حفاظت جنگلها را به جوامع محلی واگذار کنید
بیانیه شبکه تشکلهای غیردولتی محیطزیست و منابعطبیعی گیلان؛
شبکه تشکلهای محیطزیست و منابع طبیعی استان گیلان در خصوص مخالفت با طرح برداشت درختان ریشهکن و افتاده در جنگلهای هیرکانی بیانیه صادر کرد.
در این بیانیه آمده؛ روند فزایندهی کاهش تراکمِ جنگلهای شمال ایران با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده است و به استناد آمار ارائه شده توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، بهطور متوسط سالانه ۲۸۶۷ هکتار از جنگلهای هیرکانی تخریب میشود که هشداری جدی است تا ضمن اتخاذ تصمیمات بازدارنده از سوی دولت مردان، با آگاهیرسانی و آموزش از طریق رسانههای گوناگون، زمینهساز اصلاح رفتارهای نادرست، مردم را در فرآیند تصمیمگیری، برنامهریزی و اجرا شرکت داد.
مشکلات متنوعی نفس جنگلهای کشور را به شماره انداخته، تغییر کاربری، دفع پسماند، ویلا سازی، قاچاق چوب که البته تغییر این روند، از سویی اقدامات قاطع دولت و وضع قوانین روشن، شفاف و بازدارنده از سوی مجلس و از دیگر سو، مشارکت اجتماعی، فرهنگی و عزم فراگیر ملی را میطلبد.
جنگلهای هیرکانی با قدمت ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال (دوره پالئوژن) یکی از ارزشمندترین جنگلهای جهان بهشمار میآید و میتوان از آن به عنوان موزه تاریخ طبیعی یاد کرد. در آن زمان بیشتر مناطق معتدل شمالی کره زمین را اینگونه جنگلها پوشانده بودند اما در عصر یخبندان، کواترنری این جنگلها کوچکتر شدند و در حال حاضر جنگلهای باقیمانده در سه استان شمالی مربوط به پایان عصر یخبندان است.
فروپاشی، افولی تاثیرگذار در اندازه جمعیت انسانی یا مساله سیاسی– اقتصادی – اجتماعی در منطقهای قابل توجه در زمانی طولانی است. بنابراین پدیده فروپاشی، شکلی حاد از چندین نوع زوال تدریجی است که ما در جنگلهای هیرکانی شاهد آن هستیم.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد؛ در نیمی از مناطق ششگانه آبی کشور، ورودی سدها شدیدا کاهش پیدا کرده و درصد پُرشدگی مخازن سدهای کشور ۵۸ درصد گزارششده است که به خوبی حاکی از ارزش دیگر جنگلهای هیرکای بعنوان بزرگترین آبخوان کشور است.
از برنامه ششم و مکررا در برنامه هفتم توسعه، برداشت چوب و هرگونه بهرهبرداری چوبی از جنگل ها ممنوع شد و هرگونه دخالت در جنگل باید بر اساس طرح مدیریت پایدار انجام گیرد.
شبکه تشکلهای محیطزیست و منابع طبیعی استان گیلان اعلام میدارد: “درختان شکسته-افتاده جزئی از بومسازه جنگل بوده که با عنوان “جوامع خرد” مطرح و کارکردهای خود را دارد و با توجه به شرایطی که جنگلهای هیرکانی را در آستانه فروپاشی قرار داده، برای کاهش فشار و معکوس شدن روند، موارد زیر را لازم میداند:
-تدوین طرح مدیریت پایدار با پرهیز از بخشینگری برای تمامی پنج رویشگاه جنگلی کشور و مشورت با دانشگاهیان، تشکلها، جامعه محلی و فعالین رسانهای
-افزایش واگذاری حفاظت و مدیریت جنگلها به جامعه محلی در دستور کار قرار گیرد، و منافع جامعه محلی در تمامی طرحهای توسعهای دیده شده و عملیات شتابزده با پیمانکاران پیشین جلوگیری شود.
-اطلاعرسانی و ایجاد آمادگی در اقشار مختلف مردم برای شرایط خاص و تغییرات آب و هوایی گسترده
-توسعه اقتصاد متناسب و فرصتهای شغلی جایگزین با هدف کاهش وابستگی به قطع درختان
-اجرای پروژههای بازسازی بومسازه بر اساس معاهدات جهانی با منابع ملی و جهانی
-مهندسی معکوس سرزمین با هدف رفع اثر همه اقدامات نادرست دهههای گذشته تدوین و اجرای برنامه جامع انطباق اقلیمی، با تاکید بر توانافزایی جوامع محلی و افزایش تابآوری چشمانداز در ابعاد زیستبومی، اقتصادی و اجتماعی
به امید ایرانی سرزنده، آباد و سرافراز
شبکه تشکلهای غیردولتی محیطزیست و منابع طبیعی استان گیلان
۲۰ آذر ۱۴۰۳