بزودی بندر آستارا برای تردد کشتی‌ها آماده می‌شود
گفت وگو با هادی کریمی مدیرعامل شرکت کاوه؛
بندر تجاری آستارا یکی از دو بندر خصوصی دریای خزر است که از انتهای سال ۸۸ پس از برگزاری یک مزایده، راهبری آن به شرکت خدمات بندری و دریایی کاوه واگذار شده است. این شرکت پس از ایجاد زیرساخت های بندری (اسکله، انبار، موج شکن، فنس کشی و مسیرهای دسترسی) در سال ۹۲ آغاز به کار کرد. اما بواسطه کاهش تدریجی عمق آب، متناوبا از خدمات دهی به کشتی ها محروم و در نتیجه بندر برای ماهها و حتی سال ها متوقف شد.
آخرین بار سال گذشته باز هم به علت کاهش عمق آب، بندر مسدود شد و به رغم آنکه در یکی دو سال اخیراز سوی اداره بندر و دریانوردی گیلان لایروبی انجام شد اما باز هم به علت جابجایی رسوبات کف دریا در اثر شدت طوفان وضعیت بندر برای تردد کشتی ناپایدار تشخیص داده شد.
اکنون پس از حضور عبدالعلی زاده نماینده رییس جمهوری در اقتصاد دریا محور و معاون رییس جمهور شرکت خدمات بندری و دریایی کاوه با اداره بنادر و دریانوردی گیلان به توافقاتی دست یافته اند که نوید این را می دهد که در سه ماهه اول سال آینده این بندر شروع به کار نماید.
در همین رابطه «هادی کریمی» مدیرعامل شرکت خدمات بندری و دریایی کاوه توضیحاتی ارایه داده اند که در زیر می‌خوانید:
جناب کریمی، ماه گذشته جناب عبدالعلی زاده نماینده رییس جمهوری در حوزه اقتصاد دریامحور و معاون رئیس جمهور به بندر آستارا آمدند. گویا توافقاتی انجام شده است. براساس این توافقات احتمالی، عملیات لایروبی بندر به چه صورتی اجرایی خواهد شد؟
با توجه به صحبت‌هایی که شد قرار شد همه امکانات و ظرفیت‌ها را در این خصوص به کار بگیرند تا بندر آستارا فعال شود با این حال باید دید در آینده کار به چه صورت پیش خواهد رفت.
سال گذشته مدیرکل بنادر و دریانوردی گیلان گفته بود؛ به دنبال تدوین قرارداد جدید هستیم تا در یک مدل جدید،شرکت خدمات بندری و دریایی کاوه، بتواند در محوطه بندر اختیارات بیشتری داشته باشد و سرمایه‌گذاری انجام شود. اگر لایروبی انجام شود آیا این بستر فراهم می‌شود؟
پله ابتدا باید کانال بندر از رسوبات باز شود تا کشتی بتواند تردد کند. امور دیگر وقتی معنا پیدا می‌کند که تردد کشتی‌ها اتفاق بیفتد. درحال حاضر گفته می‌شود که می‌خواهند از تمام ظرفیت‌ها استفاده کنند تا به زودی بندر آستارا برای تردد همه کشتی‌هایی که به بنادر ایران تردد دارند فراهم شود. اگر این اتفاق بیفتد اتفاقات خوب دیگری می‌تواند بعد از آن بیفتد که موقعیت بندر آستارا را احیا شود..
لایروب‌ها به طور مرتب، عملیات لایروبی را انجام می‌دهند.از مهرماه امسال که عملیات لایروبی شروع شده است تاکنون عمق بندر به ۳ متر رسیده است که این عمق برای ورود و تردد کشتی‌ها فعلاً مناسب نیست
– مهرماه امسال بازرس کل گیلان بازدیدی از بندر آستارا داشت و ضرب الاجلی تعیین کرد تا بندر آستارا سریعا لایروبی شود، بعد از آن هم مدیر کل بنادر و دریانوردی هم گفته بود که لایروبی را شروع کرده‌ایم آیا شما این موضوع را تایید می‌کنید و لایروبی در آن زمان شروع شده بود؟
در مقاطع مختلف مسئولین مختلفی آمدند و از این پروژه بازدید کرده‌اند و دستورات لازم را داده‌اند اما برای اینکه به نتیجه برسیم این کار نیازمند یک کار هماهنگ و بزرگ است تا بندر بازگشایی شود.
در حال حاضر ظاهرا همه چیز آماده شده است تا این اتفاق بیفتد. یک سری محدودیت‌هایی هم برای بازگشایی مجدد بندر آستارا وجود داشت که با دستوراتی که قبلاً داده شد و بازدیدهایی که قبلاً به عمل آمد قرار است که رفع شود. بنابراین امیدواریم ظرف چند ماه آینده شاهد تحولات خوبی در بندر آستارا باشیم.
لایروب‌ها به طور مرتب، عملیات لایروبی را انجام می‌دهند اما برای بحث تردد کشتی عمق بندر باید به یک میزان استانداردی برسد تا کشتی بتواند در آنجا تردد کند. از مهرماه امسال که عملیات لایروبی شروع شده است تاکنون عمق بندر به ۳ متر رسیده است که این عمق برای ورود و تردد کشتی‌ها فعلاً مناسب نیست.
در بازدیدی که معاون رییس جمهور از بندر به عمل آورده بود شما چه خواسته‌ای از ایشان داشتید؟
برای ما چندین موضوع از اهمیت ویژه برخوردار است یکی بحث تردد کشتی‌هاست که هم مشاور رئیس جمهور و هم مسئولان سازمان بنادر و دریانوردی برنامه‌ریزی لازم را داشتند تا این مهم انجام شود.
بحث دوم این است که متاسفانه تعرفه‌های خدمات بندری در بنادر بسیار پایین است و عملاً پاسخگوی هزینه‌های ما نیست. بنابراین واقعی‌سازی تعرفه‌ها و خدمات بندری هم موضوع دوم و شاخصی بود که ما با ایشان مطرح کردیم.
توسعه اقتصاد دریا محور و گردشگری دریایی در شمال ایران بسیار بسیار جای کار دارد حجم مسافری که ما در شش ماه اول سال در اینجا شاهد هستیم قابل ملاحظه است. اما برای گردشگری دریایی باید یک سری زیرساخت‌ها و رو ساخت ها فراهم شود
سازمان بنادر وعده داده بود که محوطه بندر را در اختیار شما قرار می‌دهند برای سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی، این مورد به کجا رسید؟
در حال حاضر محوطه در اختیار ما هست و ما هم می توانیم سرمایه‌گذاری انجام دهیم. اما تا زمانی که تردد کشتی‌ها انجام نشود عملاً سرمایه‌گذاری خالی می‌ماند. بنابراین بحث تردد کشتی‌ها اگر اتفاق بیفتد طبیعتاً سرمایه‌گذاری هم می‌تواند اتفاق بیفتد و ادامه پیدا کند.
یک سالی می‌شود که به بندر کشتی وارد نشده است. در این یک سال آیا شما با ضرر و زیان مالی زیادی مواجه شدید؟
وقتی برای کارگاهی که جهت تردد کشتی و خدمات بندری طراحی شده است و این تردد اتفاق نیفتد بدون شک ضرر و زیان مالی وارد می‌شود. با این حال سعی کردیم تا به امروز این موضوع را به یک نحوی مدیریت کنیم. هیچ کدام از نیروها را جابجا نکردیم تلاش کردیم حقوق نیروها را از منابع دیگر تهیه کنیم. از طرفی نگهداری خود بندر هم هزینه‌های بسیار سنگینی دارد. تمام تلاش خود را برای مدیریت و ساماندهی این اوضاع انجام دادیم تا چیزی از جایگاه خود جابجا نشود. امیدواریم با باز شدن بندر آستارا دوباره رونق گذشته به بندر آستارا برگردد.
فکر می‌کنید اگر لایروبی شروع بشود دقیقاً از چه زمانی می‌توانید کشتی‌ها را وارد بندر آستارا کنید؟
با توجه به اینکه هم اینک در فصل زمستان به سر می‌بریم و دریا هم مواج است و عملیات لایروبی شرایط خاص خود را می‌طلبد، بنابراین سرعت عملیات لایروبی، بیشتر به شرایط آب و هوایی مرتبط است. اما در عرض چند ماه می‌توان عملیات لایروبی را به اتمام رساند و کشتی‌ها را وارد بندر آستارا کرد.
بنابراین عملاً شما امسال هم در فصل تردد کشتی‌ها، نمی‌توانید کشتی وارد بندر کنید؟
بله به احتمال زیاد امسال قادر به انجام این کار نخواهیم بود.
برای داشتن گردشگری دریایی در ابتدا باید کشتی‌های گردشگری و مسافری خوب در دریای خزر داشته باشیم. در دریای خزر تعداد شناورهایی که بتواند برای این کار مناسب بوده و سرویس بدهند به اندازه کافی در اختیار نداریم
شما برای جبران این وضعیت چه ظرفیت‌های دیگری را در بندر آستارا فراهم کردید؟
واقعیت آن است که در حال حاضر تمام تمرکز ما بر روی این معطوف شده است که بندر آستارا بازگشایی شود در مورد مابقی موضوعات می‌توان بعدها هم مذاکراتی را انجام داد اول باید بندر بازگشایی شود تا کشتی‌ها بتوانند در آن تردد کنند.
لایروب یاسین که از بنادر دیگر کشور برای لایروبی بندر آستارا به این بندر انتقال داده شده است، آیا شما از معاون رئیس جمهور درخواست نکردید که یک لایروب به صورت دائمی در این بندر مستقر باشد؟
در حال حاضر چهار دستگاه لایروب در بندر آستارا مستقر است دو دستگاه آن متعلق به سازمان بنادر برای شرکت هدایت کشتی خلیج فارس است. واقعیت این است که حجم دستگاه‌های سازمان بنادر در دریای خزر نسبت به بنادر دیگر کشور کم است.
بنابراین حضور دائمی آن کمی سخت است، سازمان باید بحث تجهیزات دریایی و لایروبی خود را افزایش دهد زیرا با این وضعیتی که در دریای خزر وجود دارد حتماً باید بنادر دریای خزر لایروب مخصوص به خود ـ که به صورت دائمی در آنجا مستقر باشد ـ را داشته باشند. بنابراین لایروب هایی که فعلاً در دریای خزر و بنادر آن مستقر هستند کافی نیست.
از طرفی ما هم یک دستگاه لایروب خریداری کردیم تا مختص بندر آستارا باشد و در جاهای دیگر هم بتوانند خدمات بدهند.
امسال روی شعار اقتصاد دریا محور تاکید زیادی شده و عنوان شده که بین بنادر شمالی گردشگری دریایی ایجاد شود، در حالیکه لایروبی به اندازه‌ای که تردد کشتی‌های تجاری باری را فراهم کند اجرایی نشده آیا می‌توان در این فرصت گردشگری دریایی را فعال کرد؟
واقعیت آن است که بحث توسعه اقتصاد دریا محور و گردشگری دریایی در شمال ایران بسیار بسیار جای کار دارد حجم مسافری که ما در شش ماه اول سال در اینجا شاهد هستیم قابل ملاحظه است. اما باید روی شاخه های دیگر آن هم کار بشود . برای گردشگری دریایی باید یک سری زیرساخت‌ها و رو ساخت ها فراهم شود. تا زمانی که زیرساخت ها ایجا نشود من مطمئن نیستم که سرنوشت گردشگری دریایی به کجا خواهد رسید.
برای داشتن گردشگری دریایی در ابتدا باید کشتی‌های گردشگری و مسافری خوب در دریای خزر داشته باشیم. در بنادر جنوب ایران در جزایر قشم، کیش و استان هرمزگان و بوشهر خوزستان و حتی سیستان و بلوچستان این امکانات به خوبی فراهم شده است. اما در دریای خزر تعداد شناورهایی که بتواند برای این کار مناسب بوده و سرویس بدهند به اندازه کافی در اختیار نداریم.
علاوه بر آماده‌سازی و فراهم کردن کشتی‌ها برای گردشگری دریایی، در نوار ساحلی هم باید یک سری بنادر گردشگری ساخته بشود تا کشتی وقتی که از بندر به همراه گردشگران خارج می‌شود بعد از دور زدن در دریا مسافران را از بندری به بندر دیگر انتقال دهد.
در بحث بندر آستارا ما قبلاً طرح‌هایی در این مورد داشتیم تا گردشگری دریایی را در یکی از بخش‌های بندر پیاده سازی کنیم اما با یک سری مسائل و مشکلات مواجه شدیم که یکی از این مشکلات نزدیکی زیاد بندر آستارا به مرز دریایی با جمهوری آذربایجان بود. این مرز از طریق دریا کمتر از یک کیلومتر است. این نزدیکی، مقداری حساسیت‌ها به وجود آورد و به همین دلیل ما هم موقتاً پروژه را متوقف کردیم.
اسکله برای جابجایی کالا طراحی شده است اما می‌توان با اعمال یک سری تغییرات کوچک قابلیت پذیرش مسافر را در آن فراهم کرد. ما این آمادگی را داریم که اگر موانع و مشکلات و ملاحظات برطرف شود در کنار کاربری تجاری، کاربری گردشگری بندر را هم فعال کنیم.