رشت این روزها همراه با عدم ثبات مدیریت شهری که دردی کهنه بر پیکره نیمه جان این کلانشهر گیلک نشین در مرکز استان است، همانطور که دست و پنجه نرم می‌کند. از طرفی نامزد ثبت جهانی در حوزه صنایع دستی است که پس از شهر خلاق خوراک این دومین فرصت ارزرشمند این شهر در جذب گردشگر داخلی و خارجی است. اما درد کهنه‌ی همیشگی این شهر که عدم ثبات مدیریت شهری است؛ نتوانسته تا به امروز این فرصت ها را به نوعی برای این کلانشهر شمالی تبدیل به ارزش شهری کند.
ریاست شورای شهر رشت پس از تایید برکناری شهردار سابق از سوی دیوان عدالت اداری؛ اعلام کرد: انتخاب شهردار جدید در کوتاه ترین زمان ممکن صورت خواهد گرفت. همچنین وی اشاره کرد: پس از استیضاح علوی؛ چهل نفر رزومه خود را برای تصدی جایگاه شهردار رشت به شورا ارسال کردند، اما به علت وقفه‌ای که پس از طرح شکایت ایجاد شد، در شرایط فعلی دبیرخانه شورا باید با تمامی این افراد مجددا تماس بگیرد تا چنانچه در جایگاه دیگری مشغول به فعالیت نشده‌اند، برنامه ریزی های لازم به منظور بررسی رزومه‌های آنان انجام شود. پس از اعلام این موضوع؛ بدون اعلام رسمی؛ فرایند بررسی رزومه‌های کاندیداهای تصدی بر شهرداری رشت را آغاز شد.
رشت این روزها همراه با عدم ثبات مدیریت شهری که دردی کهنه بر پیکره نیمه جان این کلانشهر گیلک نشین در مرکز استان است، همانطور که دست و پنجه نرم می‌کند. از طرفی نامزد ثبت جهانی در حوزه صنایع دستی است که پس از شهر خلاق خوراک این دومین فرصت ارزرشمند این شهر در جذب گردشگر داخلی و خارجی است. اما درد کهنه‌ی همیشگی این شهر که عدم ثبات مدیریت شهری است؛ نتوانسته تا به امروز این فرصت ها را به نوعی برای این کلانشهر شمالی تبدیل به ارزش شهری کند.
در روزهای گذشته بررسی کاندیداهای تصدی جایگاه شهردار رشت توسط شورای ششم در شش جلسه صورت پذیرفت و در این جلسات ۲۱ کاندید مشخص شده توسط دبیرخانه شورا در صحن شورای شهر حضور یافتند و هرکدام به ارایه برنامه پرداختند. در ادامه به بررسی برنامه های کاندیداها میپردازیم.
در نخستین گام این فرایند؛ محسن مجذوب شهردار سابق هشتگرد به عنوان کاندید شهرداری رشت؛ از اعضای شورا تقاضای انتخاب شهردار بومی را داشت. وی تالاب عینک را یک فرصت برای شهر خواند و در تعجب بود که چرا تاکنون از این فرصت بهره برداری نشده است. حمید قاسمیان از دیگر کاندیداهای روز نخست با اشاره به اصالت گیلانی خود، ۲۵ سال سابقه در شهرداری اسلامشهر و همچین شهردار شهر گلستان تهران وشهردار رودبار در مورد موضوعاتی همچون رینگ ۹۰ متری، شهر خلاق و توسعه شهر الکترونیک اشاره داشت.
در دومین روز از این فرایند؛ محمد رضا خانی شهردار منطقه یک قم؛ به انتقال تجارب از شهرداری قم به رشت اشاره داشت تا از مجاری این تجارب بتوان ساختار شهرداری را منسجم کرد. وی به شناسایی وضعیت موجود، آسیب شناسی و اینکه باید چشم انداز مدیریت شهری مورد تایید همه ارگان های استان باشد، اشاره داشت. رضا کاسی نیز در این جلسه به تشریح برنامه خود پرداخت. وی بومی بودن را شاخصه نمی‌دانست و خلاء قانونی در مدیریت شهری را باعث مشکلات مدیریت جامع شهری اعلام کرد. مهدی صفر خانلو به عنوان سومین کاندید در دومین روز فرایند عنوان کرد: بنده کلمه ای به عنوان (نمی شود) نمی شناسم. این کاندید نیز به موضوع بومی یا غیربومی اشاره داشت؛”بنده معتقدم یک فرد غیربومی چندین روز در یک شهر حضور داشته باشد تبدیل به یک فرد آشنا به محیط می شود”. گویا پس از سال ها واکنش شهروندان رشت به حضور مدیران غیربومی باعث شده کاندیداهای غیربومی شهرداری در این موضوع با اشراف کامل حاضر شوند و با استدلال و اثبات؛ غیربومی را از شاخص‌ها حذف کنند. همچنین صفرخانلو به شانزده هزار اتوبوس تهران که بخشی فرسوده هستند، اشاره کرد و همچنین گفت: بنده چنانچه به عنوان یار دوازدهم شورا و نوکر مردم در جایگاه شهردار رشت قرار گیرم با ارتباطاتی که دارم، می توانیم مشکلاتی از جمله دغدغه های حوزه حمل و نقل و سراوان را برطرف کنیم.
در سومین روز از این فرایند؛ محمدعلی جاوید که از سازمان های تابع شهرداری کهکیلویه و بویر احمد می آمد. بیان کرد: متناسب با نیازها و ظرفیت های موجود برنامه ریزی کنیم. بر این اساس ظرفیت ها، تهدیدها و فرصت ها بررسی می شوند و در نهایت برنامه ای مدون برای آن ارایه می شود. معتقدم: تعرفه عوارض باید بازنگری شود تا عوارض‌های مصوب شده و وصولی متناسب با هزینه‌های شهرداری باشند. سید احمد حسینی دیگر کاندید این روز گفت: براساس مباحث طرح شده در مجلس و وزارت کشور در خصوص کمیسیون ماده صد باید بدنبال ایجاد در آمد پایدار برای شهر باشیم.
جلال الدین صدری نیز به نقش فراملی و بین المللی رشت و همچنین برای ساماندهی ترافیک در شهر به تعدد نصب چراغ ها، تعریض و راست گردها اشاره کرد. رضا طاهری آخرین کاندید در روز سوم هوشمند سازی کمیسیون ماده صد را برای جلوگیری از تخلفات پیشنهاد کرد.
در چهارمین روز از این فرایند؛ مهدی ناصری در مورد رودخانه های شهر رشت گفت: ما در مقابل این اکوسیستم وظیفه ملی داریم. و بایستی از طریق جذب اعتبارات ملی و سرمایه گذاری خصوصی در جهت حفظ این اکوسیستم تلاش کنیم. وی همچنین به بحث آشتی کنان مردم با مدیریت شهری در این شهر که جز اهدافش است، اشاره کنیم. حسین بحیرایی گفت: در شهرداری تهران در هر بخشی که کار کرده‌ام موجب تحولات مثبت و موثربوده‌ام. باید بحث بازآفرینی ساختمان ها و کل بناهای تاریخی را جدی بگیریم و باعث ایمنی و تاب آوری آنها در مقابل مخاطرات شویم.
سید مجتبی خدمت بین دانا از پرسنل شهرداری رشت که پس از استیضاح شهردار سابق در دوره ای کوتاه سرپرست شهرداری بود نیز به ارایه برنامه پرداخت. سرپرست سابق شهرداری رشت در مورد برخی از کاندیداها که ارایه برنامه داشته اند، عنوان کرد: خیلی از دوستان مبتنی با واقعیت صحبت نمی کنند. تنها ۶ ماه فرصت به من دهید همه دغدغه‌های موجود در شورا و شهرداری را بر طرف می‌کنم. خدمت بین دانا در اظهارنظری عجیب در صحن شورا گفت:”بنظر من شهردار باید محل استقرارش در بلدیه پیاده راه فرهنگی باشد و میهمانانش را همین جا دعوت کند و تیم ستادی در میدان گیل مستقر باشد”ساختمان بلدیه؛ بافت مرکزی که در حال ترمیم است تا همین چند سال پیش محل اداری شهرداری رشت بود که پس از بهره برداری از ساختمان تازه ساخت میدان گیل پرسنل شهرداری به آن انتقال یافتند. با این اقدام فرایند ترمیم این ساختمان تاریخی شهر آغاز شد.
طی ادوار اخیر مدیریت شهری در این شهر همیشه برخلاف کارکردها و امتیازات در این سکونتگاه اما با عملکرد ضعیف مدیریت شهری در یک چرخه ناکارآمدی که مدام با آن در چرخش است و هیچ راهی برای برقراری ثبات شهری در این چرخه به سود رشت گسترده نمی‌شود. تا به امروز این سومین دوره شورایی است که در این شهر برقراری آرامش و ثبات در دو بدنه مدیریت شهری نمایان نمی‌شود.
پنجمین روز این فرایند؛ ثابت قدم که سابقه دو دوره شهردار رشت را در کارنامه خود دارد نیز به عنوان کاندید بومی عنوان کرد: عدم وجود شجاعت در تصمیم‌گیری‌های سخت و عدم انضباط در شهر و شهرداری نیز باعث رکود رشت شده است. وی به افزایش سرعت گردش پول در سطح شهر و افزایش بروکراسی اداری اشاره کرد. همچنین به انتقال درآمد مناطق بالای شهر به سمت پایین شهر و اینکه اقتصاد شهری باید اشتغال ایجاد کند را در حوزه مدیریت شهری لازم دانست.
مفاخریان گفت: برنامه‌ای تحول زا، تحول آفرین، مشارکت مقتدرانه برای رشت در نظر دارم. به چابک سازی حوزه شهرداری جهت اعتمادسازی بین مردم و بهبود کیفیت سیما و منظر شهری نیز اشاره کرد. دیگر کاندید این روز محمد امامی با سابقه رسانه‌ای گفت: چشم بسته در رشت تردد می‌کنم. دو سال در زمان بمباران در رشت به مدرسه رفته‌ام. در حال حاضر در رشت؛ مردم از شورا و شهرداری قهر کرده‌اند. بیش از هشتاد درصد مردم را به مشارکت در سرنوشت شهرشان دعوت خواهم کرد. امیر جاویدپور نیز در پنجمین روز اعلام کرد: در شهر رشت افراد متخصص فراوانی در حوزه شهرسازی و معماری داریم که نیازمند این هستند تا به آنها بها داده شود. ساماندهی نیروی انسانی در شهرداری، چابک سازی و بازنگری در حوزه فضای سبز از دیگر موضوعات این کاندید بود.
در ششمین روز از فرایند بررسی کاندیداها؛ شاهرخ رضایی فرد که از شهرداری تهران می آمد، در این جلسه عنوان کرد: معتقدم اگر ظرفیت های این شهر فعال شوند، می توانیم گردشگران عبوری را در این شهر ماندگار کنیم. علی امانی دومین کاندید روز پایانی؛ که بخشی از اظهارات مبنی بر این است که وی از شانس بیشتری نسبت به سایر کاندیداها برخوردار است. امانی که اصالتا اهل اشکورات رودسر است و در سابقه فعالیتی خود شهردار نوشهر و رودسر نیز بوده است. در این جلسه عنوان کرد: در دوره فعالیتی‌ام در شهرداری مازندران؛ احداث نخستین نیروگاه زباله سوز در کشور با قرارداد طرف مقابل شرکت (TTS) انجام و راه اندازی شد. وی همچنین برای برون رفت از بحران کنونی رشت به کار شبانه روزی اشاره داشت. علی مرادی شهردار سابق منطقه ۲۲ تهران نیز در این جلسه گفت: طرح جامع ترافیکی میتواند راهگشای بخشی از مشکلات ترافیکی باشد. ابوالحسن سیمایی دیگر کاندید که بخشدار سابق سنگر و شهردار فعلی خمام است به فرصت های سوخته شده سرمایه گذاری در شهر اشاره کرد. شهردار خمام گفت: قول می‌دهم به گونه‌ای عمل کنم که اعضای شورا با افتخار در شهر قدم بزنند.
وی اعتقاد دارد که عملکرد شهردار باعث می‌شود مردم به اعضای شورا رای دهند. رحیم شوقی که در دوره قبل انتخاب شهردار جز سه گزینه نهایی بود نیز در این فرایند به ارایه برنامه پرداخت. شوقی عنوان کرد: ایجاد امید در قلب شهروندان را در کوتاه مدت در دستور کار دارم. در ادامه شوقی گفت: پیش از حضور در این ساختمان با مدیران قرارگاه خاتم تماسی داشتم و بنده با این مجموعه حدود چهار سال فعالیت داشته ام و می‌توانیم از این ظرفیت برای اجرای پروژه‌ها استفاده کنم. وی به اصلاح زیر گذر پروژه میدان شهدای ذهاب رشت، جمع آوری فاضلاب از محل تهاتر نفت نیز اشاره کرد.
مجید کیاورز(عضو هیات علمی و دانشیار دانشگاه تهران) در مورد ضرورت توجه اعضای شورا به انتخاب شهردار در گفتگویی با ایرنا بیان کرد: اینکه از اعضای شورای شهر خواسته شود تا منافع شخصی نداشته باشند و از شهردار طلب نکنند، شدنی نیست، یکی از فاکتورهایی که از اول برای انتخاب شهردار از سوی شوراها باید مشخص شود، این است که هر یک از اعضای شورای شهر منافع خود را مشخص کنند تا شهردار از ابتدا لیستی از منافع اعضای شورا داشته باشد و تکلیف خود را بداند، در این صورت شهردار کمتر اذیت شده و از اول علاوه بر برنامه‌ریزی برای شهر، برای تامین منافع اعضای شورا نیز طرح‌ریزی دارد.
رشت از دیرباز به عنوان دروازه اتصال کشور به اروپا، موقعیت مکانی مناسب و نزدیکی به بنادر استان از قطب های تجارتی و بازرگانی کشور محسوب می‌شد. در طی دهه های اخیر با رشد و توسعه شهرنشینی؛ به یکی از کلانشهرهای شمال کشور بدل شده است. در طی دهه گذشته نیز با شناساندن این شهر به عنوان شهر خلاق خوراک در یونسکو به درجات و اعتبارات این سکونتگاه شهری افزوده شده است. با همه اینها؛ طی ادوار اخیر مدیریت شهری در این شهر همیشه برخلاف کارکردها و امتیازات در این سکونتگاه اما با عملکرد ضعیف مدیریت شهری در یک چرخه ناکارآمدی که مدام با آن در چرخش است و هیچ راهی برای برقراری ثبات شهری در این چرخه به سود رشت گسترده نمی‌شود. تا به امروز این سومین دوره شورایی است که در این شهر برقراری آرامش و ثبات در دو بدنه مدیریت شهری نمایان نمی‌شود.
رشت یکبار دیگر در تکاپوی انتخاب شهرداری جدید قرار گرفته،حدود ۲۱ کاندید برنامه های مختلفی را ارایه داشته اند و هرکدام نیز چه بومی چه غیربومی با استناد به وضعیت موجود شهر چشم اندازهایی را ترسیم کرده اند. حتی برخی کاندیداها به برخی از موارد مهم اجتماعی از جمله قهر شهروندان رشتی با مدیریت شهری آگاهی داشته اند. اعضای شورا که در این مرحله می‌بایست؛ یک نفر را با حداکثر آرا انتخاب و برای تایید نهایی تحویل وزارت کشور بدهند باید مبنی بر اتفاقات گذشته و اختلاف شان با شهرداران که در دوره ششم نیز منجر به یکسال فرصت سوزی برای شهر شده، تکلیف خود را مشخص کنند. اگر قرار بر این است بار دیگر به فردی اعتماد کرده و به عنوان شهردار رشت انتخاب کنند بهتر است؛ با نگاه بر گذشته‌های دور و نزدیک که هر یک درس عبرتی است، تصمیم گیری برای هر انتخاب را با حداکثر بازه زمانی اجرایی در نظر بگیرند که شهردار با هر برنامه میتواند آن را عملیاتی کند. در هفتاد و پنجمین جلسه شورا؛ روز چهارشنبه مورخ دهم اسفند از انتخاب شهردار جدید رشت خبرداده شد.
