از بافتهای ناکارآمد شهری، سکونتگاههای غیر رسمی و حاشیه نشینی به‌عنوان بافتهای فرسوده نام برده می‌شود که یکی از معضلات و موانع اصلی توسعه پایدار شهرها از جمله رشت هستند.
رشت با حدود۷۰۰ هکتار بافت فرسوده بیشترین سهم از فرسودگی بافت شهری و روستایی استان را به خود اختصاص داده و شهرهای آستانه اشرفیه، لنگرود، رودسر، آستارا و لاهیجان در رده‌های بعدی فرسودگی و لزوم احیا و بازآفرینی شهری قرار دارند.
با این وجود اجرای طرحهای بازآفرینی شهری از چند سال گذشته در ۳۰ شهر استان و در محدوده‌ای بالغ بر ۵ هزار و ۳۴۶ هکتار بافت ناکارآمد شهری به اجرا درآمده است. از این میزان ۲ هزار و ۶۷۱ هکتار در بافت فرسوده، هزار و ۵۳۸ هکتار در سکونتگاههای غیررسمی و هزار ۱۳۷ هکتار آن در بافت تاریخی واقع شده است .
روز گذشته «هادی رحمانی» مدیرکل راه و شهرسازی گیلان از رتبه ۵ این استان در اجرای طرحهای بازآفرینی شهری و روستایی در سطح کشور خبر داد. این درحالیست که بنا بر آمارهای موجود، یک میلیون و ۴۸۶ هزار و ۸۱۰ نفر از جمعیت این شهرها در محدوده‌های ناکارآمد زندگی می‌کنند.
وی در گفت و گو با مرور، با اشاره به اینکه مباحث اجرای طرحهای بازآفرینی در مناطق مختلف استان از سال ۱۴۰۱ تسریع یافته کسب رتبه ۵ کشور را رکورد مثبتی ارزیابی کرد و گفت: تا هفته گذشته ۹۶۴ واحد بازآفرینی شهری در استان به افتتاح رسید که از لحاظ آماری پیشرفت قابل توجه ای در اجرای این پروژه محسوب می‌شود.
رحمانی با تاکید به احیای بافت های ناکارآمد، فرسوده و سکونتگاههای غیر رسمی در استان، از تخصیص اعتبارات این طرح و صدور ۵۰ درصدی پروانه ساختمانی و پرداخت تسهیلات ۳۵۰ میلیونی به متقاضیان بافتهای فرسوده خبر داد.
مدیرکل راه و شهرسازی گیلان با تاکید به اینکه راه سازی بنیاد توسعه است اضافه کرد: با اجرای بازآفرینی شهری و ایجاد و بهسازی راههای روستایی و حاشیه شهرها، کاهش سکونتگاههای غیررسمی و حاشیه نشینی را در برخی از مناطق استان شاهد بودیم.
به گفته رحمانی، استان گیلان از مجموع ۵۳ شهر، ۳۰ شهر دارای محدوده‌های مصوب ناکارآمد شهری بوده و سه شهر (رشت، لنگرود و بندر انزلی) دارای سند توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی و طرحهای مصوب بازآفرینی شهری است که به طور کلی پنج هزار و ۳۴۵ هکتار از اراضی و یک میلیون و ۴۸۶ هزار و ۸۱۰ نفر از جمعیت این شهرها در محدوده‌های ناکارآمد واقع شده‌اند.
لازم به ذکر است: پیش از این مدیرکل سابق راه و شهرسازی استان گیلان از تعریف هشت پروژه جدید بازآفرینی شهری در شهرهای رشت، آستانه اشرفیه، لاهیجان و تالش خبر داده بود.