براساس آخرین آمار سازمان جهاد کشاورزی گیلان، این استان با کمبود ۴۰۰ میلیون مترمکعبی آب در شالیزارها مواجه است؛ کمبودی که مستقیماً آینده تولید برنج را تهدید میکند. این در حالی است که هنوز آمار رسمی از میزان ذخیره آب مردادماه سد سفیدرود منتشر نشده، اما در فروردین ۱۴۰۴ میزان ذخیره حدود ۶۲۰ میلیون مترمکعب اعلام شده بود؛ عددی که نسبت به سال قبل ۲۵ درصد رشد داشته است.
در شرایطی که برای ۲۳۰ هزار هکتار اراضی شالیکاری گیلان، حدود ۲ میلیارد مترمکعب آب نیاز است، سؤالاتی درباره محل مصرف آب سدها مطرح میشود. کارشناسان میگویند طبق اتفاقی که در دولت گذشته رخ داد بخش قابل توجهی از آب ذخیرهشده، به جای کشاورزی، صرف تولید برق شده است.
طبق گزارشها، گیلان با پنج نیروگاه برقآبی و مجموع ظرفیت ۹۷.۴۳ مگاوات، چهارمین استان بزرگ تولیدکننده برق است و بخش عمدهای از برق تولیدی را به خارج از استان صادر میکند. در سه سال اخیر، برای جبران کسری برق، آب سدها به سمت تولید برق هدایت شده است؛ اتفاقی که حالا شالیکاران بهای سنگین آن را میپردازند.
این در حالی است که گیلان پربارانترین استان ایران است، اما شواهد نشان میدهد مدیریت منابع آبی به نحوی بوده که حتی کشاورزان مناطق پرآب نیز در پارهای از مواقع از دسترسی کافی به آب بیبهره ماندهاند.
اگرچه کشاورزی گیلان سنتی است و مقدار زیادی آب هدر میرود اما تاکنون اقدامی برای جلوگیری از هدررفت آب انجام نشده است. با این حال به نظر میرسد اگر بیتدبیری مدیریت منابع آب همچنان ادامه پیدا کند در آینده نه چندان دور گیلان هم به جمع استانهایی که کشت برنج در آنها ممنوع شده خواهد پیوست.