گردشگری میتواند در گیلان همان مسیر سبزی باشد که اهالی این خطهی سبز را به جهانی که در ذهن دارند، نزدیک سازد. در این میان اما بر کسی پوشیده نیست که توسعهی «گردشگری» بدون توجه به آموزش اصولی همراه با نیازسنجی و توجه به شرایط موجود ممکن نیست.
بیتردید صنعت گردشگری میتواند ازمهمترین عناصر توسعه و ارتقاء اقتصادی گیلان محسوب شود، ولی این مهم نباید ازنظر دور بماند که حرکت در مسیر گردشگری پایدار و بهرهمند شدن صحیح از این ظرفیت کمنظیر نیازمند آموزش در ابعاد مختلف است.
واقعیت این است؛ آموزش دراین عرصه در برگیرندهی طیفی وسیع است؛ چگونگی نگرش شهروندان نسبت به مقوله گردشگری و گردشگران، تنظیم بازار، نحوهی مدیریت اماکن اقامتی و ارائهی خدمات، رویکردکسبه، فعالیت صحیح تورهای گردشگری و راهنمایان گردشگری، نگاه متولیان به گردشگری و زیرساختهای آن و مواردی این چنین از جمله عرصههای است که با آموزش صحیح میتواند در توسعهی گردشگری موثر باشند.
گردشگری میتواند در گیلان همان مسیر سبزی باشد که اهالی این خطهی سبز را به جهانی که در ذهن دارند، نزدیک سازد. اما توسعهی «گردشگری» بدون توجه به آموزش اصولی همراه با نیازسنجی و توجه به شرایط موجود، ممکن نیست
و اما استاندار گیلان روز یکم اسفندماه در جمع اعضای اتحادیهی هتلداران گیلان، یکی از راههای توسعه هتلداری در استان را راه اندازی رشتههای تحصیلی گردشگری و مرتبط با آن دانست و اظهار کرد: بر اساس قانون برنامهی هفتم توسعه سهم آموزشهای فنی و حرفهای و مهارتآموزی باید افزایش یابد، که این مهم میتواند با ایجاد هنرستانهای کابردی گردشگری در گیلان مورد توجه قرار گیرد.
«هادی حقشناس» ضمن استقبال از توسعهی آموزشهای کابردی و مهارتی برای نسل جدید در گیلان که به اشتغال پایدار میانجامد، گفت: در عین حال واحدهای دانشگاهی گیلان شامل دانشگاه آزاد اسلامی، علمی کاربردی، دانشگاه گیلان و … حسب درخواست و اعلام نیاز بازار کار هتلداران، آمادگی لازم برای جذب دانشجو در رشتههای گردشگری را خواهند داشت.
وضعیت آموزش در صنعت هتلداری
بیشک فعالان صنعت گردشگری در جهانی سرشار از رقابت، ناچارند با روزآمد ساختن آگاهی و دانش خویش بدین امر بپردازند. در واقع جذب گردشگر و کسب رضایت گردشگران در حوزههای مختلف این صنعت بدون آموزش ممکن نیست.
«جواد عباسی» مدیرعامل جامعهی هتلداران گیلان در گفتوگو با مرور اظهار کرد: واقعیت این است که مقررات خوبی در ارتباط با آموزش وجود دارد و کارکنان هتلها به نسبت سطوحی که مشغول فعالیت هستند، تحت آموزش قرار میگیرند. در این راستا مدیران هتلها حتما باید دورههای تخصصی را زیر نظر موسسات آموزشی بگذرانند والبته این موسسات نیز دارای جواز فعالیت ازسازمان میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی هستند.
کارکنان سطوح عملیاتی هم سالی یکی، دو بار تحت آموزش قرار میگیرند و گواهینامههای تخصصی دریافت میکنند. لازم به ذکر است بخشی از مبالغی که تحت عنوان حق سرویس ازسوی هتلها، دریافت میشود، برای برگزاری دورههای تخصصی آموزشی کارکنان اختصاص مییابد.
جواد عباسی: اگر مدارس هتلداری در این صنعت فعال شوند، هم ورودی به دانشگاه این رشته تامین میشود و هم برای آیندهی گردشگری و هتلداری استان میتوانیم برنامهریزی مناسبی داشته باشیم
اهمیت فعالیت مدارس هتلداری
عباسی با بیان این که در حال حاضر 178 هتل و هتل آپارتمان در گیلان وجود دارد بر اهمیت تاثیر آموزش در توسعهی صنعت گردشگری تاکید کرد و گفت: متاسفانه آموزش در زنجیرهی گردشگری و هتلداری کامل نیست. در واقع این نیاز وجود دارد که دانشآموزان در مدارس هتلداری تحصیل کنند و با اخذ دیپلم هتلداری راهی دانشگاه شوند.
چرا که این صنعت نیازمند حضور کارشناس، معلم و استاد است. از این رو اگر مدارس هتلداری در این صنعت فعال شوند، هم ورودی به دانشگاه این رشته تامین میشود و هم برای آیندهی گردشگری و هتلداری استان میتوانیم برنامهریزی مناسبی داشته باشیم.
وی یادآور شد: هم اکنون دو مدرسه در رشت و یک مدرسه در انزلی، دارای عنوانِ رشتهی هتلداری هستند اما ازآنجا که این رشته به خوبی معرفی نشده، مورد استقبال دانشآموزان قرار نمیگیرد و ثبت نام نمیکنند.
تحصیل در رشته گردشگری
گردشگری ازدیرباز از ارکان اقتصاد گیلان محسوب میشود و تحصیل در رشتهی گردشگری میتواند یکی ازگزینههای جوانان علاقمند به این حوزه در دانشگاه باشد.
«زهرا جهانی» معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان در گفتوگو با مرور اظهار کرد: هماکنون دانشگاه علمی کاربردی انزلی دارای رشتهی هتلداری است اما گویا دانشجویی ندارد.
همچنین دانشگاه آزاد انزلی و دانشگاه گیلان در عرصه رشتهی گردشگری فعالیت دارند. البته قبلا در یک موسسهی آموزش عالی در کوچصفهان نیز رشته هتلداری تدریس میشد اما فعلا فعالیتی ندارد.
روشن بابائی: آموزش آکادمیک زمانی میتواند نقشی بهسزا در توسعهی گردشگری گیلان داشته باشد که بصورت کاربردی براساس سنجش نیازها، امکانات و شرایط موجود در استان صورت گیرد
ضرورت بررسی تاثیر آموزش
میزان تاثیر فعالیت هنرستانها و تحصیل دانشجویان در رشتههای مرتبط با گردشگری در گیلان نیازمند تحلیل و بررسی است. بر کسی پوشیده نیست که دانشجویانی در مراکز آموزشی به تحصیل در این رشته پرداختهاند، اما لازم است میزان کاربردی بودن این آموزشها، از سوی متولیان ذیربط مورد پژوهش وبررسی قرار گیرد تا در مسیر صحیح و دستیابی به برآیند لازم هدایت شود.
«روشن بابائی همتی» مدیر مرکز گردشگری خلاق ایران در گفت وگو با مرور اظهار کرد: تحلیلی در مورد نقش آموزش آکادمیک بر توسعهی گردشگری گیلان نداریم اما واقعیت این است که آموزش در دانشگاهها معمولا ازلحاظ اجرایی چندان کاربردی نیست و میتوان گفت، آموزشهایی که از طریق سازمان فنی و حرفهای و یا کارگاههایی که از سوی ادارهی میراث فرهنگی برگزار میشود، میتوانند تاثیر بیشتری داشته باشد.
با همهی این اوصاف، آموزش هتلداری در دانشگاهها اگر با توجه به چگونگی آموزش در کشورهای پیشرو در هتلداری و بهرهمند شدن از تجارب ایشان صورت گیرد، میتواند مفید فایده باشد.
بابائی در بخشی از سخنانش یادآور شد: آموزشها وقتی میتوانند موثر باشند که متناسب با شرایط موجود، برنامهریزی شوند. بعنوان مثال این موضوع باید مد نظر قرار گیرد که چند درصد از گردشگران ازخدمات هتلها بهرهمند میشوند و یا این که اساسا تعداد هتلها تا چه اندازه با ورود گردشگران متناسب است و یا با توجه به این که ما هتل پنج ستاره هم در گیلان داریم این موضوع را هم در نظر داشته باشیم که امکانات موجود در هتلهای ما تا چه اندازه است.
وی در پایان تصریح کرد: آموزش آکادمیک زمانی میتواند نقشی بهسزا در توسعهی گردشگری گیلان داشته باشد که بصورت کاربردی بر اساس سنجش نیازها، امکانات و شرایط موجود در استان صورت گیرد.
لازم به ذکر است: سه هزار و 600 واحد اقامتی در گیلان وجود دارد که از این تعداد واحد اقامتی، ۵۱ هزار تخت برای توسعه و بروزرسانی به اعتبارات ملی نیاز دارند.