منطقه آزاد انزلی نباید رقیب شهر انزلی باشد
احمد دنیامالی، نماینده انزلی در گفت و گو با مرور:
مهرماه سال گذشته بود که مدیرکل بنادر و دریانوردی گیلان خبر از الحاق ۴۰ هکتار اراضی استحصالی محدوده منطقه آزاد انزلی را داده بود. در روزهای اخیر نیز نماینده انزلی در مجلس شورای اسلامی با طرح این خبر و اینبار الحاق ۵۰ هکتار از زمین های محدوده به منطقه آزاد انزلی آن را گامی در راستای احداث شهرک صنعتی شماره ۱ و افزایش اشتغال مستقیم برای هزار نفر، دانست. موضوعی که پیش از این مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی، عنوان کرده بود: ایجاد شهر صنعتی شماره ۱ منطقه آزاد با صرف هزینه ۱۰۰ میلیارد تومانی در مساحت ۵۰ هکتار از جمله برنامه‌های سازمان منطقه آزاد انزلی است.
با این حال ایجاد اشتغال و رونق صنعت و توسعه‌ی تجارت یکی از دغدغه‌های همیشگی نماینده فعلی انزلی است. به این ترتیب که در حین توجه به ورنق اشتغال و تجاری سازی منطقه، مبحث گردشگری این شهرستان معطوف به خود شهر انزلی باشد نه منطقه‌ای که پیشینه‌ی آن تجاری و بندری است.
این ۵۰ هکتار در محدوده منطقه آزاد است و مشکلی ندارد. منتهی در دو سه سال اخیر وزارت نیرو قسمتی از حریم تالاب و بستر جدیدی را معرفی کرده است که مورد نظر نیست و ما مفاد کنوانسیون رامسر را قبول داریم. به عقیده‌ی ما در کنوانسیون رامسر حدود و ثغور منطقه به جا و درست مشخص شده است.
در این بین رونق اشتغال منجر به کاهش بیکاری قشر جوان گیلان خواهد شد و با افزایش صنایع تولیدی یا صنایع بسته بندی مرتبط، زنجیره‌ی صادرات و بازاریابی مناسب در کشورهای هدف خصوصا اوراسیا هم تکمیل خواهد شد.
در این رابطه با «احمد دنیامالی» گفت و گویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
* در رابطه با طرح شما برای افزودن ۵۰ هکتار به منطقه آزاد انزلی، این طرح چه بخش‌هایی را تحت پوشش قرار خواهد داد؟
ـ موضوع اصلی ما شهر صنعتی است. ما اعتقاد داریم که منطقه آزاد باید به سمت تولید برود. هم اکنون در این منطقه محدودیت زمین داریم؛ در گذشته اراضی بود که در مالکیت اهالی انزلی و شورای شهر قرار داشت و در حدود ۲۰ تا ۳۰ سال مورد اختلاف بود. مدتی پیش با اهالی و شورای شهر صحبت کردیم تا همراهی کنند این مکان را در اختیار توسعه صنعتی قرار دهیم با اولویت این که این منطقه جزء منطقه آزاد شود تا فرزندان آن‌ها بعدها در آن شاغل شوند.
* تصور می‌کنید چنانچه این ۵۰ هکتار به اراضی منطقه آزاد اضافه شود چقدر می تواند در ماهیت عملکرد منطقه آزاد تغییر ایجاد کند؟
ـ من تصور می‌کنم این۵۰ هکتار حداقل می‌تواند حدود ۱۰۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد کند.
* منظور شما از این ۵۰ هکتار مربوط به شهرک صنعتی خمیران است؟
ـ خیر، هدف توسعه شهرک صنعتی حسن رود است.
* اخیرا در بخشی از نطق مجلس خودتان اشاره به تغییر ریل مدیریتی در منطقه آزاد انزلی کردید؟ دقیقا کدام بخش از مدیریت منطقه آزاد، ناکارآمد است؟
ـ دغدغه ما اشتغال در این منطقه است تا در خدمت جوانان و مردم منطقه قرار گیرد؛ سهم اشتغال مردم انزلی در منطقه آزاد سهم بسیار ناچیزی است و در بحث مدیریتی نیز دقیقا در همین بخش با مشکل مواجه هستیم و مسئله اصلی ما همین است. مدیریت منطقه آزاد پیگیر اشتغال، تولید و توسعه تجارت نیست.
* همه می دانند که مناطق آزاد در کشور تاکنون نتوانسته مطابق تعریف عملیاتی خود عمل کند، آیا راه حلی به نظر شما می رسد؟
ـ انزلی قطب گردشگری است و اگر منطقه آزاد می‌خواهد مزیت نسبی ایجاد کند باید برای شهر انزلی این موقعیت را فراهم کند، نه اینکه در جایگاه رقیب شهر نقش ایفا کند. بنابراین بحث ما این است که منطقه آزاد نباید به یک مکان توریستی ورود کند بلکه باید به رسالت اصلی خود یعنی توسعه تجارت عمل کند. یک بندر با ظرفیت ۱۵ میلیون تنی داریم که هم اکنون بخش زیادی از آن خالی است و بدون هیچ توجیه فنی و اقتصادی در ۵ کیلومتری بندر دیگری ساخته شده است، باید به این پاسخ بدهند.
* آیا برای طرح این ۵۰ هکتار برنامه یا چشم‌انداز خاصی مد نظر دارید؟
ـ هدف ما از الحاق این ۵۰ هکتار توسعه صنعتی در منطقه است.
* توسعه صنعتی چه قدر می‌تواند پاسخگو باشد تا ما کارکرد واقعی منطقه آزاد را حس کنیم؟
ـ بسیاری از افراد موافق بودند تا ۶ هزار هکتار زمین به منطقه آزاد الحاق شود اما ما موافق نیستیم به این دلیل که آن ۶ هزار هکتار در بخش اشتغال، صنعت و تولید ارزش افزوده ای ایجاد نمی کند، بلکه وارد زمینه ویلا سازی و برنامه‌های جانبی خواهد شد، لذا آن جایی که صنعت، تولید و خدمات باید رشد کند ما با آن موافقیم اما در زمینه‌هایی که باید تغییر کاربری در زمین داده شود خیر؛ تغییر اراضی جنگلی، کشاورزی و منابع طبیعی خلاف مقررات و سیاست‌های نظام است.
* البته مشکل اصلی این است که بطور کل در مناطق آزاد حتی با سرمایه‌گذارها هم همکاری چندانی نمی‌شود؟
ـ بله، درست است ما باید شرایطی را ایجاد کنیم تا وقتی سرمایه‌گذار وارد منطقه می‌شود بتواند به راحتی از ظرفیت های منطقه آزاد استفاده کند و در پیچ و خم بورکراسی اداری نیفتد.
* با توجه به مخالفت شورای نگهبان با پیشنهاد نمایندگان مجلس نسبت به الحاق ۶ هزار هکتار زمین به منطقه آزاد، آیا ممکن است با پیشنهاد این ۵۰ هکتار از اراضی انزلی موافقت شود؟
ـ این ۵۰ هکتار در محدوده منطقه آزاد است و مشکلی ندارد. منتهی در دو سه سال اخیر وزارت نیرو قسمتی از حریم تالاب و بستر جدیدی را معرفی کرده است که مورد نظر نیست و ما مفاد کنوانسیون رامسر را قبول داریم. به عقیده‌ی ما در کنوانسیون رامسر حدود و ثغور منطقه به جا و درست مشخص شده است.
* برای این پیشنهاد، چه مراحلی باید طی شود؟
ـ این منطقه باید آماده سازی شود و هم اکنون در دستور کار قرار گرفته و سازمان منطقه آزاد برای آن اکران عمومی گذاشته است تا متقاضیان حوزه صنعت در صورت تمایل وارد شوند.