پس از چند سال متمادی از شیوع پاندمی کرونا؛ گر چه در آن زمان نیز استان گیلان از مقاصد سفرهای نوروزی بشمار میرفت و مسافرت‌های آن برهه نیز در افزایش این بیماری در استان تاثیر داشته‌اند. اما در سال جدید پس از فروکش کردن این پاندمی با واکسیناسیون سراسری؛احتمال افزایش سفرهای نوروزی به استان‌های شمالی علی الخصوص گیلان دور از ذهن نبود. ورود مسافران نوروزی به استان گیلان و مرکز آن رشت نیز طبق آمار اداره راهداری و حمل و نقل با افزایش ۱۲ درصدی نسبت به سال گذشته همراه بوده است.
مدیر کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی گیلان اعلام کرد: ۸ میلیون و ۹۱۹ هزار و ۵۰۲ نفر طی روزهای ۱۶ اسفند ۱۴۰۱ تا ۶ فروردین ۱۴۰۲ به گیلان سفر کردند که این رقم نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۸ درصد رشد داشت.وی همچنین به میزان اقامت گردشگران در استان نسبت به دوره مشابه سال گذشته،که نزدیک به ۱۲۲ درصد رشد داشته است،اشاره کرد. بیشترین میزان تردد ورودی به استان؛ از طریق آزاده راه قزوین-رشت بوده که پس از آن محور ارتباطی رامسر-چابکسرقرار گرفته است.
آمارهای سفرهای نوروزی به استان گیلان همانطور که پیش بینی میشد، بیانگر آنست؛با شروع تعطیلات نوروزی ورود مسافران به استان گیلان با افزایش همراه بوده است و از اینرو که بیشترین ورود خودرو از سوی محور آزادراه قزوین-رشت صورت گرفته است.متعاقبا رشت چه به عنوان شهر عبوری و چه اقامتی در این دوره تعطیلات مکانی جذاب برای گردشگران بوده است. جدا از اینها وضعیت خیابان‌های شهر رشت و حجم ترافیک آن از چند روز مانده به سال نو گواه آن بود که در تعطیلات پیشرو این معضل بیش از پیش بروز خواهد کرد.
استان گیلان با دارابودن منابع طبیعی،تفریحی و گردشگری از دیرباز مقصد گردشگران نوروزی بوده است. رشت نیز با جاذبه‌های گردشگری از نقاط گردشگر پذیر این استان محسوب میشود. ترافیک یکی از معضلات اساسی این شهر در طی سالهای گذشته همراه با تغییرات جمعیتی و افزایش خودروهای شخصی به یک چالش بزرگ برای مدیریت شهری بدل شده است.
در تعطیلات نوروزی سال جاری همچون سالهای دیگر متناسب با عید نوروز و ماه مبارک رمضان در شهر رشت شاهد تغییراتی بوده ایم. اجرای انواع طرح‌ها، فضاسازی و جانمایی اِلمان‌های شهری متناسب با عید نوروز و ماه مبارک رمضان به چهره بصری شهر،مناطق پنجگانه و محلات حال و هوایی مناسب بخشیده است.این موارد در شرایطی رقم خورده است که ازدحام خودروهای نقلیه شخصی و سایر سواری‌ها به حدی بود که در اواخر روزهای سال غیر از یک ترافیک اشباع همراه با بار روانی و کسل کننده در خیابان‌های شهر چیزی بازتاب داده نمی‌شد. تا جایی که می‌توان اینگونه بیان کرد: رغبتی برای تماشای اِلمان و فضاسازی‌های مناسبتی در شهروندان بومی نبود.
استان گیلان با دارابودن منابع طبیعی،تفریحی و گردشگری از دیرباز مقصد گردشگران نوروزی بوده است. رشت نیز با جاذبه‌های گردشگری از نقاط گردشگر پذیر این استان محسوب میشود. ترافیک یکی از معضلات اساسی این شهر در طی سالهای گذشته همراه با تغییرات جمعیتی و افزایش خودروهای شخصی به یک چالش بزرگ برای مدیریت شهری بدل شده که متأسفانه باید گفت: این شهر متناسب با افزایش جمعیتی و خودرویی از لحاظ کالبدی در سیستم شبکه معابر شهری بدون هیچ گونه عملکرد مناسب برای خروج از این معضل ترافیکی به راه ناهموار خود ادامه می‌دهد. در دهه‌های اخیر برخی معابر در سطح رشت بازگشایی شد که آنها نیز آنچنان مؤثر در حوزه ترافیک شهر عمل نکرده‌اند.
سید حسین رضویان عضو شورای شهر رشت؛چند هفته قبل از شروع تعطیلات نوروزی انتقاد جدی خود را از عملکرد شهرداری رشت در مورد ترافیکِ سطح شهر در بازه‌های زمانی مختلف عنوان کرد و یادآور شد: با اینکه در طول ماه‌های پیشین در اینباره تذکر داده اما ترتیب اثر داده نشده است.
در دیدار نوروزی اعضای شورا با فرماندار رشت در مورد یکی از دغدغه‌های شهر عنوان شد:مشکل ترافیک جزو دغدغه‌های اصلی مدیریت شهری است و متأسفانه طی چند سال اخیر اقدامات عمرانی تاثیر گذار در حوزه ترافیک رشت انجام نشده است و در بودجه سال ۱۴۰۲ برای اجرای رینگ ۹۰ متری و کانال ژ پنج و همچنین بازگشایی برخی از معابر با هدف کنترل و کاهش ترافیک اعتبارات خوبی اختصاص داده شده است. همچنین در ادامه گفته شد: شهر رشت علیرغم توسعه انسانی و خودرویی،توسعه خیابانی نداشته و معبر جدیدی طی حدود سی سال گذشته در شهر ایجاد نشد و فقط شاهد اجرای یک بلوار نیمه کاره در میدان شهدای بسیج (میدان صیقلان) و همچنین خیابان هشت دی هستیم که خیابان هشت دی پس از گذشت حدود بالغ بر بیست سال اجرایی شد و موجب اتصال دو خیابان به یکدیگر شده اما باری از ترافیک رشت نمی‌کاهد. البته در مورد خیابان هشت دی باید گفت: علی رغم انتقادات نسبت به عدم دوربرگردان در این بلوار تا به حال هیچ اقدامی در این خیابان صورت نگرفته است که این موضوع خود در نقاط ضعف این بلوار دلالت و همچنین بر میزان ترافیکِ میدان از سوی خیابان معلم نقش دارد.
ریاست کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای شهر رشت در بهمن ماه سال گذشته در مورد پروژه‌های حمل و نقلی رشت که در روان سازی حجم ترافیک شهر مؤثر است، بیان داشت: پروژه ژپنج در دو فاز آماده بهره برداری میشود که فاز یک آن در منطقه ۲ و فاز بعدی در منطقه ۳ شهرداری رشت است. وی همچنین در مورد مجوز بهره برداری این پروژه گفت: تا قبل از سال جدید این نوید را به شهروندان خواهیم داد که مجوز بهره برداری این پروژه را از آب منطقه‌ای خواهیم گرفت.
معابر شهری به عنوان عنصری که بیشترین سهم را در میان انواع فضاهای همگانی شهری به خود اختصاص داده و بخش مهمی از ساختار فضایی شهر را شکل می‌دهند، از اهمیت زیادی در طراحی و توسعه شهرها برخوردار هستند.معابر از همان زمان شکل گیری؛ مرکز حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهرها بوده‌اند.
بنا به اظهارات مدیران شهری؛ پس از اخذ مجوز قرار بر این بود به علت تجهیز کارگاه تقاطع غیرهمسطح ولیعصر تا قبل از سال جدید مسیر ابتدایی پروژه ژپنج از سمت جاده انزلی بازگشایی شود. بازگشایی این مسیر چند کیلومتری برای فرار از ترافیک تجهیز کارگاه تقاطع غیرهمسطح ولیعصر نیز مفید واقع میشود و در حل بحران ترافیکی شهر اثر مطلوب دارد. با این حال طی صحبت‌های اخیر ریاست کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای شهر در سال جاری؛ این بازگشایی در حال انجام زیرسازی است و همچنین مراحل تملک ملکی در این مسیر که مانع کار شده در حال پیگیری است.
بدنبال رشد سریع صنایع اتومبیل و فراگیر شدن استفاده روزمره از آن در طول قرن بیستم؛ بتدریج نظام شهرسازی و ساخت شبکه معابر درون و برون شهری(جاده سازی)در خدمت اتومبیل قرار گرفت و زندگی شهری به سمت و سوی اتومبیل گرایی حرکت نمود. در نتیجه این رشد و استفاده بی رویه از اتومبیل عوارض منفی آن به صورت ترافیک،آلودگی،مرگ و میر به یک معضل در مقیاس جهانی تبدیل شد.
استان گیلان و کلانشهر رشت نیز در این میان از این حیث منتفع نیستند و وضعیت ترافیکی بخاطر نقش گردشگری و تفریحی این استان آنچنان اشباع شده که در روزهایی از سال با وجود تعطیلات سراسری، این شرایط به تراکمِ ترافیک و معضلاتی وخیم‌تر نسبت به سایر روزهای سال منجر میشود.
معابر شهری به عنوان عنصری که بیشترین سهم را در میان انواع فضاهای همگانی شهری به خود اختصاص داده و بخش مهمی از ساختار فضایی شهر را شکل می‌دهند، از اهمیت زیادی در طراحی و توسعه شهرها برخوردار هستند.معابر از همان زمان شکل گیری؛ مرکز حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهرها بوده‌اند. هرساله بر تعداد وسایل نقلیه در جاده‌های کشور بخصوص در خیابان شهرهای بزرگ افزوده میشود.و انتظار میرود این افزایش در آینده نیز ادامه دار و حتی بیشتر هم شود. افزایش تعداد وسایل نقلیه در شهرها بستگی به عوامل متعددی نظیر:رشد جمعیت، اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و چگونگی بهره وری از زمین دارد.
با وجود اینکه هر ساله میلیاردها ریال صرف ایجاد راه و تاسیسات جدید خواهد شد، اما به تراکمِ ترافیک در خیابان‌ها روز به روز افزوده میشود.امروزه در شهرهای بزرگ و متوسط؛ میزان ترافیک، بخصوص در ساعات اوج به حد اشباع و غیرقابل قبولی رسیده است. استان گیلان و کلانشهر رشت نیز در این میان از این حیث منتفع نیستند و وضعیت ترافیکی بخاطر نقش گردشگری و تفریحی این استان آنچنان اشباع شده که در روزهایی از سال با وجود تعطیلات سراسری، این شرایط به تراکمِ ترافیک و معضلاتی وخیم‌تر نسبت به سایر روزهای سال منجر میشود.
رشت با وجود توسعه شهری، جمعیتی و افزایش خودرویی اما آنچنان با توسعه شبکه معابر و فرهنگ استفاده از حمل و نقل عمومی مرتفع نگردیده است. در این سالها حمل و نقل و ترافیک شهر با برخی از اقدامات روبرو بوده که آنچنان تاثیرگذار نبوده‌اند. در ادوار مختلف مدیریت شهری بغیر از بازگشایی برخی از معابر که در تراکم ترافیک شهر تاثیر آنچنانی نداشته‌اند، شاهد اجرای پیاده راه در مرکز شهر بوده ایم که پس از افتتاح آن، بسیاری از کارشناسان بدلیل نواقصی که در مطالعات و اجرای این طرح بوقوع پیوست، اجرای این طرح را به افزایش بار ترافیکی شهر بی دلیل ندانسته و تقریبا بازگشایی کامل خیابان اقتصاد در محوطه این طرح آنقدر طولانی بود که بالغ بر سه دوره شورایی را از سر گذراند. با این حساب رشت فعلی دو پروژه کلان حمل و نقلی را در دستور کار دارد که متناسب با اهمیت و حجم پروژه‌ها بر بار ترافیکی شهر اثر بسزایی خواهند نهاد. شهردار سابق رشت در مورد پروژه ژپنج و افزایش هزینه انجام آن عنوان کرد: با این مدل مالی این پروژه به سرانجام نخواهد رسید. هزینه پروژه از۳۰۰ الی۴۰۰ میلیارد به۱۰۰۰ میلیارد خواهد رسید.
رشت در دهه‌های پیشین با ابرچالش‌های زیست محیطی، زباله، زیرساخت قدیمی و فرسوده، آسیبهای اجتماعی و ترافیک‌های سنگین دست و پنجه نرم می‌کند. هر روز نیز با گذر زمان بر مقدار چالش‌ها و آسیب‌ها نه تنها کاسته بلکه افزوده خواهد شد. با توجه به اینکه تعریض خیابان‌های قدیمی شهر رشت کاری پر هزینه و به نسبت امکان ناپذیراست. متعاقبا پروژه‌های حمل و نقلی از قبیل ژپنج بسیار تاثیر گذار در ترافیک این شهر خواهند بود. بنابراین در این برهه زمانی که با افزایش هزینه‌ها روبرو هستیم و با توجه به اهمیت، اثرگذاری و همچنین عام المنفعه بودن این پروژه در رشت باید جز اولویتهای سازمان ها، دستگاه‌های تابع و مدیریت شهری باشد.
