معمولا فصل اوج کاری حدود ۱۲ هزار راهنمای گردشگری در ایران و پانصد راهنمای گردشگری گیلان در ایام نوروز است که امسال ویروس کرونا و حذف کامل تورهای مسافرتی در ایام نوروز باعث شده این افراد خانه نشین شوند. البته کمتر از پانصد نفر از این تعداد به طور حرفه‌ای به این کار اشتغال دارند و مابقی معمولا به شکل پاره وقت و آخر هفته به اجرای تور می‌پردازند.
بخش عمده‌ای از تورهای ورودی سال ۹۹ بعد از حوادث آبان ۹۸ و شهادت سردار سلیمانی و “خطای انسانی” در سقوط هواپیمای اوکراینی لغو شده بودند و با توجه به همزمانی ماه مبارک رمضان با اردیبهشت ماه تنها امید راهنمایان گردشگری برای کسب درآمد در سال ۹۹ تورهای نوروزی بود که به یاس تبدیل شد. با توجه به اخبار رسیده مبنی بر تعدیل نیروی بسیاری از دفاتر خدمات مسافرتی و فروشندگان بزرگ بلیط هواپیما و قطار در کشور و با توجه به پیش بینی‌های انجام شده حداقل شش ماه یعنی تا اواخر امرداد ۹۹ این رکود یا بهتر بگوییم عدم فعالیت ادامه خواهد داشت. اما این همه ماجرا نیست. جنبه مثبت ماجرا را با هم مرور می‌کنیم : این ماجرا علاوه بر اینکه فرصت مناسبی برای اماکن طبیعت گردی برای تنفس و استراحت است منجر به تولید کمتر زباله در مناطق گردشگری و فشار کمتر به جامعه میزبان از نظر ظرفیت جامعه هدف می‌شود . اتفاقی که سالهاست نیفتاده بود و رعایت نمی‌شد به واسطه این ویروس بالاجبار به وقوع پیوست.
بطور نمونه بعد از هشدار کارشناسان محیط زیست و مربیان کوهنوردی در خصوص نابودی جبهه جنوبی دماوند بدلیل صعود روزانه سه هزار نفر و تولید انبوه زباله و فضولات انسانی به دستور فدراسیون کوهنوردی از تابستان سال ۹۸ ظرفیت روزانه صعود از جبهه جنوبی تنها صد نفر تعیین شد اما در شهرک تاریخی ماسوله علیرغم ظرفیت نهایتا پانصد اتومبیل همچنان بخصوص در ایام تعطیل شاهد ورود بیش از سه هزار خودرو و آلودگی هوا بودیم که احتمال بروز حادثه در داخل شهرک بدلیل بافت فرسوده آن نیز دور از ذهن نمی‌بود.
خوشبختانه در قله درفک نیز که بعنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده است جلوگیری از ورود گردشگرانی که با ماشین های آفرود تخریبی بیشتر از منافع بدنبال داشتند به همت اهالی منطقه اربناب و با بستن مسیر ورودی به قله اتفاق افتاد. علیرغم آسیب شدید کرونا به اقتصاد شهرهای گردشگرپذیر فرصتی برای تنفس در اختیار این شهرها قرار گرفت تا شاید با تبیین آیین نامه هایی ظرفیت روزانه خود را مشخص کنند و راهنمایان گردشگری نیز در اشاعه این قوانین بکوشند. فرصت مناسب دیگری که در اختیار راهنمایان گردشگری قرار گرفته است امکان تولید محتوای مناسب به زبان های مختلف برای دوران پس از کروناست.
قطعا بعد از قرنطینه چند ماهه انسانها به تبع غرایز انسانی نیاز به سفر و حضور در طبیعت خواهند داشت تا از این بحران نیز سربلند بیرون آیند و تنها محتوای مناسب که تولید آن بر عهده راهنمایان گردشگری بعنوان سفیران فرهنگی است می‌تواند جهت دهی درستی به این خواسته‌ی افراد داشته باشد. گسترش خرید و فروش آنلاین تورهای مسافرتی و طراحی پکیج های مسافرتی به مسیرهای جدید و کمتر دیده شده نیز می‌تواند یکی دیگر از رسالت های راهنمایان گردشگری در روزهای قرنطینه باشد که به نظر می‌رسد حداقل تا پایان فروردین ماه ادامه خواهد داشت.
در خصوص مباحث مالی و معیشتی این روزهای راهنمایان گردشگری می‌توان به این نکته اشاره کرد که بعد از پیگیری های بسیار کانون راهنمایان گردشگری از طریق مجلس شورای اسلامی بودجه ای برای تامین هزینه بیمه تعدادی از راهنمایان تصویب شد که قرار است آیین نامه اجرایی نحوه تشخیص راهنمایانی که در مرحله اول تحت پوشش قرار می‌گیرند تصویب شود اما همزمان شدن مصوبه با ویروس کرونا باعث تاخیر در تصویب آیین نامه و بالتبع تاخیر در بهره مندی از آن شد.
از سوی دیگر به دلیل تخصصی بودن این حرفه و پیش بینی ادامه لغو سفر های مسافرتی تا حداقل شهریور ماه و نداشتن درآمد جایگزین و عدم وجود بسته حمایتی از راهنمایان گردشگری در کوتاه مدت و تغییر شغل احتمالی شماری از آنان، قطعا در بلندمدت به دلیل حذف راهنمایان با تجربه از لیست راهنمایان کشور و هزینه بالای تربیت نیروی انسانی متخصص در زمینه گردشگری جدا از تجربه بالای راهنمایان قطعا صدمات جبران ناپذیری به صنعت گردشگری وارد خواهد کرد. لذا لزوم تهیه بسته های پیشنهادی مشیعتی و مالی برای کمک به راهنمایان گردشگری و عدم حذف آنها از آینده صنعت گردشگری ضروری به نظر می‌رسد.
