اسدالله عباسی استاندار جدید گیلان در اولین روزهای حضورش، اشتغال و تولید را به عنوان محور برنامههای اجرایی خود اعلام کرد و خواستار رفع موانع تولید واحد تولیدی و صنعتی استان شد.
عباسی با تأکید بر اینکه نگاههای توسعهای در تمام مناطق استان باید به صورت متوازن و متعادل باشد افزود: برنامهریزی برای تمامی شهرستانهای گیلان با یک نگرش، متناسب با ظرفیتها و به صورت راهبردی، کاربردی و عملیاتی باشد.
استاندار گیلان با اشاره به وجود بسترهای لازم برای سرمایهگذاری در استان گفت: برای استقبال از سرمایهگذاران داخلی و خارجی جهت فعالیت در گیلان آماده ایم. درعین حال یک عضو مجمع نمایندگان استان گفته است: حمایت از شرکتهای نیمه راکد و راکد و حمایت از صنعت استان از اولویتهای رسیدگی به مشکلات صنایع استان باشد.
استاندار گیلان در حالی از آماده بودن بسترهای سرمایه گذاری در گیلان برای حضور سرمایه گذاران صحبت کرده است که این استان سالهاست در مسیر توسعه شهرکهای صنعتی با چالش کمبود زمین و مسایل زیست محیطی مرتبط با آن مواجه است. حتی بسیاری از واحدهای تولیدی صنتعی استان نیز طی دوسال گذشته با چالشهای ناشی از شیوع کرونا دست به گریبان شدند و در مسیر رکود قرار گرفتند.
براساس آمارهای سازمان صمت، در گیلان قریب به سه هزار واحد صنعتی به صورت مستقیم برای بالغ بر ۸۸ هزار نفر اشتغال زایی ایجاد کردهاند که این استان را از منظر اشتغال صنعتی در رتبه ۱۲ کشوری و از نظر تعداد واحد صنعتی در رتبه نهم قرار داده است. این درحالیست که طبق همین آمارها در حدود ۳۰۰ واحد راکد و نیمه فعال در استان شناسایی شدهاند که نیازمند رفع موانع تولید و تزریق نقدینگی و رفع تملک از بانکها هستند.
نکته قابل توجه دیگر که در ارتباط با احیای واحدهای صنعتی وجود دارد آن است که آیا همه واحدهای صنعتی راکد یا نیمه فعال، قابلیت بازگشت به تولید را دارند یا خیر؟ دعوت استاندار از سرمایه گذاران داخلی و خارجی، کدام واحدها را میتواند در مسیر احیا قرار دهد؟
گیلان نیازمند صنایع هایتک و فاقد آلایندگی
به گفته یک کارشناس اقتصادی گیلان نیازمند ورود به صنایع هایتک و فاقد آلودگی است.
«شاپور نوروزی» معتقد است گیلان باید به دلیل کمبود زمین و مسایل زیست محیطی بهتر است به سمت ایجاد صنایع هایتک و کوچک فاقد آلایندگی برود. در حال حاضر این استان به دلیل نزدیکی به پایتخت و کشورهای حاشیه دریای خزر امکان رسیدن به ۸۰ درصد تولید در برخی از این واحدها را داراست.
نبود سرمایه کافی، افزایش قسمت مواد اولیه، افزایش دستمزد وهزینهها موجب رکود در برخی ازواحدهای کوچک صنعتی استان شده است. برخی دیگر از واحدها نیز به دلیل بدهی به بانک و تامین اجتماعی توقیف و تملک شدهاند و تعدادی دیگر نیز به دلیل مشکلات قضایی و بدهی به مراکز متعدد و اشخاص راکد هستند.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد:خیلی از مشکلات صنایع راکد استان، داخلی و زیست محیطی است. اگر تصفیه خانه مناسب در شهرکهای صنعتی وجود داشته باشد گیلان میتواند پذیرای طرحهای توسعهای زیادی در بخش صنعت باشد.
وی با بیان اینکه هم اکنون برخی از شرکتهای راکد و تعطیل، مساحت زیادی زمین در شهرکهای صنعتی اشغال کردهاند گفت: سازمان صمت استان باید هرچه زودتر این قبیل شرکتها را تعیین تکلیف کند. حتی بخش اعظمی از صنایع در شهر صنعتی رشت درحالیکه کمبود مواد اولیه ندارند با ۵۰ درصد ظرفیت فعالیت میکنند یا اینکه قطعات مورد نیاز خود را وارد میکنند.
نوروزی همچنین قاچاق کالا و تعرفه کم واردات را مانع اصلی تولید در صنایع فعال استان بیان کرد و افزود: برخی از صنایع راکد استان نیازمند بروزرسانی هستند. باید کارگروهی از کارشناسان سازمان صمت در خصوص نصب تکنولوژیهای جدید در این صنایع ورود کنند. تغییرفعالیت و تولید متناسب با شرایط اقلیمی استان از پیش شرطهای فعال سازی صنایع راکد و ورود سرمایه گذاران به آنها خواهد بود.
واحدهای بزرگی چون پوشش، ایران پوپلین وخاور در تملک بانکها و تحت مدیریت شرکتهای سرمایه گذاری آنها هستند که به لحاظ ممنوعیت بنگاه داری شرکتهای وابسته به بانکها، هیچگونه سرمایه گذاری در آنها اتفاق نمیافتد و تنها راهکارش اجرای سازوکارهای قانونی برای خارج شدن ازاین تملکها هستیم.
کارشناسان اقتصادی برای ورشکستگی صنایع از دلایلی چون معوقات بانکی، رکود و شرایط اقتصادی، مدیریت ناکارآمد، فرسودگی تجهیزات و نبود منابع مالی جدید نام میبرند اما موضوعی که وجود دارد آن است که گیلان تا چه میزان موفق به احیای واحدهای ورشکسته و نیمه تعطیل خود شده است. این استان درسالهای گذشته از قطبهای صنایع نساجی کشور محسوب میشد اما در حال حاضر بخش اعظمی از واحدهای ورشکسته و تعطیل آن در گروه صنایع نساجی قراردارند. آیا دولت میتواند با راهکارهایی مانند کاهش و تقلیل برخی بدهیها، تأمین سرمایه در گردش و تزریق نقدینگی واعمال معافیتهای ویژه واحدهای تولیدی راکد و نیمه فعال تولیدی را از بحران نجات دهد یا بستر را برای ورود سرمایه گذاران به این بخش فراهم کند؟
استقبال از ایجاد شهرکهای خصوصی صنعتی
درهمین رابطه « فرهاد دلق پوش»رییس سازمان صمت گیلان به مرور گفت: وقتی صنعتی در استان راکد مانده حتما دلایل و مشکلات خاصی دارد که نیازمند عارضه یابی است. سازمان صنعت و معدن گیلان در کارگروهی نسبت به عارضه یابی این واحدها اقدام کرده که هر کدام به دلایلی نیمه فعال و راکد شدهاند. نبود سرمایه کافی، افزایش قسمت مواد اولیه، افزایش دستمزد وهزینهها موجب رکود در برخی ازواحدهای کوچک صنعتی استان شده است. برخی دیگر از واحدها نیز به دلیل بدهی به بانک و تامین اجتماعی توقیف و تملک شدهاند و تعدادی دیگر نیز به دلیل مشکلات قضایی و بدهی به مراکز متعدد و اشخاص راکد هستند که هر کدام ازاین واحدها مسایل حقوقی خود را برای حل و فصل و شروع به فعالیت دارند.
بیش از ۷۵ درصد واحدهای صنعتی در گیلان با ظرفیتهای مختلف فعال هستند این واحدها وابسته با بازار تقاضا و سرمایه درحال فعالیت اند. به طوریکه تولید در آنها کارمزدی و بر اساس سفارش انجام میشود و برخی دیگر نیز متناسب با مواد اولیه تحویلی فعالیت دارند. این مساله موجب شده صنایع استان با همه ظرفیت خود فعال نباشند.
دلق پوش با اشاره به رکود و ورشکستگی کامل برخی از صنایع نساجی استان اظهار کرد: واحدهای بزرگی چون پوشش، ایران پوپلین وخاور در تملک بانکها و تحت مدیریت شرکتهای سرمایه گذاری آنها هستند که به لحاظ ممنوعیت بنگاه داری شرکتهای وابسته به بانکها، هیچگونه سرمایه گذاری در آنها اتفاق نمیافتد و تنها راهکارش اجرای سازو کارهای قانونی برای خارج شدن ازاین تملکها هستیم.
وی اضافه کرد: نیازمندیم سرمایه گذاران داخلی به احیای واحدهای نساجی استان که به نوعی تعطیل و توقف فعالیت دارند ورود کنند. بیشترین مشکلات صنعت استان دراین بخش است.
رییس سازمان صنایع استان با اشاره به اینکه بیش از ۷۵ درصد واحدهای صنعتی در گیلان با ظرفیتهای مختلف فعال هستند تصریح کرد: بسیاری ازواحدهای تولیدی گیلان وابسته با بازار تقاضا و سرمایه درحال فعالیت هستند به طوریکه تولید در آنها کارمزدی و بر اساس سفارش انجام میشود و برخی دیگر نیز متناسب با مواد اولیه تحویلی فعالیت دارند. این مساله موجب شده صنایع استان با همه ظرفیت خود فعال نباشند.
دلق پوش مهمترین مشکل توسعه صنعتی استان و سرمایه گذاری دراین بخش را کمبود زمین بیان کرد و اظهار کرد: برای علاقه مندان سرمایه گذای دراستان قادر به تعرفه زمین نیستیم چرا که همه اراضی مستعد پیش ازاین توسط شهرکها اشغال شدهاند. در این بخش از سرمایه گذاران دارای زمین برای ایجاد شهرکهای خصوصی صنعتی استقبال میکنیم. همچنین شرکت شهرکهای صنعتی استان باید در خصوص تعیین تکلیف واحدهای صنعتی راکد در زیر مجموعه خود ورود کند.