عکس‌هایی از گیلان که تاکنون ندیده‌ایم
گیلان عصر قاجار به روایت عکس‌های دیمیتری ارماکف؛
کتاب «گیلانِ عصر قاجار درعکس‌های دیمیتری ارماکف»، در برگیرنده‌ی ۲۴۶ عکسِ ثبت شده توسط وی از شمال ایران در محدوده‌ی استان گیلان تا حوالی قزوین است. گوناگونی موضوعاتِ این عکسها شگفت انگیز است. او که از پیشگامان عکاسی مستندنگارانه به شمار می‌رفت با ثبت بصری اطلاعاتی که امروزه به حوزه‌ی مردم شناسی، هنر و باستان شناسی، جغرافیای زیستی و سیاسی تعلق دارند، فضاهایی غریب و فریبنده از این اقلیم و مردمانش پیش چشم مخاطبان می‌گشاید. سازه‌های عمومی همچون مساجد و خانه‌های شخصی، جاده‌ها و عوارض طبیعی شان مانند گردنه‌ها و رودخانه‌ها، کاروانسراها و پلهایی که در مسیر بوده اند، هیچ یک از نگاه تیزبین او دور نمانده اند. شمار زیادی از عکسها، زندگی روزمره و مشاغل مختلف را می‌نمایانند و با بررسی آنها می‌توانیم بر دانسته‌هایمان درباره‌ی پوشش، سنتها و حرفه‌های مردم گیلان در آن روزگار بیفزاییم.
دیمیتری ارماکوف با ثبت آثاری مستند و گوناگون از فضای ایران در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی، سهمی قابل توجه در تاریخ معاصر این سرزمین دارد و بررسی عکسهایش اطلاعاتی فوق العاده با ارزش در اختیار پژوهشگران این حوزه قرار خواهد داد.
عکس‌های این کتاب توسط «هادی میرزا نژاد موحد» و «مهرداد اسکویی» درمراکز دانشگاهی تفلیس پیدا شده و در این کتاب توسط نشر فرهنگ ایلیا با ترمیم قابل توجه و مقدمه‌ای تفصیلی به چاپ رسیده است.
