پس از پایان کار دولت سیزدهم مقامات روسیه به صورت تلویحی از اجرای توافقنامه ریلی که بین دو کشور منعقد شده بود عقب‌نشینی کرده بودند. اما سفر هیأت روسی به ریاست معاون نخست وزیر روسیه به ایران، گمانه‌زنی‌ها در مورد سرنوشت پروژه ریلی رشت-آستارا که جزئی از توافقنامه ریلی ۲۰۲۳ بود را وارد مرحله جدیدی کرد. نمایندگان روس در این سفر درباره تعیین یک بازه زمانی برای آغاز این پروژه ریلی با مقامات کشور مذاکره کردند.
خبرگزاری اینتر فکس گزارش داد؛ در جریان سفر هیأت روسی متشکل از «ویتالی ساولیف» و «الکسی اوورچوک»، به تهران، بازه زمانی آغاز پروژه احداث مسیر ریلی رشت-آستارا در دستور کار مذاکرات امروز ایران و روسیه قرار گرفته است.
طبق گزارش اینتر فکس، ویتالی ساولیف، معاون نخست وزیر روسیه در امور حمل و نقل، در حاشیه سفر هیأت روسی عنوان کرده است: ایران فراتر از هر چیزی، شریک راهبردی روسیه است و بدون شک، دو کشور مسائل مشترک زیادی در حوزه‌های حمل و نقل موتوری، حمل و نقل ریلی و تبادلات هوایی دارند که قرار است درباره آن گفت‌وگو کنند.
این تاجر و سیاستمدار روس، همچنین گفته است: قرار است در این سفر درباره مباحثی مانند آغاز احداث راه‌آهن رشت-آستارا تحت پروژه گذرگاه حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب طبق توافقی که در سال ۲۰۲۳ منعقد شد گفت‌وگو شود.
همچنین «مسعود پزشکیان» رییس‌جمهور نیز در دیدار معاون نخست‌وزیر روسیه، اجرای خط آهن رشت-آستارا در چهارچوب توافقنامه مشترک ایران و روسیه را از اولویت برنامه‌های دولت اعلام کرد و گفت: ایران به مفاد این توافقنامه پایبند است و طرف روسی می‌تواند هر چه سریع‌تر نقشه‌برداری‌ها از مسیر و مقدمات اجرای پروژه را آغاز کند.
رییس جمهور تأکید کرد: ایران مطابق توافق، تملک اراضی مسیر و ارائه اسناد و تعهدات را در زمان مقرر انجام خواهد داد. ما بر اجرای این توافقنامه تأکید داریم و وزیر راه و شهرسازی مسئول پیگیری این توافقنامه است.
گفتنی است، توافقنامه احداث خط آهن رشت-آستارا، به طول ۱۶۴ کیلومتر در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ با روس‌ها به امضا رسید. طبق گفته وزیر سابق راه و شهرسازی قرار بر این بود که قرارداد تجاری و نهایی این پروژه با روس‌ها از اوایل سال ۲۰۲۴ به امضا برسد.
پس از آن موضوعاتی مطرح شد مبنی بر اختلافاتی بر سر مسیر و نقشه راه آهن رشت- آستارا و همین عامل را دلیل تاخیر در انعقاد قرارداد نهایی مطرح کردند. هر چند که پس از مدتی اعلام شد که این اختلافات هم بین نمایندگان ایران و روسیه حل شد اما تا قبل از سفر اخیر هیأت روسی، قرارداد نهایی با روس‌ها برای این پروژه منعقد نشده و خبری هم از آن نبود.
خط ریلی رشت – آستارا یکی از پروژه‌های مهم ریلی کشور است که کریدور شمال را به جنوب وصل کرده و ارتباط ایران با دنیا را توسعه می‌دهد. ارزش کلی این پروژه در زمان انجام شدن این توافق، حدود ۱.۶ میلیارد یورو برآورد شده بود.
