حسین عبده تبریزی- افزایش قیمت بنزین، چه آن را اصلاح بدانیم و چه نه، واقعیتی جدید است که در همین شرایط دشوار معیشتی، پرداخت‌های بیشتری را بر دوش بخشی از مردم گذاشته است. خوشبختانه برای جمعیت قابل توجهی تغییری ایجاد نشده، اما برای گروهی دیگر هزینه‌ها بالا رفته و بدیهی است مردم بپرسند که پرداخت‌های بیشترشان دقیقا کجا مصرف می‌شود.
آقای رییس‌جمهور بارها گفته‌اند که به بودجه‌ی عملیاتی علاقه دارند و مایل نیستند در بودجه ردیف‌هایی باشد که مصرف آن‌ها فاقد کارایی است. آقای رییس‌جمهور بارها به ردیف‌هایی در بودجه اشاره کرده‌اند که ما‌به‌ازایی ندارند؛ یعنی منابع مردم صرف هزینه‌هایی می‌شود که بازگشتی برای آنان ایجاد نمی‌کند.
حالا که دولت ناچار شده است فشار بیشتری به مردم بیاورد و از آن‌ها مبالغ بالاتری دریافت کند، و احتمال می‌رود که این فشارها در آینده هم بیشتر شود، باید توان آن را هم داشته باشد که بخش‌هایی از بودجه را که سال‌هاست هیچ تاثیری در زندگی مردم ندارند، حذف یا حداقل کوچک کند.
درست نیست که دولت تنها از سمتی که آسان‌تر است، بودجه را تامین کند. اگر مردم در این شرایط مجبور به پرداخت بیشتر شده‌اند، دولت هم باید شجاعت نشان دهد و ردیف‌هایی را که فایده‌ای ندارند، مابهازای برای مردم ایجاد نمی‌کنند، معیشت مردم را بهتر نمی‌کنند و حتی آثار فرهنگی و اجتماعی هم ندارند، کاهش دهد.
می‌دانیم که حذف ردیف‌های غیرکارا کار ساده‌ای نیست؛ ذی‌نفعان قدرتمندی پشت آن‌ها قرار دارند و سال‌هاست از همین ردیف‌ها ارتزاق می‌کنند. اما برای هر دولت، بدترین تصویر این است که تنها به عامه‌ی مردم زورش برسد و در برابر صاحبان قدرت سکوت کند یا عقب بنشیند. دولت نباید در برابر ردیف‌های پرهزینه و بی‌اثر بودجه، خود را ناتوان نشان دهد.
وقتی برخی از مردم ناچارند در شرایط دشوار معیشتی هزینه‌ی بیشتری بپردازند، شایسته است حرکتی هرچند کوچک در جهت موازنه ببینند. همان‌طور که مردم امتیازی داده‌اند، باید امتیازی هم بگیرند. این امتیاز می‌تواند اعلام شفاف و شجاعانه‌‌ی دولت باشد که کدام ردیف‌ها را کاهش داده و کدام هزینه‌های بی‌اثر را حذف کرده است.
مردم نباید ببینند که در کنار افزایش درآمد دولت از محل بنزین، ردیف‌های ناکارآمد و بدون مابهازای بودجه سبک نشده است؛ یا بدتر آن‌که ردیف‌های تازه‌ی غیرضروری به بودجه اضافه شده است. اگر قرار است این درآمد جدید صرف کاهش کسری بودجه شود، بسیار خوب، اما دولت باید نشان دهد که حذف هزینه‌های زائد نیز همزمان انجام می‌شود و منابع آزادشده صرف رفع نیازهای واقعی مردم به تولید کالاهای عمومی از قبیل آموزش و بهداشت اختصاص می‌یابد.
مردم این پیام را به‌خوبی درک می‌کنند: اگر دولت از آنان می‌خواهد تحت فشار بیشتری قرار بگیرند، باید ثابت کند که «زورش فقط به مردم نمی‌رسد». این آزمونی است برای عدالت، کارآمدی و صداقت دولت.
