زیرساخت‌های تولید، انتقال و توزیع برق کشور فرسوده است. دلیل فرسودگی آن هم این است که در سال‌های اخیر و شاید یک دهه اخیر، سرمایه‌گذاری‌های لازم برای تعویض و اصلاح زیرساخت‌های شبکه برق انجام نشد.
با توجه به این وضعیتی که برشمردیم، همزمان با گرم‌تر شدن هوا، دو اتفاق مهم در حوزه شبکه برق کشور رخ می‌دهد. اول اینکه تجهیزات صنعت برق، تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرند و راندمان نیروگاه‌های کشور کاهش پیدا می‌کند. به بیان دیگر توان و ظرفیت تولید، انتقال و توزیع شبکه برق کشور با افزایش دمای هوا در فصول گرم سال، دچار افت شدیدی می‌شود.
مورد دوم اینکه با گرم شدن هوا، مصرف برق هم در کشور افزایشی می‌شود. زیرا در اوج مصرف، حداقل نیمی از بار شبکه برق کشور سرمایشی است و برای ایجاد سرمایش استفاده می‌شود. بنابراین زمانی که هوا رو به گرم‌تر شدن می‌رود و همزمان با روشن شدن بیشتر کولرها، به طور طبیعی میزان بار شبکه برق افزایش پیدا می‌کند.
در واقع وقتی هوا گرم می‌شود؛ ظرفیت تولید و عرضه کاهش پیدا می‌کند. تصور کنیم وقتی دمای هوا زیاد و میزان بار مصرف برق هم زیاد و راندمان پایین است در این شرایط احتمال اینکه برخی نیروگاه‌های ما از مدار خارج شود اصلا کم نیست.
با فرض اینکه اگر تنها یکی از نیروگاه‌های برق کشور از مدار خارج شود، بار مصرفی بر دوش مابقی نیروگاه‌ها منتقل خواهد شد. در این وضعیت نیروگاه‌های دیگر مجبورند بیشتر از ظرفیت خود کار کنند. بنابراین احتمال از مدار خارج شدن هر یک از آنها وجود دارد.
وقتی این چرخه معیوب ادامه پیدا می‌کند به وضعیتی خواهیم رسید که به آن بلک اوت گفته می‌شود. یعنی خاموشی سراسری اتفاق می‌افتد و اگر خاموشی سراسری اتفاق بیافتد؛ مدت زمان آن امکان دارد تا ۲۴ ساعت طول بکشد زیرا برگرداندن نیروگاه‌های برق به مدار، مراحلی طولانی دارد.
بنابراین می‌توان گفت این احتمال وجود دارد که اگر اقدامی انجام ندهیم (که حقیقتا اقدامی هم تاکنون انجام ندادیم و دیگر زمانی هم برایمان باقی نمانده) نمی‌توان به یقین گفت که امسال خطر خاموشی سراسری صفر یا بسیار کم است.
نتیجه‌گیری اینکه، مردم باید پیش‌بینی شرایط سخت‌تری مثل قطعی‌های ۲۴ ساعته برق را داشته باشند، چرا که ممکن است فشار به شبکه بیشتر شده و باعث بلک اوت آن شود که در صورت وقوع چنین اتفاقی، برق نه ۲ ساعت بلکه یک شبانه‌روز کامل خواهد رفت.
(استاد تمام دانشگاه شریف و رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران)