مراسم رونمایی از کتاب “بیماریهای همهگیر، بلای جان گیلانیان در عصر قاجار و اوایل پهلوی با تکیه بر گزارش سیاحان اروپایی”، امروز ۱۲ آبان در سالن اجتماعات سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان برگزار شد.
در ابتدای این مراسم «نادیا ره»، مجری برنامه به معرفی کلی کتاب پرداخت و سپس «سید هاشم موسوی» مردمشناس و از اساتید دانشگاه گیلان، ضمن یادآوری کتابهای مربوط به درمان در گیلان، از دکتر تائب بهعنوان پیشگام این کار و نویسنده کتاب بیمارستانهای رشت تجلیل کرد.
در ادامه «مجید غلامزاده»، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، کتاب را از منظر تاریخ تحول علوم پزشکی و مثالهای کتاب دربارهی پزشکی در دوران قاجار مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
وی ضمن بررسی آبغوره، بهعنوان ماده مصرفی آن دوران به جایگزینی پودر ORS در پزشکی نوین پرداخت و این نکته را از موضوعات جالب توجه در پزشکی سنتی گیلان در دوره قاجار دانست. در ادامه نیز به تاثیر وبا و بیماریهای همهگیر در خصوص تکامل ژنتیکی و فرهنگی گیلان اشاره کرد.
«محمد پرحلم»، دیگر سخنران مراسم نیز در ابتدا به مرور آثار دکتر پناهی در گیلان پرداخت که شامل بیشتر از بیست عنوان کتاب است. وی افزود: تاکنون کتاب منسجمی در خصوص بیماریهای همهگیر در گیلان منتشر نشده بود.
یکی از ارزشهای این کتاب تجمیع اسناد مربوط به تاریخ بیماریهای گیلان در یک کتاب است. او به بررسی ضربالمثل “اگر میخواهی برو گیلان ” پرداخت که دلیل عمده آن تنوع بیماریهای عفونی و همهگیر در گیلان بود که در این کتاب به این بیماریها به طور مفصل پرداخته شده است.
در انتهای مراسم «عباس پناهی»، نویسنده کتاب، به چگونگی بهوجود آمدن این سوژه برای بررسی اشاراتی داشت و در مورد تاثیر اقلیم و باورها و خرافات و اینکه گیلان یکی از ایالات پیشتاز در حوزه پزشکی مدرن بود مواردی را مطرح کرد.
لازم به ذکر است؛ کتاب بیماریهای همهگیر، بلای جان گیلانیان در عصر قاجار و اوایل پهلوی در سه فصل تهیه شده است. در فصل اول دلایل گسترش بیماریهای همهگیر در گیلان، در فصل دوم خرافات و بیماریها و در فصل سوم نخستین تکاپوهای بهداشت مدرن در گیلان به گزارش اسناد مورد بررسی قرار گرفته است.