کودآلی رشت؛ بلعنده بودجه‌ها یا پروژه‌ای ناکارآمد؟

درخواست اخیر رییس محترم شورای شهر رشت مبنی بر تخصیص بودجه جدید برای حل بحران زباله، در حالی تقاضا شده که پروژه پر سر و صدای کودآلی با صدها میلیارد ریال سرمایه‌گذاری همچنان با چالش‌های جدی روبرو است. کارگرنیا با درخواست بودجه جدید از دولت برای حل معضل زباله در این شهر، بار دیگر زنگ خطر  مدیریت شهری، به ویژه پروژه‌های مرتبط با پسماند را به صدا درآورده است.

 

در حالی که مردم رشت سال‌هاست با معضل انباشت زباله و مشکلات زیست محیطی ناشی از آن دست و پنجه نرم می‌کنند، این درخواست گویای این واقعیت است که تلاش‌های گذشته برای حل این مشکل به نتیجه نرسیده است. به همین جهت است که این درخواست، پرسش های بسیاری را در ذهن ایجاد ‌کرده است که این پروژه که با هدف تبدیل زباله به کود و کاهش حجم زباله‌های دفن شده آغاز شد، چرا تاکنون نتوانسته به اهداف اولیه خود دست یابد.

 

هزینه‌های سرسام‌آور و بازدهی ناچیز

براساس گزارش‌ها، در اجرای پروژه کودآلی رشت تاکنون بیش از ۲۰۰۰ میلیارد ریال از بودجه عمومی هزینه شده است. این در حالی است که با گذشت چندین سال از آغاز این پروژه، نه تنها مشکل زباله شهر رشت حل نشده، بلکه حجم زباله‌های دفن شده نیز افزایش یافته است.

 

یکی از نکات قابل توجه در این پروژه، خرید دستگاه ویندرو با ارزش ۴۶۰ هزار یورو و سایدترنر به ارزش ۱۵۰ هزار یورو بوده است. این دستگاه که با هدف تسریع فرآیند تبدیل زباله به کود خریداری شده، در مراسمی با حضور مسئولان شهری رونمایی شد. اما تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر کارکرد موثر این دستگاه و افزایش تولید کود منتشر نشده است.

 

آقای کارگرنیا و شهردار محترم رشت، باید پاسخگوی این پرسش باشند که چرا با وجود صرف هزینه‌های هنگفت در پروژه کودآلی، این پروژه نتوانسته است به اهداف خود دست یابد و باری از روی دوش مشکل زباله شهر رشت بردارد؟ آیا این پروژه تنها یک پروژه نمایشی بوده است که برای توجیه هزینه‌های هنگفت انجام شده است یا اینکه مشکل اصلی در جای دیگری نهفته است؟

 

عدم شفافیت و پرسش های بی‌پاسخ

یکی دیگر از انتقادات وارد بر پروژه کودآلی، عدم شفافیت در نحوه هزینه کرد بودجه‌ها و عملکرد این پروژه است. تاکنون گزارشی جامع و شفاف از میزان تولید کود، هزینه‌های جاری و بازگشت سرمایه این پروژه ارائه نشده است. این عدم شفافیت باعث شده است که بسیاری از شهروندان و کارشناسان نسبت به عملکرد شهرداری و کارایی این پروژه ابهامات جدی داشته باشند.

 

ضرورت بازنگری و ارائه راهکارهای جدید

پروژه کودآلی رشت به عنوان یک نمونه بارز از ناکارآمدی در مدیریت شهری و اتلاف منابع عمومی تلقی می‌شود. ادامه این روند نه تنها به حل مشکل زباله شهر رشت کمک نمی‌کند، بلکه باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی و هدر رفت بیشتر منابع خواهد شد.

 

برای بهبود وضعیت موجود، پیشنهاد می‌شود:

ـ  بازنگری جامع در پروژه: ضرورت دارد که پروژه کودآلی به طور کامل مورد بازنگری قرار گیرد و با توجه به شرایط موجود، راهکارهای جدید و کارآمد برای مدیریت پسماند در رشت ارائه شود.

ـ افزایش شفافیت: شهرداری رشت باید گزارش‌های دقیقی از هزینه‌ها، عملکرد و نتایج پروژه کودآلی منتشر کند تا شهروندان از نحوه هزینه کرد بودجه‌های خود آگاه شوند.

– مشارکت مردم و بخش خصوصی: برای موفقیت هرگونه طرح مدیریت پسماند، مشارکت مردم و بخش خصوصی ضروری است.

ـ نظارت دقیق بر اجرای پروژه‌ها: دولت و نهادهای نظارتی باید نظارت دقیق‌تری بر اجرای پروژه‌های مرتبط با پسماند داشته باشند تا از هدر رفت منابع عمومی جلوگیری شود.

 

دولت نظارت خود بر اجرای پروژه‌های مرتبط با پسماند را تقویت کند و از پرداخت بودجه‌های هنگفت به پروژه‌های شکست‌خورده خودداری کند. بنابراین پروژه کودآلی رشت زنگ خطری برای مدیریت شهری است.

عدم موفقیت این پروژه نشان می‌دهد که رویکردهای گذشته در مدیریت پسماند کارآمد نبوده‌اند و نیاز به تغییر اساسی در این حوزه احساس می‌شود. برای حل بحران زباله در رشت، باید با استفاده از دانش و فناوری روز و با مشارکت همه جانبه شهروندان و دستگاه‌های اجرایی، به دنبال راهکارهای پایدار و موثر بود.