کنوانسیون رامسر یا کنوانسیون تالاب‌ها قدیمی‌ترین معاهده بین‌المللی با تاکید بر حفاظت از طبیعت در جهان است که آغاز آن با حضور نمایندگان ۱۸ کشور جهان در دوم فوریه ۱۹۷۱ میلادی مطابق با سیزدهم بهمن ۱۳۴۹ به میزبانی کشورمان بوده است.
میزبانی ایران در چنین پیمانی باعث شد تا نام رامسر بر کنوانسیون بین‌المللی تالاب‌ها نقش ببندد و پرچم پیشرفته‌ترین کنوانسیون زیست محیطی جهان در مقر دائمی این کنوانسیون در شهر گلند سوئیس با نام رامسر مزین گردد.
همه ساله این روز به عنوان روز جهانی تالاب‌ها در سراسر جهان پاس داشته می‌شود و در حال حاضر ۱۷۲ کشور جهان ( ۹۰درصد اعضای سازمان ملل) عضو این کنوانسیون می‌باشند و تعداد تالاب‌های با اهمیت بین‌المللی ثبت شده در آن ۲۵۲۵ سایت با مجموع ۲۵۷ میلیون هکتار است.
تالاب‌های مشمول این پیمان در هر گوشه از جهان ثبت شده‌اند و با نام رامسر یا رامسر سایت شهرت دارند. ماموریت این کنوانسیون حفاظت و بهره‌برداری خردمندانه تالاب‌ها از طریق اقدامات محلی و ملی و بین المللی برای دستیابی به توسعه پایدار است.
ایران نیز داری ۲۶ تالاب بین‌المللی عضو کنوانسیون رامسر است و استان عزیز ما گیلان داری ۳ تالاب ارزشمند عضو کنوانسیون رامسر به نام‌های تالاب بین‌المللی انزلی، تالاب بین‌المللی امیرکلایه و پارک ملی وتالاب بین‌المللی بوجاق است .
شهرهای تالابی
در چند سال گذشته کنوانسیون رامسر طرح اعتبار سنجی شهرهای تالابی را معرفی کرده است. این طرح داوطلبانه فرصتی است که شهرها می‌توانند تالاب‌های خود را در سطح بین‌المللی معرفی کنند و تلاش برای حفاظت و بهره‌برداری خردمندانه از تالاب‌هایشان را به اشتراک بگذارند.
طرح شهرهای تالابی شهرهای نزدیک یا مجاور ویا وابسته به تالاب‌های با اهمیت بین‌المللی است که در این طرح می‌بایست علاوه بر ترویج هرچه بیشتر حفاظت و بهره‌برداری خردمندانه از تالاب‌ها همچنین استفاده از مزایای اقتصادی و اجتماعی پایدار برای مردم محلی در دستو کار قرار گیرد.
این برنامه طرف‌های متعاهد را تشویق می‌کند تا در فرآیند برنامه‌ریزی و اقدامات عملیاتی خود در این زمینه با توجه به ۵ اصل عملی حفاظت از تالاب‌ها، احیا تالاب‌ها، درک ارزش‌های تالاب، مشارکت ذینفعان و برنامه‌ریزی یکپارچه اقدام کنند.
یک شهر نامزد برای اعتبار بخشی شهر تالابی ابتدا باید نسبت به فرآیند تکمیل مستندات و فرم‌ها اقدام کند و سپس توسط کشور متعاهد و سازمان ملی معرفی و موارد برای بررسی و تصمیم‌گیری نهایی به دبیرخانه کنوانسیون ارسال شود. فرایند اعتبار بخشی شامل ۳ مرحله است. نخست فرایند اعطای اعتبار، دوم فرایند اعطای گواهینامه و جوایز و مرحله ۳ فرایند تمدید اعتبار.
اعتبار هر شهر تالابی به مدت ۶ سال است و پس از آن می‌بایست تمدید شود. دبیرخانه کنوانسیون رامسر گواهینامه شهرهای تالابی را صادر می‌کند. برای نخستین بار در کنفرانس متعاهدین کنوانسیون رامسر که در کاپ ۱۳ برگزار شد، ۱۸ شهر را به دلیل حفاظت و استفاده هوشمندانه از تالاب‌ها به عنوان شهرهای تالابی در کنوانسیون رامسر انتخاب کردند.
این شهرهای پیشگام از جمله در کشورهای چین، فرانسه، مجارستان، کره و تونس قرار دارند. همچنین در چهاردهمین کنفرانس اعضای اعضای متعهد ۲۵ شهر دیگر به این روند اضافه شدند که خوشبختانه برای اولین بار از کشور ایران بندر خمیر از استان هرمزگان و شهر ورزنه از استان اصفهان به عنوان شهر تالابی معرفی شدند.
در شصت و چهارمین نشست کمیته دائمی کنوانسیون ۳۱ شهر دیگر در سطح جهان به عنوان شهرهای تالابی معرفی گردیدند که بندر کیاشهر به دلیل مجاورت با پارک ملی و تالاب بین‌المللی بوجاق شهر گندمان در استان چهارمحال بختیاری و بابل در استان مازندران نیز حائز اعتبارسنجی شهرهای تالابی شدند که در اجلاس آتی اعضای متعاهد کنسیون رامسر کاپ ۱۵ که در جولای ۲۰۲۵ برگزار می‌گردد رسماً گواهینامه اعتبارسنجی به این شهرها اهدا خواهد شد.
شبکه شهرهای تالابی جهان
شهرهای تالابی کنوانسیون رامسر دارای شبکه جهانی بوده که در حال حاضر دبیرخانه آن در مرکز منطقه ای کره جنوبی مستقر است و با هدف حفظ و هماهنگی و ارتباط نزدیک اعضا تسهیل تبادل اطلاعات و نیروی متخصص و نیز ترویج حفاظت و بهره‌برداری خردمنده خردمندانه از تالاب‌ها انجام می‌پذیرد.
تجربه بسیار موفق شهر تالابی بندر خمیر در استان هرمزگان و مقایسه توسعه این شهر کوچک قبل و پس از انتخاب به عنوان شهر تالابی که با همت شهردار وقت این شهر دکتر محمودی انجام گرفته است با برنامه‌ریزی برای توسعه اکوتوریسم، راه‌اندازی اقامتگاه‌های بوم گردی، ایجاد رستوران و کافه‌های خاص تعاریف مقاصد گردشگری در تالاب موجب تحولی در اقتصاد شهری گردیده است که می‌تواند الگوی بومی و ملی برای شهرهای تالابی کشورمان باشد.
از جمله مهم‌ترین دلایلی که شهر کیاشهر در فهرست منتخب اعتبار سنجی شهرهای تالابی جهان قرار گرفت، همجواری این شهر با پارک ملی وتالاب بین‌المللی بوجاق است. بوجاق یادگار رودخانه سپیدرود در اثر ته نشینی رسوبات رودخانه طی هزاران سال و میوه تکامل تقابل رودخانه و دریا بوده است.
این تالاب با توجه به داشتن بیشترین تغییرات اکولوژیک، دارای بشترین تولیدات بوده و طی این فرآیند همواره منابع زیستی فراوان (ماهی ، پرنده ،علوفه ..) در آن وجود داشته و بواسطه این برخورداری دائما جوامع انسانی در اطراف آن زندگی کرده‌اند.
شکل‌گیری پارک ملی بوجاق بواسطه طیف وسیعی از اکوسیستم‌های دریایی، رودخانه‌ای، علفزار ساحلی، جنگلی و تالابی بوده و موجب بوجود آمدن یکی از مهم‌ترین و متنوع‌ترین زیستگاه‌های جنوبی دریای خزر شده است.
پارک ملی بوجاق با مساحت تقریبی ۳۲۶۰ هکتار، اولین پارک ملی خشکی-دریایی ایران محسوب می‌شود و از اهمیت زیست‌محیطی بالایی برخوردار است.
تالاب پارک ملی بوجاق به عنوان یکی از 3 تالاب‌های بین المللی گیلان است که 21 گونه پستاندار، بيش از 260 گونه پرنده، ۳۰۰ گونه گیاهی ، 5 گونه خزنده و 2 گونه دوزیست و 25 گونه و زیر گونه ماهي در در این پارک شناسایی شده است و بیش از 30 گونه از پرندگان حمایت شده جهانی و بیش از 9 گونه در فهرست قرمز IUCN در این پارک ملی قرار دارند.
«مدیر اجرایی مرکز منطقه‌ای رامسر در غرب و مرکز آسیا»
نظرات بسته شده است.