هیاهوی انتخابات در نبود احزاب

159

با اعلام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در هشتم تیر و ثبت نام کاندیداهای مختلف؛ گمانه زنی در مورد انتخابات ریاست جمهوری کم و بیش در محافل سیاسی شنیده می‌شود.

ابتدا باید به این نکته مهم اشاره شود که در کشورهای توسعه یافته، انتخابات با ویژگی‌هایی همراه است از جمله انتخابات آزاد؛ انتخاباتی که رقابتی و عادلانه باشد. به عبارتی کاندیداهای مختلف با ‌اندیشه‌ها و نحله‌های متنوع امکان حضور در انتخابات را داشته باشند و از طرفی امکان رقابتی منصفانه بین آنان وجود داشته باشد و همچنین برگزارکنندگان و ناظران انتخابات به هیچ وجه از افراد و جریانی حمایت نکنند.

ضمن اینکه در این کشورها احزاب نقشی مهم و اساسی در انتخابات را دارند و احزاب با انتخاب افرادی در احزاب خود و معرفی آنان به مردم به فرآیند انتخابات رقابتی کمک می‌کنند.

متأسفانه باید بدون تعارف اعلام کنیم که این ویژگی‌ها و پارامترهای نهادینه شده در کشورهای توسعه یافته چه درخصوص انتخابات و چه از جهت نقش احزاب در فرآیند انتخابات در کشورمان وجود ندارد.

برای نمونه درخصوص نظارت استصوابی شورای نگهبان در برگزاری انتخابات؛ انتخاب کاندیداها و نتایج انتخابات در اکثر موارد با چالش‌هایی همراه بوده است و از طرفی به دلیل عدم وجود احزاب قوی، مستقل و کارآمد که عوامل متعددی در بوجود آمدن چنین وضعیتی نقش دارند؛ نقیصه‌های زیادی در احزاب کشور در مورد انتخابات دیده می‌شود.

برای نمونه در همین انتخابات؛ افرادی در همان روزهای اول ثبت نام کرده‌اند که از یک گرایش و تشکل هستند. چنانچه اگر احزابی واقعی داشتیم چنین بلبشویی مشاهده نمی‌شد.

بهرحال با چنین وضعیتی در خصوص ساختار انتخابات در کشور و به دلیل درگذشت رییس جمهوری که کمترین آرا و درصد شرکت کنندگان در انتخابات را به خود اختصاص داده بود و در حالی که بسیاری از معضلات و مشکلات مختلف در کشور همچنان وجود دارد؛ بنظر می‌رسد برگزاری یک انتخابات دیگر؛ نتایج و درصد مشارکت کنندگان فقط برای حاکمیت حائز اهمیت است.

و این در شرایطی است که در چند انتخابات اخیر، از انتخابات ریاست جمهوری گرفته تا  انتخابات مجلس، درصد شرکت کنندگان و مشارکت مردم کمترین آمار را داشت. تا جایی که گفته شد برای نمونه در انتخابات دور دوم مجلس در تهران، حدود هفت الی هشت درصد مردم شرکت داشتند.

تجزیه و تحلیل در مورد عدم استقبال مردم از انتخابات در این یادداشت نمی‌گنجد. اما بنظر می‌رسد درصد زیادی از مردم بنا به جهاتی با نا امیدی و سکوت و شاید هم به حالت قهر به حوادث و رویدادهای کشور می‌نگرند.

اینکه جمهوری اسلامی و شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها چگونه رفتار خواهد کرد با این که احتمالا قابل پیش بینی است؛ اما بنظر می‌رسد اگر هم برفرض، حاکمیت قصد گشایش فضای انتخابات فعلی را داشته باشد و کاندیداهای مختلفی را تأیید صلاحیت کند؛ بعید می‌رسد تفاوت چشمگیری برای حضور و درصد مشارکت کنندگان خصوصا بین طبقه متوسط داشته باشد.

متأسفانه حوادثی در چند سال گذشته در برخورد با برخی از مردم و فعالان سیاسی اجتماعی کشور بوجود آمده که باعث دلگیری‌های مردم شده است و یکی از عکس العمل‌های اینان، انفعال در خصوص انتخابات است.

بنابراین شاید عدول از برخی سیاست‌های گذشته و اصلاح آنان و همچنین اعتراف به برخی از اشتباهات و برخوردهایی که با مردم انجام شده؛ راه حل عبور از چنین وضعیتی باشد.

نظرات بسته شده است.