نگاهی به معضل کتابخانه و کتابخوانی در رشت؛
این شکاف را چه کسی پر می‌کند؟
در دنیای امروزی، کتاب و کتابخوانی به عنوان یکی از ارکان اصلی فرهنگ و تمدن شناخته می‌شود. با این حال، در سال‌های اخیر، شاهد بی‌توجهی به این موضوع در جامعه ایرانی هستیم که به ویژه در شهر رشت، به وضوح حس می‌شود. این یادداشت به بررسی وضعیت کتاب و کتابخوانی در رشت و مقایسه آن با دیگر استان‌ها می‌پردازد و سعی می‌کند زنگ خطر را برای مسئولان به صدا درآورد.
خلا فرهنگی و بی‌توجهی به کتاب
امروزه، با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی و تغییرات فرهنگی، شکاف‌های عمیق فرهنگی در جامعه ما به وجود آمده است. مقام معظم رهبری بارها از کتاب و کتابخوانی به عنوان مهم‌ترین عنصر فرهنگی یاد کرده‌اند و در این راستا، نگران وضعیت کتابخوانی در ایران هستند. ایشان در این باره فرموده‌اند: «من هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می‌افتم، قلباً غمگین می‌شوم.» این جمله به خوبی نشان‌دهنده نگرانی عمیق رهبری از وضعیت کتابخوانی در کشور است.
متأسفانه، عملکرد مسئولان در این زمینه به گونه‌ای بوده که این نگرانی‌ها به واقعیت تبدیل شده است. آیا تاکنون از محل اعتبارات نمایندگان، بودجه‌ای به موضوع کتابخوانی اختصاص داده شده است؟ آیا در مدیریت شهری برای ساخت کتابخانه‌ها تدبیری اندیشیده شده است؟
مقایسه با استان‌های دیگر
شهر رشت، به عنوان مرکز استان گیلان، به دلیل تاریخ فرهنگی غنی‌اش، باید یکی از پیشگامان در زمینه کتابخوانی باشد. اما متأسفانه، این شهر در حال حاضر فقیرترین مرکز استان در شاخص فضای کتابخانه‌ای در کل کشور است. در حالی که استان‌هایی مانند تهران و اصفهان با داشتن کتابخانه‌های بزرگ و متنوع، به عنوان مراکز فرهنگی معتبر شناخته می‌شوند، رشت در این زمینه به شدت عقب مانده است.
به عنوان مثال، کتابخانه ملی تهران با داشتن منابع گسترده و برنامه‌های فرهنگی متنوع، به یکی از مراکز مهم فرهنگی کشور تبدیل شده است. همچنین، اصفهان با برگزاری رویدادهای فرهنگی و ادبی، به ترویج کتابخوانی کمک شایانی کرده است. در مقابل، رشت به دلیل کمبود امکانات و عدم توجه مسئولان، از این فرصت‌ها محروم مانده است.
کتابخانه مرکزی رشت: امیدی در دل تاریکی
کتابخانه مرکزی رشت، که به نام رئیس‌جمهور شهید آیت‌الله رئیسی مزین شده است، می‌تواند به عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مرکز کتابخانه‌ای شمال کشور شناخته شود. این کتابخانه، که پس از گذشت یک قرن از احداث کتابخانه ملی، می‌تواند در تاریخ این شهر تأثیرگذار باشد. متأسفانه هنوز به بهره‌برداری نرسیده است و شهروندان رشت همچنان منتظر یک عزم جدی برای استفاده از این پروژه ارزشمند هستند.
این وضعیت ناامیدکننده نشان‌دهنده بی‌توجهی مسئولان به نیازهای فرهنگی جامعه است. آیا تا به حال به این فکر کرده‌اند که چقدر فعالیت‌های فرهنگی عمومی می‌تواند در ایجاد اندیشه در نسل امروز و آیندگان مؤثر باشد؟
آینده‌ای تاریک برای نسل‌های آینده
اگر این کم‌کاری‌ها ادامه یابد، جبران خسارت ناشی از آن به زودی گریبان‌گیر فرزندانمان خواهد شد. چالش‌های فرهنگی که امروز با آن مواجه هستیم، نه تنها به ضعف‌های اقتصادی و اجتماعی کشور دامن می‌زنند، بلکه مانع از پیشرفت فرهنگی نیز می‌شوند. به عقیده من، راه برون‌رفت از بسیاری از این چالش‌ها، در گفتمان کتاب و کتابخوانی نهفته است.
در نهایت، باید به مسئولان یادآوری کنیم که وضعیت فعلی کتابخوانی در رشت و دیگر شهرهای ایران، نیازمند یک عزم جدی و برنامه‌ریزی مدون است. اگرچه کتاب و کتابخوانی به عنوان یک عنصر فرهنگی مهم در جامعه ما شناخته می‌شود، اما بی‌توجهی به آن می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد.
بیایید با هم به این موضوع توجه کنیم و برای آینده‌ای روشن‌تر در زمینه کتابخوانی و فرهنگ، تلاش کنیم. رشت و سایر شهرهای ایران باید به جایگاه واقعی خود در عرصه فرهنگی دست یابند و این امر تنها با همکاری و همت مسئولان و مردم ممکن است.
«رییس کتابخانه عمومی شهر رشت»
نظرات بسته شده است.