع شده است، با این حال تغییرات اقلیمی، تخریب محیط زیست، بهره‌برداری غیرمسئولانه، تهدیدی جدی برای این منابع ارزشمند محسوب می‌شوند که زندگی اقتصادی بخش زیادی از ساکنین گیلان به آنها وابسته است.
کوهستانهای گیلان در مجاورت با طبیعت گردی هستند،ضرورت دارد که آگاهی رسانی و فرهنگ سازی برای طبیعت و گردشگری پایدار افزایش یابد و با استفاده بهینه از طبیعت باعث شکوفایی بیشتر آن شویم نه تخریب و نابودی آن
۱۱ دسامبر معادل ۲۱ آذر روز جهانی کوهستان نام گذاری شده است. در این روز در سراسر دنیا برنامه های آگاهی رسانی برای حفاظت از کوهستان ها برگزار می‌شود.
پنجشنبه گذشته همایش روز جهانی کوهستان در رشت که با حضور متخصصان، فعالان محیطزیست، دوستداران طبیعت، راهنمایان گردشگری و کوهنوردان و به همت موسسه گردشگران پایدار برگزار شد؛ درباره چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی مناطق کوهستانی تبادل نظر شد.
«رضا رسولی» دبیرعلمی همایش و رییس هیئت کوهنوردی گیلان، «مریم انورپور» دبیر اجرایی، «محمد جهانشاهی» دبیر کمیته ملی طبیعت گردی کشور و «محمدحسن عاقل منش» عضو شورای شهر رشت در این نشست شرکت داشتند.
شعار این همایش ” کوهستان، میراث ماندگار ما” بود که به بررسی موضوعاتی چون تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر اکوسیستم‌های کوهستانی، راهکارهای مدیریت پایدار منابع طبیعی، سایت های طبیعی هیرکانی، اهمیت مشارکت جوامع محلی در حفاظت از محیطزیست کوهستان، حفاظت از غارها به عنوان دنیای زیرزمین کوهستانها توسط « نیما فرید مجتهدی» پژوهشگر محیط زیست کوهستان، «فریبرز صیاد» مدرس محیطزیست کوهستان، « فرزاد رشیدی» مدرس اکوتوریسم، « حسین آقایی» فعال محیط زیست و هلاله ناطقه پژوهشگر غارشناسی سخنانی ارایه شد.
رضا رسولی دبیرعلمی همایش، در خصوص آگاهی رسانی و فرهنگ سازی برای طبیعت اظهار کرد: کوهستانهای گیلان در مجاورت با طبیعت گردی هستند، پس ضرورت دارد که آگاهی رسانی و فرهنگ سازی برای طبیعت و گردشگری پایدار افزایش یابد و با استفاده بهینه از طبیعت باعث شکوفایی بیشتر آن شویم نه تخریب و نابودی آن.
محمد جهانشاهی مهمان ویژه این همایش نیز با اشاره به اینکه سالانه ۱ میلیون هکتار از اراضی کشور به بیابان تبدیل می‌شود اظهار کرد: در ۲۱ استان کشور ۲۳ کانون بحرانی فرسایش داریم. لذا در شرایطی قرار داریم که نیازمند کاهش حجم افکار و رفتارهای مخرب در طبیعت هستیم و ضرورت حضور نهادهای فعال در آگاهی رسانی و پایداری توسعه بیش از پیش است.
البته این مسولیت بر عهده تک تک افراد است و همگان باید تلاش کنند تا فرهنگ رو به پایداری توسعه برود. البته این آگاهی رسانی در حوزه گردشگری دیده می‌شود.
نیازمند کاهش حجم افکار و رفتارهای مخرب در طبیعت هستیم و ضرورت حضور نهادهای فعال در آگاهی رسانی و پایداری توسعه بیش از پیش است
در بخش دوم همایش، در پنل گفتگو به مدیریت «جواد هادیزاده» فعال حوزه گردشگری پایدار «مریم انورپور» دبیر اجرایی همایش؛ با نگاهی به شعار روز جهانی کوهستان بیان کرد: در راستای آینده‌ای پایدار و نوآور همراه با سازگاری با جوانان می‌توان از راه حل های کوهستانی همچون برگزاری پنل مشارکت بین جوامع گردشگری و کوهنوردی و یافتن راهکارهای مناسب برای کاهش آسیب های وارده به کوهستان بهره‌گیری کرد.
وی اظهار امیدواری کرد: امیدواریم بتوانیم در آینده در ادامه همایش قدمی موثر برای حفاظت از محیط زیست کوهستان در آینده برداریم.
در انتها از «نیما فرید مجتهدی» به عنوان فرد تاثیرگذار و موثر و پرتلاش در حوزه حفاظت محیط زیست کوهستان به نمایندگی از جوامع گردشگری و کوهنوردی تقدیر به عمل آمد.
