غمی سُکرآور به ماندگاری ایلیا

غروب روز پنج‌شنبه، هفدهم مهر۱۴۰۴ خورشیدی، شاهد به بار نشستن زحمات گروهی علاقه‌مند به تاریخ و فرهنگ و تمدن گیلان بودم که بی‌حب و بغض، با دل‌هایی سرشار از عشق پس از دودهه تلاش طاقت‌فرسا، پژوهشگران و نویسندگان گیلان و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ ایران عزیز را دور هم جمع کردند و جناب علی دهباشی به الگو بودن این دانشنامه در سراسر استان‌های ایران اشاره کردند و دیگران نیز به تعریف و تمجید. جناب محرم رضایتی نیز آن را پژوهش‌نامه‌هایی نامید که امروز به‌صورت دانشنامه در خانه‌های مردم منتظر مطالعه هستند.

دیدار اساتید و پیشکسوتان عرصه گیلان‌شناسی بسیار برایم لذتبخش بود و سخنرانی سخنرانان مدعو نیز لذتی دیگر داشت. اما وقتی دو عزیز گرامی سرکار خانم پیروزی و جناب هادی میرزانژاد به ایراد سخنرانی پرداختند و در آخرین جملاتشان به ایلیای عزیز فرزند دلبندشان با گلویی بغض‌آلود اشاره کردند، اشک در چشمانم حلقه زد و غمگین شدم؛ غمی که با دیدن کلیپ نویسندگان ازدست رفته چون میرابوالقاسمی، عبدلی، غلامی، پرتو،کوچکی، نیکویه و … افزون‌ شد. اما این ناراحتی کم‌کم با گذشت دقایقی به غمی سکرآور بدل گشت؛ چون که شاید امروز جسم ایلیا پیش ما نیست، اما نام زیبایش با دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان تا دنیا دنیاست، گره خورده‌ است. چه بهتر از این، درود بر پدر و مادرش با این انتخاب زیبا.

اما درباره‌ی دانشنامه تمدن و فرهنگ گیلان در آینده بیشتر خواهیم و خواهید شنید‌؛ زیرا این مجموعه، مرجعی ارزشمند برای آیندگان و ایران عزیز و فرهنگی خواهد بود.

اگر نگاهی کلی به دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان داشته باشیم، خواهیم دید تیم این پروژه، تمام اقوام و مناطق گیلان را در موضوعات مختلف، درنظر گرفته‌اند و این موضوع بر ارزش و اهمیت کار آن‌ها افزوده است. از طرفی چون هر ۸۰ موضوع به‌صورت تک جلدی چاپ شده‌است، موجب می‌شود، مخاطب با توجه به علاقه و نیاز خودش آن را تهیه و به آن مراجعه کند. بیشتر آثار این پروژه، علمی پژوهشی هستند و می‌توانند مورد استفاده عموم، به‌ویژه دانشجویان و اهل فن آن قرار بگیرند.

نگارنده این سطور افتخار دارد؛ جلد ۷۹ این مجموعه را تحت عنوان «جنگل‌های گیلان» بنگارد. یادم می‌آید که با آقایان فرامرز طالبی و مسعود پورهادی در چندین جلسه نشستیم و بر سر فصل‌ها به اجماع رسیدم تا کار به سامان نهایی برسد.

جا دارد در این‌جا از مجموعه‌ی دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان، نشر فرهنگ ایلیا و حوزه‌ی هنری گیلان به‌جهت حمایت از این آثار کمال سپاسگزاری را داشته باشم. امیدوارم این‌چنین قدم‌های بزرگ مجددا برداشته شود و تداوم داشته باشد تا پژوهشگران گیلان دل و دماغ بیشتری برای تحقیقات بهتر و عمیق‌تر داشته باشند. به امید آن روز.

عکاس: مجتبی محمدی