هفته گذشته مدیر کل ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، به رشت آمد تا شخصا از ساخت و ساز بیش از حد ارتفاع در جوار یک اثر ملی (خانه تاریخی قدیری) بازدید داشته باشد. در این بازدید، سلمانخواه، مدیرکل میراث فرهنگی گیلان، نیز علیرضا ایزدی را همراهی کرد.
پس از بازدید ازستونهای یک بنای سهطبقه، که در جوار خانه قدیری قد کشیده است، جلسهای هم در شاهنشین همین بنای دوره قاجار برگزار شد.
جلسه در ساختمان اداری میراث شهرستان رشت که در آن یوسف یزدانی، مدیر منطقه یک شهرداری رشت، نیز حضور داشت و هدف از آن پیگیری مسائل مربوط به حریم بافت تاریخی عنوان شده است.
اما با کمال تعجب، خروجی این بازدید و جلسه،آن هم پس از اعتراض شدید دوستداران میراث فرهنگی و رسانههایی که به ساخت و ساز بیش از ارتفاع در حریم یک اثر ملی اعتراض کرده بودند، تنها همین یک جمله بود: «مقرر گردید مالک پروژه ساخت و ساز به همان سه طبقه مجاز اکتفا کند.»
دستاورد بزرگ بازدید مدیرکل یک وزارتخانه، خواهش و تمنا از مالکی بود که مجوز سهطبقه در حریم یک بنای تاریخی دریافت کرده و پس از اعتراض رسانهها و اخطار مدیرکل میراث گیلان در هفتههای اخیر، نهتنها کار را متوقف نکرد بلکه گفته بود یک طبقه مازاد هم میسازم!
خروجی این بازدید و نشست در پرتال رسمی میراث آریا منتشر نشده و تنها خبر کوتاهی در کانال تلگرامی اداره کل میراث فرهنگی منتشر گردید و پاسخ رسمی و قانونی به اعتراض رسانهها داده نشد و اساسا رسانهها نیز متوجه نشدند، ضمانت اجرایی مصوبه «شورای حریم کشور»، که به ادارات کل شهرستان ابلاغ میشود، چیست؟!
طی این مصوبه که اردیبهشت ۱۳۹۹ با امضای اعضای ۱۴ نفره و علی اصغر مونسان، وزیر وقت میراث فرهنگی، تصویب شده؛ به ادارات کل شهرستانها ضوابط ارتفاعی حریم بناهای تاریخی را ابلاغ شده است. و طبق مفاد آن، متخلف مجرم و مرتکب به آن مشمول مجازاتهای قانونی خواهد شد.
طبق بند مربوط به املاک مجاور عرصه که پلاکهای غیرثبتی را هم شامل میشود، ضوابط به صراحت اعلام شده؛ «فاصلهای به عمق دو برابر، بالاترین ارتفاع بنای ثبت شده از حد بیرونی عرصه اثر ملی دارند. منطبق با کروکی پیوست، محدوده املاک مجاور عرصه به میزان یاد شده از تلاقی موازی با حدود بیرونی عرصه اثر و تعیین میگردد.» و پیرامون ضابطه ارتفاع نیز مشخصا اعلام شده «هرگونه ساخت و ساز به ارتفاع بیش از ارتفاع بام اثر ملی ممنوع است.»
بنابراین تعریف، بنای ساخته شده در جوار خانه دو طبقه قدیری، نباید از لبه بام بالاتر باشد. و حالا پس از بازدید ایزدی، مدیرکل ثبت آثار وزارتخانه نیز، نهتنها قرار نیست یک طبقه مازاد از ارتفاع بنای ساخته شده کاهش یابد، بلکه بر طبق مجوز صادر شده از حریم یک اثر تاریخی آن هم در جوار ساختمان اداری میراث فرهنگی شهرستان رشت نیز تجاوز خواهد کرد.
بنابراین، معلوم میشود مصوبات این وزراتخانه عریض و طویل هم ضمانت اجرایی ندارد. اگر کوتاهی نماینده میراث فرهنگی گیلان را نادیده بگیرم که چرا به ملکی که کاربری آموزشی داشته، در کمیسون مربوطه، رأی به تغییر کاربری از آموزشی به مسکونی داده است، از صدور مجوز ساخت بیش از ارتفاع یک اثر ملی نمیتوان گذشت.
بیشک تخلفی آشکار رخ داده که طبق مصوبه مذکور، افکار عمومی منتظر است خبر مجازات قانونی مرتکب یا مرتکبین رسانهای شود نه اینکه خودکرده را تدبیر نباشد و با خواهش و التماس از سازنده ملک بخواهند دیگر طبقه مازاد نسازد! یعنی اینکه از ابتدا اداره میراث فرهنگی مجوز سهطبقه را صادر کرده بود!
