واقعیت این است بخش زیادی از خبرنگاران حوزهی شهری از «علیرضا تاج شهرستانی» عضو شورای شهر رشت خوششان نمیآید. این دلگیری و خوشنیآمد پیشینههایی دارد که همگان از آن باخبرند. او بارها در صحن علنی و تخصصی به خبرنگاران تاخته است. از سویی بسیاری از فعالان رسانهای به او به چشم «علیپور»ی دیگر (عضو سابق و پاکبان شورای شهر رشت) مینگرند. او پیشتر شومن-بازیگر شبکهی تلویزیونی گیلان بوده و اتفاقا در نقش خود خوش درخشیده است. علی حلوی در مقام کارگردان با انتخاب وی و سپردن نقش کاندیدای شورای یک روستا، همراهی و همدلی عمومی دوستداران فیلم و سریال گیلکی را جذب کرده است. اما اتفاقی که در مورد تاجشهرستانی افتاده است در دیگر کشورهای دنیا هم کم و بیش مرسوم بوده است.
در نگاهی دورتر در گواتمالا، جیمی مورالس، چهره کمدی معروف تلویزیون بدون آنکه تجربهای در سیاست داشته باشد با وعده مبارزه با فساد اقتصادی موفق شد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۵ این کشور پیروز شود.
نمونهی دیگر در هائیتی، میشل مارتلی، خواننده محبوب کارناوال که در این کشور به «میکی بامزه» معروف بود در انتخابات سال ۲۰۱۱ هائیتی با ۶۷ درصد آراء رئیس جمهور شد و حکومت او تا سال ۲۰۱۶ ادامه داشت.
اما نزدیکترین آنها «ولادیمیر زلنسکی» رییس جمهور فعلی اوکراین است که در سال ۲۰۱۵ به عنوان بازیگر کمدی در سریال تلویزیونی “خادم ملت” در نقش رئیس جمهور اوکراین ظاهر شد و به شهرت رسید.
اما مواضع زلنسکی در روزهای سخت جنگ روسیه و اوکراین توجهات بسیاری را به خود جلب کرد. زبان بدن، نوع پوشش لباس رزم، شیوهی تعامل با رسانهها و نیز سخنرانیهای وی خطاب به اروپا و روسیه از زلنسکی سیاستمدار محبوب ساخته است. راز و رمز محبوبیت وی در این است که او میداند در کشوری با شرایط جنگی و بین آنهمه روزنامهنگار و رسانه چگونه سخن بگوید و رفتار کند. او پذیرفته است دیگر بازیگر طنز نیست، بلکه رییس جمهور همهی شهروندان اوکراین است و بنابراین تمام کلمات، سخنان و مواضعش لازم است در خدمت صلاح و صرفه آنان باشد.
اما فرق تاجشهرستانی که مدلی بومی بازیگر- شومن در کشور ماست، این است که هنوز نمیداند در چه جایگاهی ایستاده است و حتی نمیداند رسانه در استانی که سابقهی مطبوعاتی طولانی دارد یعنی چه؟ از این رو از دید وی انتقاد و نقد به معنی «زدن» یاد میشود و با بازی با کلمات سعی در پوشش افکار و هجمههای قبلی خود به خبرنگاران را دارد.
نکته جالب ماجرا، کسی که در همایش تجلیل از خبرنگاران چنین فردی را برای سخنرانی انتخاب میکند، هوشمندانه او را برای این مهم انتخاب کرده است تا بار دیگر در آزمونی چشم در چشم این مواجهه را به همان جا برساند که قبلا بود.
و اما برگردیم به ماجرای انتخابات. جملهای هست که میگوید: «جریان حیات تا درسی را نگیریم خودش را تکرار میکند.» همین دو روز پیش بود که خبر یورش پلیس فدرال آمریکا به منزل ترامپ و تفتیش پلیس اف بی ای از منزل رییس جمهور سابق امریکا و پس از آن احتمال دستگیری وی (به علت نگهداری اسناد محرمانه) منتشر شد. پیش از این نیز جامعهی آمریکا در همدستی بی نظیر و سخت توانسته بود ترامپ را در انتخاباتی تکدورهای کنار زده و بایدن را به جای وی بنشاند. نکتهی ماجرا این است که جامعه و نظم جهانی فرصت تکرار ندارد. آنهم وقتی خطر را حس کرده است.
تاج شهرستانی میتواند نمونهی بیخطر یا کم خطرتر از دیگر افراد راهیافته به شورا قلمداد شود. یعنی کسانی که هم درک میکنند کجای کار ایستادهاند، هم میدانند مناسبات مدیریت شهری چگونه است، و هم میتوانند از همهی آن امکانات در راستای منافع خود بهره بگیرند! و این خطر بزرگتر، مهار نشدنی، و به نظر سازمان یافتهتر از مورد قبلی است.
اما در انتخابات ایران پس از چندین دوره رد صلاحیتهایگسترده قبل از انتخابات و ورود افراد نامتخصص به پارلمان شهر، با وجود آسیبهای موردی چون امثال علیپور(پاکبان) که به شورا راه یافته بودند، باز هم صلاحیت فردی دیگر از چنین رسته و دستهای، تایید شده و با رای مردم به هر تقدیر وارد شورای شهر میشود و باز اشتباهات، برخوردها و احیاناً بساط استهزاء را در شورا پهن میکند. این نماد تکرار و پیمودن آزمون و خطاهای گذشته است که همچنان تداوم دارد. چون ما نخواسته و یا نتوانستهایم «خطر» را درک و افراد نامرتبط با مناسبات مدیریت شهری را در چرخهی حاکمیتی- مردمی حذف و طرد کنیم.
با این حال تاج شهرستانی میتواند نمونهی بیخطر یا کم خطرتر از دیگر افراد راهیافته به شورا قلمداد شود. یعنی کسانی که هم درک میکنند کجای کار ایستادهاند، هم میدانند مناسبات مدیریت شهری چگونه است، و هم میتوانند از همهی آن امکانات در راستای منافع خود بهره بگیرند! و این خطر بزرگتر، مهار نشدنی، و به نظر سازمان یافتهتر از مورد قبلی است.