گیلان از جمله استانهای غنی از آثار تاریخی است و رتبه چهارم تراکم آثار تاریخی در سطح کشور را داراست. گیلان دارای بیش از سه هزار اثر تاریخی و یکی از استانهای پیشگام در زمینه تهیه اطلس باستانشناسی کشور است. از اینرو میراث فرهنگی و گردشگری گیلان از سالهای گذشته در راستای حفاظت و صیانت از آثار تاریخی استان در صدد مستند سازی مستند سازی آثار تاریخی شامل محوطه ها، تپه ها، غارها و بناها (اماکن مذهبی، خانههای تاریخی، حمامهای قدیمی و…) برآمد. بطوریکه سال گذشته ۶۰ اثر تاریخی استان بعد از مستند سازی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدند.
به گفتهی ولی جهانی معاون میراث فرهنگی گیلان این آثار مربوط به عصر آن تا دوره پهلوی اول بودند که سال گذشته ثبت ملی شدند. روز گذشته نیز معاون میراث فرهنگی گیلان از مستندسازی بیش از ۱۲۰ اثر تاریخی جدید در گیلان خبر داد.
«ولی جهانی» به مرور اظهار کرد: این آثار تاریخی شامل محوطههای گورستانها، قلعهها و مکانهایی است که در سالهای گذشته مورد کاوشهای باستان شناسی قرار گرفته بودند اما تا کنون به ثبت ملی میراث فرهنگی نرسیدند.
وی اضافه کرد: راستای حفاظت و صیانت از آثار تاریخی و ثبت آنها در فهرست آثار ملی کشور، مستندسازی و تهیه پرونده این آثار با کمک تعدادی از فارغالتحصیلان دانشگاهی رشتههای باستانشناسی و معماری در دستورکار ادارهیکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گیلان قرار گرفت.
جهانی افزود: اکثر آثار مستند شده که جهت ثبت به وزرات خانه ارسال شدهاند دارای مالکیت خصوصی و دولتی هستند. ۷۰ درصد نیز مربوط به محوطهها و گورستانهای باستانی مرتبط به هزاره اول قبل از میلاد هستند.
وی تأکید کرد: بیشترین آثار مورد بررسی مربوط به شهرستانهای شفت، ماسوله و رودبار بوده و قدیمیترین اثر مورد بررسی مربوط به دوره «نوسنگی» و جدیدترین اثر مرتبط با دوره معاصر است.