وابستگی گیلان به سایر استان‌ها برای فرآوری نخ ابریشم؛
قیمت خرید پیله تر ابریشم اعلام شد
سازمان جهاد کشاورزی گیلان امروز در حالی از توزیع ۷ هزار جعبه تخم نوغان در استان خبر داده که طی سال‌های اخیر، زنجیره ارزش در بخش صنعت نوغان استان از هم پاشیده و صنایع جانبی و کارخانجات ریسندگی و بافندگی این محصول کشاورزی نابود شده‌اند. تعطیلی کارخانجات ابریشم گیلان موجب شده تولیدات نوغان استان برای فرآوری و تبدیل به نخ ابریشم، روانه سایر استان‌های کشور از جمله خراسان شوند.
آمار توزیع تخم نوغان و تولید پیله تر ابریشم در گیلان به خصوص در دو سال اخیر، روندی تقریبا افزایشی داشته است. طبق اعلام سازمان جهاد کشاورزی گیلان، در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۱۳ هزار و ۶۰۷ جعبه تخم نوغان با قیمت هر جعبه ۲۰ هزار تومان در گیلان توزیع شده بود که نوغانداران هم حدود ۵۰۰ تن پیله‌تر ابریشم برداشت کردند.
اما در سال ۱۴۰۳ معادل ۱۳ هزار و ۶۸۴ جعبه تخم نوغان در بین نوغانداران استان توزیع و مجموعاً ۵۱۹ هزار و ۲۷۶ کیلوگرم پیله تر کرم ابریشم تولید شد. با این حال به گفته «صالح محمدی» رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان؛ پیش‌بینی می‌شود امسال حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ جعبه تخم نوغان در گیلان توزیع و نزدیک به پنج هزار و ۱۰۰ تن پیله تر ابریشم تولید شود.
قیمت خرید توافقی پیله‌تر ابریشم امسال ۳۳۵ هزار و ۴۰۰ تومان
نرخ خرید تضمینی اعلام شده برای هر کیلوگرم پیله تر ابریشم در سال ۱۴۰۲ معادل ۱۵۶ هزار تومان بود. پیله‌تر ابریشم سال گذشته در بازارهای گیلان هر کیلوگرم ۲۵۰ تا ۲۹۰ هزار تومان به فروش رسید.
هر چند که معاون مرکز توسعه نوغانداری کشور، تیر ماه سال گذشته با یک تفاوت فاحش، متوسط قیمت خرید هر کیلو پیله تر ابریشم را ۴۲۰ تا ۴۵۰ هزار تومان عنوان کرد. سرپرست مرکز توسعه نوغانداری کشور اخیرا گفت: قیمت خرید توافقی پیله‌تر ابریشم امسال ۳۳۵ هزار و ۴۰۰ تومان تعیین شده است.
تداوم صدرنشینی گیلان
تا سال ۱۳۹۰ معادل ۶۰ درصد پیله ابریشم کشور در استان گیلان و ۴۰ درصد باقی مانده در استان‌های مازندران، گلستان، آذربایجان شرقی، خراسان شمالی، رضوی، جنوبی، اصفهان، یزد، کرمان و زنجان تولید می‌شد. آمارهای حال حاضر نشان می‌دهد گیلان همچنان رتبه اول پیله ابریشم را دارد اما در تولید نساجی در رتبه ششم قرار گرفته است.
تولید این محصول در فاصله ۱۱ سال از ۵ هزار تن پیله تر ابریشم در سال ۱۳۷۹ هجری شمسی با حدود ۹۰ درصد کاهش به حدود ۶۰۰ تن در سال ۱۳۹۰ هجری شمسی رسید. رییس مرکز نوغانداری کشور اخیرا از هدفگذاری تولید ۱۶۵۰ تن پیله تر ابریشم در بهار امسال خبر داده است.
زنجیره ارزش صنعت نوغان در گیلان فرو پاشیده است
متاسفانه زنجیره ارزش در بخش کشاورزی گیلان خاصه در بخش صنعت نوغان، سال‌هاست که به علت اجرای برخی سیاست‌ها از جمله خصوصی‌سازی، از هم پاشیده و کارخانجات ریسندگی و بافندگی نابود شده‌اند. تعطیلی کارخانجات ابریشم گیلان یکی از این اتفاقات تلخ به شمار می‌رود.
همچنین با نگاه به ویرانه‌های کارخانه ابریشم‌کشی شادروان امین‌الضرب در شهر رشت، ساختمان متروکه اداره نوغان لنگرود و کارخانه ابریشم‌کشی تعطیل شده موسوم به «فلاطوری» لاهیجان که توسط یک شرکت یونانی تاسیس شده بود و باغ توت «پرنیان» شهر صومعه‌سرا که متروک شده؛ وضعیت نوغانداری گیلان آشکار می‌شود.
لازم به ذکر است: در حال حاضر بیش از ۹ هزار خانوار در گیلان همچنان به صورت سنتی به پرورش کرم ابریشم مشغولند. با پرورش هر جعبه تخم نوغان به طور متوسط ۳۵ کیلوگرم پیله تر ابریشم تولید می‌شود.
