در دهه های اخیر جنگلهای شمال ایران به شدت مورد تصرف و قاچاق چوب قرار گرفتند و بسیاری از انواع گونه های درختی ارزشمند هیرکانی به شکلهای مختلف چه قانونی چه توسط قاچاقچیان نابود شدند.
جنگلهای گیلان نیز بطور مداوم در معرض قطع بی رویه چوب درختان جنگلی و قاچاق چوب از سوی قاچاقچیان به منظور فروش برای مصارف صنایع چوب، تولید زغال، آتشسوزی، ویلاسازی و راه و جادهسازی قرار دارند. نبود مجازاتهای بازدارنده قضایی تا کنون نتواسته از میزان قاچاق چوب و جلوگیری از تصرف عرصههای جنگلی توسط حاشیه نشینان جنگلها بکاهد. از سوی دیگر قاچاقچیان چوب نیز به روشهای مختلفی برای قطع درختان جنگلهای هیرکانی متوسل شده اند. از حمل چوب به وسیله خودروهای سواری تا دور زدن قانون در مدت زمان اجرای طرح تنفس جنگلها و سو استفاده از مجوزهای برداشت در طرح زراعت چوب. هر چه هست اینکه حال جنگلهای هیرکانی گیلان خوب نیست..
در تازه ترین اقدام، قاچاقچیان این بار به سواستفاده از محوطه منازل مسکونی جوامع محلی برای دپوی درختان بریده شده از دل جنگل و فروش تحت عنوان زراعت چوب روی آورده اند.
دراین رابطه یک فعال محیط زیست از شهرستان شفت به مرور گفت: چیزی که از دپوی چوب درختان هیرکانی درمحوطه خانه های روستایی روستاهای شفت می بینیم از یک فاجعه خبر میدهد.
او ادامه داد: برخی از افرادی که دارای مجوزهای برداشت چوب در طرح زراعت هستند با دراختیار گرفتن محوطه مسکونی برخی روستاییان به بهانه قطع درختان داخل محوطه، اقدام به دپوی چوب قاچاق بریده شده از دل جنگلهای هیرکانی کرده اند. در حالیکه مجوزها برای قطع صنوبر در طرح زراعت چوب صادر شده اما شاهد وجود تنه درختان از گونه های مختلف هیرکانی در میان چوبهای صنوبر و حمل آنها در قسمت پایین ماشین حمل چوب هستیم. این مورد قاچاق طی دوماه گذشته به شدت افزایش پیدا کرده است.
این فعال محیط زیستی تاکید کرد: این اقدام در برخی از روستاهای حاشیه جنگل در شهرستان شفت به شدت و تحت عنوان مجوز برداشت چوب دیده میشود.
در همین رابط سرهنگ«محمد قربانیلرد» فرمانده یگان حفاظت ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان به مرور اظهار کرد: نمی توان این موضوع را انکار کرد. بهر حال قاچاقچیان از روشهای مختلفی برای قاچاق چوب استفاده می کنند اما تاکنون گزارشی از دپوی درختان هیرکانی در محوطه منازل مسکونی دریافت نکردیم. در عین حال که میزان قاچاق چوب از جنگلهای هیرکانی حداقل است وعمده قاچاق مربوط به طرح زراعت و ناشی ازعدم دریافت مجوز برای حمل آنها انجام میشود.
قربانی لرد با تاکید به اینکه متاسفانه برخی از جنگل نشینان نسبت به بریدن چوبهای جنگلی خارج از طرح زراعت اقدام میکنند افزود: عده محدودی از حاشیه نشینهای جنگل خارج از عرصه مشخص شده به بریدن چوب برای مصارف شخصی اقدام کرده اند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر نیز بخشی از کشفیات ما از خودروهای حمل صنوبر مربوط به چوب گونه های درختان جنگلی است اضافه کرد: بیشترین قاچاق چوب از جنگلهای هیرکانی از اراضی جنگلی دست کاشت و طرح های زراعت صنوبر، کاج و توسکا در مناطق جلگه ای انجام میشود. عملا قاچاق چوب از جنگلهای هیرکانی میزان کمی را در بر میگیرد.
لرد تاکید کرد: شهرستانهای رشت، صومعه سرا و تالش بیشترین کشفیات قاچاق چوب را به خود اختصاص داده اند و این موضوع به دلیل وجود کارگاههای بزرگ چوب و مزارع زراعت صنوبر و نیاز آنها به مواد اولیه است.
فرمانده یگان حفاظت ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان در خصوص آمار کشفیات چوب قاچاق در هفت ماهه گذشته افزود:۱۱۶۱ فقره کشف چوب قاچاق ، ۱۴۴۱ نفر دستگیری و توقیف ۷۱۱ خودرو داشتیم که عمدتا این افراد از جوامع محلی و روستایی حاشیه جنگلها هستند. متاسفانه خلا قانونی و عدم بازدارندگی احکام قضایی صادر شده که حداکثر مجازات را برای متخلفین در نظر نمی گیرد موجب بازگشت متخلفین به جنگلها و برداشت غیر قانونی چوب شده است. در این خصوص نیاز به اصلاح قانون و مجازات مجرمین داریم.