آبگرفتگی معابر و خیابانها، دیگر قصه پرغصه و همیشگی روزهای بارانی رشت شده است. بارشهایی که سالی چند بار خیابانها و معابر رشت را با آبگرفتگی شدید همراه می‌کند و علاوه بر کندی تردد و ترافیک، با نفوذ به برخی منازل و مغازه‌ها صدای اعتراض شهروندان را بلند کرده است. این در حالیست که با توجه به پیش بینی و هشدارهای اداره کل هواشناسی گیلان از میزان و شدت بارندگی گمان می‌رفت مدیریت شهری بیش از همیشه در مواجه با این رخداد طبیعی آماده باشد.
امروز وقوع آبگرفتگی در شهری که سالهاست شاهد اجرای پروژه لوله گذاری جمع آوری آبهای سطحی بوده دیگر برای شهروندان قابل قبول نیست. پروژه‌ای که قرار بود آبهای سطحی و بارشها را بلافاصله از سطح معابر تخلیه کند همچنان ناکارآمد عمل کرده و به گفته یک عضو شورای ششم بعد از گذشت قریب ۴ سال به ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است.
مسدودیت لوله‌های خروجی آبهای سطحی
یکی از کسبه بلوار قلیپور رشت که بیشترین حجم آبگرفتگی دراین منطقه بوده به مرور می‌گوید: انتظار می‌رفت بعد از گذشت چند سال از اجرای این پروژه دیگر دراین خیابان شاهد آگرفتگی و ورود آب به مغازه‌ها نباشیم. اما تغییری در وضعیت این خیابان صورت نگرفته و همچنان اولین نقطه‌ای است که دچار آبگرفتگی می‌شود.
محمدی اضافه می‌کند: آبگرفتگی هرساله خسارات‌های مالی فراوانی برکسبه تحمیل می‌کند و دیگر از آستانه تحمل خارج شده. چون حتما با بارندگی دیگری باز شاهد این خسارتها خواهیم بود و این داستان ادامه دار است.
حدود ۴ سال از شروع اجرای پروژه لوله گذاری آبهای سطحی در شهر رشت می‌گذرد. پروژه‌ای که آنگونه که انتظار می‌رفت نتوانست به موقع جوابگوی بارش شدید باران و هدایت آبهای سطحی باشد.
یک شهروند دیگر به فرسودگی سیستم فاضلاب شهراشاره می‌کند و می‌گوید: سیستم فاضلاب سنتی رشت فرسوده و توان هدایت فاضلاب شهر را ندارد چه برسد به آبهای سطحی و حجم بالای بارش. بنابرین مسؤولان باید برای هدایت آبهای سطحی تمهیدات ویژه اتخاذ کنند.
حسن زاده همچنین به مسدودیت راه آبه‌ها و کانال‌های آبهای سطحی از شاخ وبرگ درختان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در اثر ریزش برگ درختان و زباله این کانالها بسته شده‌اند و آب راهی برای تخلیه ندارد و در سطح معابر روان می‌شود. چرا وقتی از هفته گذشته پیش بینی این بارشها انجام شده بود اقدامی برای بازگشایی این آبراهه‌ها انجام نشد.
به دلیل شدت بارش ۶۰ میلیمتری درعرض چند ساعت و قدیمی بودن شبکه‌های فاضلاب در برخی مناطق، لوله‌های فاضلاب و آبهای سطح جوابگوی حجم ورودی آب نشدند و آبگرفتگی رخ داد.
حدود ۴ سال از شروع اجرای پروژه لوله گذاری آبهای سطحی در شهر رشت می‌گذرد. پروژه‌ای که آنگونه که انتظار می‌رفت نتوانست به موقع جوابگوی بارش شدید باران و هدایت آبهای سطحی باشد. آبگرفتگی که بر اثر لبریز شدن شبکه جمع آوری آب و فاضلاب وعدم ظرفیت مناسب هیدرولیکی آن و دفع آب های سطحی ناشی از وقوع رگبارهای شدید در سطح شهر اتفاق می‌افتد. در این وضعیت، برخی از خیابانها و پیاده روها و نیز خانه های واقع در اراضی کم ارتفاع غرقاب می شوند.
قدیمی بودن شبکه‌های فاضلاب
«بابک رمضانی» معاون خدمات شهری شهرداری رشت دراین باره با تأکید به اینکه تا قبل از ظهر آب در بسیاری از مناطق از جمله بلوار قلیپور فروکش کرد به مرور می‌گوید: از روز گذشته لایروبی و پایش شبکه‌های خروجی آبهای سطحی و فاضلاب توسط نیروهای شهرداری در مناطق مختلف انجام شد و نیروهای ما در مناطق بحرانی مستقر شدند. اما به دلیل شدت بارش ۶۰ میلیمتری درعرض چند ساعت و قدیمی بودن شبکه‌های فاضلاب در برخی مناطق، لوله‌های فاضلاب و آبهای سطح جوابگوی حجم ورودی آب نشدند و آبگرفتگی رخ داد که البته طی چند ساعت از میزان آن کاسته شد.
معاون خدمات شهری رشت با تأکید به اینکه تا ظهر از میزان آبگرفتگی در مناطق دیلمان، ساغریسازان، معلم، استاد سرا کاسته شد اضافه کرد: در برخی از مناطق برای اولین بار شاهد آبگرفتگی بودیم از جمله گلسار که می‌بایست بلافاصله مورد پایش و اصلاح قرار بگیرند. ازسوی دیگر در بسیاری از محلات نیز که در سالهای اخیر لوله گذاری آبهای سطحی انجام شد شاهد آبگرفتگی نبودیم.
رمضانی در خصوص شدت آبگرفتگی بلوار قلیپور نیز اظهار می‌کند: اجرای پروژه لوله گذاری آبهای سطحی فازبه فاز در حال انجام است و آنچیزی که موجب شدت این معضل شد هجوم یکباره آب ازمناطق متصل به شبکه خروجی قلیپور بوده است و ربطی به گرفتگی و مسدودیت لوله‌ها بابرگ درختان و زباله نداشته است.
اکثر مناطق رشت رشت به روال عادی خود بازگشته است اما میزان پروژه آبهای سطحی جوابگوی این حجم از بارندگی‌ها نیست. در حال حاضر این پروژه فاز به فاز پیش می‌رود و هنوز تکمیل نشده است و لازم است سرعت بیشتری به خود بگیرد.
شبکه‌ی فاضلاب شهری رشت، یک شبکه‌ی کهنه و فرسوده‌ی ۷۰۰ کیلومتری است که عدم لایروبی و متصل نشدن لوله گذاریهای جدید به شبکه، منجربه وقوع آبگرفتگی در سطح شهر می‌شود. اماعمده‌ترین دلیل تشدید آبگرفتگی در رشت، تخریب وعدم بازسازی کامل سیستم فاضلاب سنتی موجود به جهت اجرای سیستم فاضلاب مدرن از سوی شرکت آب و فاضلاب و اجرای پروژه ناتمام جمع آوری آبهای سطحی توسط شهرداری رشت بوده است.
اما «علی‌اکبر پورعلی» معاون فرماندار رشت معتقد است اگر همین مقدار لوله گذاری جمع آوری آبهای سطحی در رشت اجرا نشده بود با فاجعه بزرگی مواجه می‌شدیم.
پورعلی با اشاره به بارش ۶۰ میلیمتری باران در ۴ ساعت تأکید می‌کند: اکثر مناطق رشت رشت به روال عادی خود باز گشته است اما میزان پروژه آبهای سطحی جوابگوی این حجم از بارندگی‌ها نیست. در حال حاضر این پروژه فاز به فاز پیش می‌رود و هنوز تکمیل نشده است و لازم است سرعت بیشتری به خود بگیرد اما در این بخش به منابع مالی نیازمندیم چون حق مردم نیست بعد از گذشت چند سال از اجرای این پروژه بزرگ همچنان با آبگرفتگی مواجه باشند.
مدیریت شهری رشت طی دو دوره‌ی شورای چهارم و پنجم برای اجرای پروژه لوله گذاری آبهای سطحی، بودجه‌ای بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان درنظر گرفت، اما با گذشت بیش از۴ سال از شروع این پروژه خیابانهای شهرهمچنان در معرض آبگرفتگی‌های پیاپی قرار دارند. درحالیکه از شروع به فعالیت شورای ششم رشت یکماه بیشتر نمی‌گذرد، اکنون اعضای جدید مدیریت شهری رشت در برابر اولین آزمون مدیریتی خود قرار دارند. آیا اجرای پروژه جمع اوری آبهای سطحی در این دوره به سرانجام می‌رسد؟
پروژه آبهای سطحی رشت در ردیف اعتبارات ملی
مسعود عباس نژاد عضور شورای اسلامی شهر رشت در گفت و گو با مرور می‌گوید: متأسفانه پیش از بروی کار آمدن شورای ششم رشت، بودجه سال ۱۴۰۰ به تصویب رسید و اکنون قادر نیستیم بودجه جدیدی برای این طرح مصوب کنیم. اما اعضای شورای شهر برای پروژه‌های به زمین مانده رشت دغدمندند و سعی دارند با استفاده از توان نمایندگان مجلس، برای برخی از پروژه‌های عمرانی از جمله جمع آوری آبهای سطحی منابع مالی ملی دریافت کنند.
این عضو شورای شهر رشت اظهار می‌کند: رشت شهر کویری نیست که هر چند سال یکبار با بارشهای شدید مواجه باشد و این مشکل هرساله برای این شهر اتفاق می‌افتد. متأسفانه نقدینگی که از محل بودجه برای پروژه‌های عمرانی و جاری شهر رشت اختصاص می‌یابد قادر به پوشش خیلی از موارد نیست و مدیریت شهری ترجیح داده این بودجه صرف امور جاری شهرداری شود و از میزان منابع مالی برخی از پروژه‌های عمرانی کم کرد. این درحالیست که تنها ۶۰ درصد این پروژه پیشرفت فیزیکی داشته است.
عباس نژاد با اشاره به برگزاری جلسات متعدد با نمایندگان مجلس به منظور دیده شدن این پروژه‌ها به صورت ملی می‌گوید: پروژه لوله گذاری جمع آوری آبهای سطحی یکی از ضروری‌ترین برنامه‌های مدیریت شهری است.
وی با اظهارشرمندگی از نارضایتی عمومی در رشت ابراز امیدواری کرد این پروژه در عمر شورای ششم به سرانجام برسد.
بر اساس گزارش شهرام مومنی رییس سازمان آتش‌نشانی رشت به مرور تا عصر شنبه ۴ مورد سقوط درخت و ۱۹ مورد آبگرفتگی در سطح شهر، دو مورد اتصالی، یک مورد حریق منزل مسکونی، یک مورد گیر کردن خودرو، دو مورد سیلان آب از طبقات فوقانی به مرکز ستاد فرماندهی آتش نشانی رشت اطلاع داده شده است.