فاضلاب خانگی

در نشست تخصصی«تالاب بین المللی‌انزلی چالش‌ها و راهکارها» که پنجشنبه گذشته با حضور متخصصان و پژوهشگران برگزار شد، فاضلاب خانگی بزرگترین چالش و عامل تخریب تالاب انزلی اعلام شد.

به نقل از ایرنا، تالاب انزلی طی سالهای اخیر به دلایل مختلفی با پسروی آبی از یک سو و گونه‌های گیاهی مهاجم از سوی دیگر مواجه بوده که خسارات جبران ناپذیری را به این پهنه زیستی وارد کرده و حیات تالاب و موجودات ساکن آن را تهدید می‌کند. اما این روزها دغدغه دیگری در مورد این پهنه مطرح است که همسایگان تالاب را نگران کرده است. همین مسئله باعث شد امروز در نشستی تخصصی و با حضور مدیران مرتبط مشکلات تالاب انزلی مورد واکاوی و برای آن راهکارهایی ارائه شود.

تالاب انزلی در حال مرگ نیست

«مجید مخدوم» استاد محیط زیست و عضو شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور در نشست امروز ادعای مرگ تالاب انزلی را غیر علمی توصیف کرد و گفت: تالاب انزلی در حال مرگ نیست و احیا آن نیازمند برنامه‌ریزی صحیح است. تالاب انزلی زیست بوم‌ نیست؛ اکوسیستم است و هر اکوسیستم دارای نظامی پویا و خود جبران می‌باشد.

وی با بیان اینکه بوم سازگان،بوم نظام و بوم سامانه معادل اکوسیستم است،اظهار داشت: تالاب انزلی اکوسیستم خود جبران است و متأسفانه مساحتش به دلیل بهره کشی بیشتر از ۱۰ هزار هکتار نیست. تالاب انزلی بیش از آنکه مورد بهره‌وری و بهره برداری قرار گیرد مورد بهره‌کشی قرار گرفت؛لذا مساحتتش از ۱۹ هزار هکتار رفته رفته کم شد.

این استاد برجسته محیط زیست کشور با بیان اینکه درد ما اینست که برای بهره کشی شجاعیم و همدیگر را کنار می‌زنیم ولی برای بهره وری نه، افزود: شاه بیت تلاش‌ها و پژوهش‌های من اینست که نخست باید با نقشه سازی توان تالاب و ظرفیت برد تالاب مشخص شود.

مخدوم ادامه داد: اگر برنامه احیا داریم اول باید توان احیا را روی نقشه در بیاوریم آسان نیست اما شدنی است. راهکارها باید روی نقشه مشخص شود؛ تالاب انزلی در حال مرگ نیست تالاب باید دوباره تجدید نظر شود. برنامه احیا تالاب انزلی در چهار بخش تعیین راهکار، تعیین سازمان تشکیلاتی، تعیین بودجه در دو بخش سرمایه‌ای و جاری و در آخر زمانبندی انجام شدنی است و اگر این کار را کردیم می‌توانیم امیدوار باشیم که تالاب را احیا می‌کنیم.

تالاب انزلی دکانی برای سودجویی نیست

«جمشید منصوری» اکولوژیست و پرنده شناس کشور نیز در این نشست با بیان اینکه درگیری‌های بسیاری برای احیا تالاب انزلی را متحمل شدیم، گفت: تالاب انزلی یک اکوسیستم پیچیده است و بهره وری پایدار یعنی از سود داشته استفاده کنیم اما متأسفانه خیلی چیزها را در تالاب از دست داده ایم.  ماهی سفید نه تنها از تالاب انزلی که از دریای خزر رخت بر بسته است؛ تالاب انزلی نیاز به دلسوزی دارد و نباید دکانی برای سودجویی باشد.

این کارشناس و پژوهشگر با بیان اینکه متأسفانه خیلی از تالاب‌های کشور خشک شدند، گفت: برای نجات تالاب انزلی اول باید آن را حفظ کرد؛ هنوز نمی‌دانیم محدوده تالاب کجاست؟حفاظت از تالاب را باید برای مردم حفظ کنیم و در حفظش باید از مردم مدد جست.

وی با بیان اینکه بخش زیادی از سرمایه عظیم تالاب از دست رفته گفت: تالاب قبل از هر کاری باید حفظ شود زیرا خیلی متخلف دور و بر تالاب داریم. متأسفانه طی این سال‌ها بودجه زیادی برای تالاب صرف شد و احیا تالاب بدون اینکه کاری انجام شود به دکانی برای سودجویی تبدیل شده است.

وی اظهار داشت: بسیاری از تالاب‌انزلی توسط سودجویان تصاحب شده لذا برای احیا، اول حفاظت بعد بررسی و مشخص نمودن توان تالاب است زیرا باید محدوده تالاب مشخص باشد.

فاضلاب خانگی بررگترین چالش تالاب انزلی

مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان نیز در این نشست بیان کرد: امروز ۴۷ سال از ثبت تالاب انزلی در کنوانسیون بین المللی رامسر می‌گذرد و با همه ارزشمندی تالاب ورود فاضلاب‌های خانگی بزرگترین چالش تالاب انزلی است.

«رضا زمانی» افزود: زرجوب و گوهر رود دو رودخانه رشت بار اصلی فاضلاب خانگی را وارد تالاب انزلی می‌کنند.

وی گونه‌های مهاجم را یکی دیگر از چالش‌ها عنوان کرد و گفت: متأسفانه هفت هزار هکتار از استان گیلان درگیر گونه مهاجم سنبل آبی است که ۶هزار و ۵۰۰ هکتار آن در تالاب انزلی قرار دارد و متأسفانه نفس تالاب را به شماره‌انداخته است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان با اشاره به برنامه ۷ساله احیای تالاب انزلی از سال ۹۹گفت: مدیریت آبخیز، مدیریت رسوب و فاضلاب در این برنامه دیده شده و زیر کمیته‌هایی تشکیل شده و امیدواریم در سالیان باقیمانده از این برنامه،روندی ایجاد شود که احیای تالاب انزلی برقرار شود.

لازم به ذکر است؛ تالاب بین‌المللی انزلی با ۵۲ گونه انواع ماهی، صدها گونه گیاهی و اکوسیستم کم نظیر در محدوده ۲۰ هزار هکتاری یکی از زیست ‌بوم‌های ارزشمند جهان است که از سال ۱۳۵۴(۱۹۷۵میلادی) در کنوانسیون بین المللی رامسر به ثبت رسید.

گیلان دارای بیش از ۳۰ هزار هکتار پهنه تالابی است که بیش از ۸۰ درصد آن در قالب سه تالاب انزلی، امیرکلایه و بوجاق تحت عنوان کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است؛ تالاب انزلی در جنوب غربی سواحل دریای خزر واقع در استان گیلان از شمال به شهرستان انزلی، از جنوب به صومعه‌سرا، از شرق به شهرستان خمام، از جنوب شرقی به رشت و از غرب به کپورچال و آبکنار انزلی منتهی است.