طی روزهای گذشته انتشار آماری از میزان غلظت آلودگی هوا و افزایش میانگین غلظت NO2 در گیلان به میزان ۴۵میکروگرم بر متر مکعب و بالاتر از استان صنعتی اصفهان، نگرانی فعالان محیط زیست را به همراه داشت.
داده‌های سامانه سهم نشان می‌دهد؛ عوامل جدیدی مانند افزایش تراکم ترافیک در شهرهای این استان، رشد جمعیت و تغییر کاربری زمین‌ها (مانند توسعه شهرها و صنایع) ممکن است منجر به افزایش آلودگی هوا در گیلان شده باشد.
این در حالیست که استان اصفهان که در رتبه پایین‌تری از گیلان در میزان آلودگی هوا قرار گرفته با چالش‌های زیست‌محیطی مانند کم‌آبی و آلودگی صنعتی دست و پنجه نرم می‌کند، اما از غلظت آلایندگی کمتری نسبت به گیلان برخوردار است.
گیلان به دلیل طبیعت سرسبز و شرایط آب‌وهوایی مرطوب، معمولاً از استانهای دارای هوای پاک محسوب می‌شود و آلودگی های غیرمنتظره ای همچون افزایش غلظت دی‌اکسید نیتروژن (NO2) می‌تواند بر اکوسیستم این منطقه، به‌ویژه جنگل‌ها و مزارع، اثر منفی بگذارد و گردشگری را که یکی از منابع اصلی درآمد این استان است، تحت‌تأثیر قرار دهد.
در همین رابطه «نیما فرید مجتهدی» پژوهشگر و کارشناس هواشناسی گیلان به مرور اظهار کرد: دی اکسید نیتروژن در اثر فعالیتهای سوختن مواد سوختی در صنایع و نیروگاهها ایجاد می‌شود.
وی با بیان اینکه تایید داده‌های ماهواره ای در این خصوص نیازمند بررسی بیشتر است تاکید کرد: در گیلان مازوت سوزی نداریم. مگر اینکه در برخی از مراکز صنعتی مازوت سوزی انجام شده باشد و ما در جریان این موضوع نباشیم.
این پژوهشگر هواشناسی گیلان پرسید؟ مگر در گیلان چه تعداد مراکز صنعتی و نیروگاهی وجود دارد که چنین میزان سوختی را مصرف کنند و موجب آلایندگی هوا شوند؟
گیلان استان صنعتی نیست و شهرکهای صنعتی که در استان فعال‌اند، نیمی از واحدهای شان عملا تعطیل هستند. بنابراین چندان فعالیت صنعتی با مصرف بالای سوخت در استان نداریم که منجر به بروز چنین آلایندگی با این غلظت شده باشد.
لازم به ذکر است: دی‌اکسید نیتروژن یکی از گازهای آلاینده اصلی در محیط‌های شهری است که عمدتاً از احتراق سوخت‌های فسیلی، به‌ویژه در خودروها و صنایع، تولید می‌شود. این میزان بالای آلایندگی در تهران نشان‌دهنده تأثیر شدید ترافیک سنگین، فعالیتهای صنعتی، و شرایط جوی نامناسب، مانند وارونگی دما است که تهویه طبیعی هوا را محدود می‌کند.
با توجه به اینکه گیلان در زمره استانهای صنعتی کشور محسوب نمی‌شود و تعداد صنایع بزرگ و نیروگاههای تولید برق پر مصرف سوخت در آن کمتر از انگشتان دست است، آیا باید این آلودگی را یکی از پیامدهای افزایش مهاجرت به گیلان بدانیم که محیط زیست این استان را از همین حالا با چالش و بحران آلودگی هوا و وارونگی دما مواجه کرده است؟