گردشگری خوراک در گیلان
گیلان، استانی با طبیعت بکر و زیبا، فرهنگی غنی و تاریخ پربار، همواره یکی از مقاصد گردشگری در ایران بوده است. اما علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، گیلان به واسطه صنایع غذایی متنوع و منحصر به فردش، بهشتی برای علاقه‌مندان به خوراک‌های متنوع و خوشمزه نیز به شمار می‌رود.
گیلان را به دلیل داشتن اقلیم متنوع و خاک حاصلخیز، می‌توان مهد و مرکز تولید مواد غذایی با کیفیت متفاوت دانست. وقتی نام از برنج، چای یا زیتون می‌آید ذهن به سمت شمال، رشت و گیلان می‌رود. گیلان با داشتن تنوع غذایی بی‌نظیر، بهشت آشپزی ایران محسوب می‌شود و غذاهای محلی آن شهرت فراوانی دارند.
طعمی از فرهنگ و تاریخ
برنج گیلان از با کیفیت‌ترین انواع برنج در ایران است و در شالیزارهای این استان کشت می‌شود و انواع مختلفی مانند دم‌سیاه، طارم و هاشمی دارد. برنج رکن اصلی غذاهای محلی گیلان است و در تهیه غذاهایی مانند کته، پلو و شیرین‌پلو استفاده می‌شود.
مرکز تولید چای ایران، باغات چای در مناطق کوهستانی گیلان بوده و تولید چای سیاه از ویژگی‌های برجسته این منطقه است. زیتون و روغن زیتون، که مرکز اصلی تولید آن در شهر رودبار گیلان است، بخش مهمی از رژیم غذایی مردم این منطقه را تشکیل می‌دهند. همچنین سبزیجاتی مانند چوچاق، گشنیز، نعناع و جعفری در آشپزی گیلانی نقش بسزایی دارند.
گیلان با داشتن غذاهای متنوعی چون کباب ترش، باقلا قاتق، اناربیج، میرزا قاسمی، زیتون پرورده و… مقصد مسافرتی ایده‌آل و همیشگی برای تجربه این طعم‌های خاص و دلپذیر در کنار طبیعتی زیبا و خاص است. هر یک از این غذاها علاوه بر طعم بی‌نظیرشان، بخشی از تاریخ و فرهنگ مردم این سرزمین را نیز در خود به همراه دارند. تجربه خوردن این غذاها در دل طبیعت بکر گیلان، برای هر مسافری تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.
جشنواره‌ها و رویدادهای غذایی
در گیلان جشنواره‌های مختلف غذایی از جمله جشنواره‌های بهارنارنج، زیتون، چای، برنج و … فرصتی عالی برای معرفی و تبلیغ غذاهای محلی برگزار می‌شود. این جشنواره‌ها می‌توانند جذب گردشگران داخلی و خارجی، و نقش در حفظ و ترویج فرهنگ غذایی محلی داشته باشند. شرکت در این جشنواره‌ها، فرصتی است برای گردشگران تا از نزدیک با فرآیند تهیه و طبخ غذاهای محلی آشنا شوند و طعم‌های بی‌نظیر آنها را تجربه کنند.
لذا معرفی این رویدادها در سطح گسترده، از طریق رسانه‌ها و کمپین‌های تبلیغاتی، به افزایش آگاهی و علاقه‌مندی کمک می‌کند. با این حال، تاکنون یا تلاشی صورت نگرفته و یا به قدر کافی موفق نبوده‌‌است. زیرا بسیاری از مردم محلی نیز از وجود چنین جشنواره‌هایی بی‌خبرند. برای بهره‌گیری از پتانسیل کامل این رویدادها، تمرکز بر اطلاع‌رسانی مؤثرتر و تعامل بیشتر با جامعه محلی نیاز است.
آیا گیلان می‌تواند با بهبود استراتژی‌های بازاریابی و افزایش مشارکت عمومی، تاثیری بر معرفی و عرضه محصولات و غذاهای سنتی خود داشته باشد؟!
نقش صنایع غذایی در توسعه گردشگری
گیلان با منابع طبیعی غنی و محصولات کشاورزی متنوع، می‌تواند نقش مهمی در اقتصاد غذایی و گردشگری استان داشته باشد به این معنی که اشتغال‌زایی و ارزش افزوده بالایی ایجاد کند. معرفی و ترویج محصولات و غذاهای محلی منجر به صادرات این محصولات به بازارهای بین‌المللی و در نتیجه ورود ارز و ایجاد فرصت‌های شغلی در حوزه‌های کشاورزی و خدمات گردشگری می‌شود.
این روند نه‌تنها موجب رونق اقتصادی می‌شود بلکه فرهنگ و میراث غذایی گیلان را نیز به جهانیان معرفی می‌کند. اما سوال این است آیا این روند به چه صورت باید انجام می‌شده است و آیا تلاشی در این جهت صورت گرفته است یا خیر؟!
محصولات گیلان قابلیت معرفی و عرضه با کیفیتی برتر در مقایسه با سایر مناطق را دارند. این امر نیازمند استفاده از روش‌های کشاورزی و تولید به‌روز است. ایجاد برندهای قوی که بتوانند تفاوت‌های محصولات گیلان را برجسته کنند، می‌تواند به رقابت‌پذیری کمک کند.
بهره‌گیری از روش‌ها و مسیری که برندهای موفق غذایی در استان‌های موفق ایران طی کرده‌اند کمک بسیاری می‌کند تا ما نیز بتوانیم مسیر روشن‌تری برای دستیابی به ایجاد برند قوی داشته باشیم.
برای مثال، برندهای موفق در زمینه “پسته”، “زعفران”، و “خرما” نشان می‌دهند که برندسازی مؤثر و بهره‌گیری از استانداردهای بهداشتی معتبر، توانسته است است به موفقیت منجر شود. گیلان نیز می‌توانست با این رویکرد در برجسته‌سازی محصولات سنتی مانند “چای”، “برنج”، “زیتون” و محصولات دریایی، عملکرد بهتری داشته باشد.
در حالی که زعفران و پسته ایران در سطح بین‌المللی شناخته‌شده هستند، چای و برنج گیلان حتی در سطح داخلی نیز هنوز به این جایگاه نرسیده‌اند.
چالش‌ها و فرصت‌ها
با وجود تمامی پتانسیل‌ها و چالش‌های موجود، چالش‌های دیگری نیز برای صنایع غذایی گیلان مطرح است. از جمله این‌ها می‌توان به نبود زیرساخت‌های مناسب برای پذیرش گردشگران، نیاز به بازاریابی و برندینگ مشتری‌پسندتر و حفظ کیفیت و اصالت غذاهای محلی اشاره کرد.
در واقع کمبود امکانات اقامتی و رفاهی برای گردشگران می‌تواند تجربه بازدید از گیلان را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بهبود جاده‌ها، توسعه هتل‌ها و ایجاد مراکز تفریحی از نیازهای ضروری است.
همچنین نیاز به استراتژی‌های بازاریابی مؤثرتر برای معرفی بهتر محصولات محلی وجود احساس مس‌شود. یک راه دیگر برای جذب مشتریان داخلی و خارجی استفاده از رسانه‌های اجتماعی و تبلیغات دیجیتال است.
لازم به ذکر است که با افزایش حجم تولید، خطر از دست رفتن کیفیت و اصالت غذاهای محلی وجود دارد، بنابراین حفظ استانداردهای بالا و استفاده از مواد اولیه بومی برای نگه‌داشتن طعم و کیفیت اصلی و سنتی بسیار مهم است.
همانطور که گفته شد با رشد روز افزون گردشگری خوراک در سطح جهانی، گیلان فرصتی بی‌نظیر برای درخشیدن بیش از پیش دارد. با معرفی و جلب توجه به غذاهای محلی و سنتی، این استان می‌تواند به مرکز جذب گردشگران تبدیل شود و پتانسیل‌های نهفته‌اش را به نمایش بگذارد.
محصولات کشاورزی متنوع، قابلیت تولید محصولات فرآوری شده و ایجاد برندهای محلی را به همراه دارند. نمایشگاه‌های داخلی یکی از این فرصت‌های حضور است. همچنین پیشرفت گیلان نیازمند همکاری با برندهای بین‌المللی و حضور در نمایشگاه‌های جهانی است تا بتواند بازارهای جدید را یافته و قدمی در راه صادرات محصولات خود داشته باشد.
با این حال، برای تبدیل شدن به قطب مهم گردشگری غذایی، گیلان باید به صورت جدی به چالش‌های زیرساختی، بازاریابی و حفظ اصالت محصولات محلی خود بپردازد. آیا گیلان قادر است با غلبه بر این چالش‌ها و استفاده بهینه از فرصت‌ها، به یکی از مقاصد برتر گردشگری خوراک در جهان تبدیل شود؟ یا این فرصت طلایی تنها در آستانه‌ای از تحقق خواهد ماند؟
نظرات بسته شده است.