«کیوان مرتضوی»، مدیرکل تأمین اجتماعی گیلان، در نشست خبری با رسانهها، از ناترازی چشمگیر درآمد و هزینه این سازمان در استان خبر داد. به گفته او، هزینه ماهانه سازمان حدود ۳۵۰۰ میلیارد تومان است، در حالی که در بهترین شرایط، میزان وصولیها به ۲۰۰۰ میلیارد تومان میرسد. این فاصله، ناترازی ماهانه ۱۵۰۰ میلیارد تومانی را به دنبال دارد.
مرتضوی رشد شدید تعداد مستمریبگیران را یکی از دلایل این بحران دانست. او گفت: در دهه ۸۰ حدود ۳۲ هزار مستمریبگیر در گیلان داشتیم. پیشبینی میشد تا اوایل دهه ۱۴۰۰ این رقم به ۱۰۰ هزار نفر برسد، اما امروز با عددی دو برابر آن، یعنی ۲۰۰ هزار مستمریبگیر مواجه هستیم.
وی همچنین پدیده طلاقهای صوری را از معضلات ساختاری سازمان برشمرد و افزود: پروندههای مستمری ناشی از این طلاقها هرگز مختومه نمیشود و مستمری بهصورت مادامالعمر پرداخت میشود، در حالیکه میانگین سابقه بیمهپردازی این افراد تنها ۱۹ سال است.
مرتضوی بخش مهمی از فشار اقتصادی وارد بر تأمین اجتماعی را ناشی از سالمندی گسترده جمعیت گیلان و مهاجرت بازنشستگان از سایر استانها دانست؛ عواملی که بار مالی مضاعفی بر دوش منابع سازمان گذاشتهاند.
آمارهای رسمی ثبتاحوال نیز ابعاد اجتماعی این بحران را روشنتر میکند. گیلان از نظر نرخ طلاق، رتبه دوم کشور را دارد و از هر ۱۰۰ ازدواج، ۴۰ مورد به طلاق میانجامد. یکی از انگیزههای پنهان در بخشی از این جداییها، استفاده از مزایای مستمری تأمین اجتماعی عنوان شده است.
۵۵ درصد از جمعیت گیلان تحت پوشش تأمین اجتماعی هستند؛ آماری که در کنار سهم ۳۰ درصدی بازنشستگان غیربومی و مهاجر، وضعیت این نهاد بیمهای را بهویژه در گیلان بحرانیتر از دیگر نقاط کشور کرده است.