وقتی خبر عزیمت مسعود پزشکیان به نیویورک منتشر شد، علاوه بر حواشی همراهان او در سازمان ملل، جلساتی که رییس دولت در آمریکا برگزار کرد بیش از هر خبر دیگری حاشیه آفرید. پزشکیان در جلسات متعددی شرکت کرد؛ از دیدار با ایرانیان ساکن آمریکا تا حضور در صحن سازمان ملل. اما جلسهی او با رسانههای آمریکایی از جمله مواردی بود که نام پزشکیان را بیش از هر خبر دیگری به تیتر اول اخبار آورد.
سفر پزشکیان به نیویورک از دو جنبه حاشیه آفرید؛ اول حضور پرشمار همراهان او در مراکز خرید لوکس کشور آمریکا و دوم انتشار یک فایل صوتی از او در جمع رسانههای آمریکایی.
آن بخش از مردم که منتقد دولت پزشکیان بودند، حضور پرشمار همراهان او را به باد انتقاد گرفتند. به عقیدهی آنها در شرایطی که مردم حتی برای انجام یک سفر داخلی هم با مشکلات متعدد مواجه هستند، همراهان پزشکیان با هزینههای دولتی عازم سفرهای غیرضروری شدهاند. انتشار فیلمهایی از خرید همراهان دولت چهاردهم باعث شد بسیاری سفرهای پزشکیان را با سفرهای محمود اجمدینژاد در دولتهای هشتم و نهم مقایسه کنند.
اما بخش مهمتر این حواشی، انتقاد اصولگرایان تندرو از عملکرد پزشکیان در نیویورک بود. امیرحسین ثابتی، نمایندهی جبههی پایداری در مجلس سخنان پزشکیان در آمریکا را تفرقه افکنانه و مغایر با سیاستهای کلی حاکمیت قلمداد کرد. پزشکیان در فایل صوتی مدعی میشود؛ اگر اسراییل سلاحهایش را زمین بگذارد، جمهوری اسلامی هم حاضر است سلاحهایش را زمین بگذارد.
امیرحسین ثابتی در واکنش به این سخنان پزشکیان در شبکهی اجتماعی ایکس مدعی شد بعد از ترور «اسماعیل هنیه» در تهران، پزشکیان بود که از حملهی نظامی ایران به اسراییل جلوگیری کرد وگرنه دستور رهبری مبنی بر انتقام سریع خون اسماعیل هنیه روی میز شورای عالی امنیت ملی بوده است.
امیرحسین ثابتی، در واکنش به این سخنان پزشکیان در شبکهی اجتماعی ایکس مدعی شد بعد از ترور «اسماعیل هنیه» در تهران، پزشکیان بود که از حملهی نظامی ایران به اسراییل جلوگیری کرد وگرنه دستور رهبری مبنی بر انتقام سریع خون اسماعیل هنیه روی میز شورای عالی امنیت ملی بوده است.
فارغ از اینکه ادعای ثابتی چقدر میتواند محلی از اعراب داشته باشد، اما به هر ترتیب پزشکیان را در منگنه گذاشت. پسر مسعود پزشکیان و بسیاری از جریانهای رسانهای نزدیک به رییس دولت سعی کردند این سخنان را تکذیب و ثابتی و همفکرانش را نمایندهی اسراییل معرفی کنند.
به هر ترتیب سفر پرماجرای هیات دولت چهاردهم به نیویورک به پایان رسید. بسیاری معتقدند؛ با این حواشی احتمالا دورهی ماه عسل پزشکیان به پایان رسیده است و پس از این، او هم مانند روحانی در تیررس کارشکنیها، انتقادها و دستاندازهای گروههای پایداری قرار خواهد گرفت.
اما چند روز بعد حملهی نظامی اسرائیل به یکی از اصلیترین مقرهای حزبالله لبنان و ترور عالیترین مقامهای این تشکل سیاسی، دوباره تنش نظامی را در خاورمیانه افزایش داد و معادلات منطقه را به هم ریخت.
خبرهای غیررسمی حاکی از آن بودند که در جلسهی فوقالعاده شورای امنیت ملی که پس از ترور اعضای عالیرتبه حزبالله برگزار شد، هیچکدام از اعضای دولت پزشکیان اجازهی حضور پیدا نکردهاند. خبری که نه تایید و نه تکذیب شد اما پزشکیان را در هالهی غبارآلود شمایل سیاسیاش باقی گذاشت تا هیچکس نداند که او دقیقا چه رویکردی در قبال اتفاقات منطقه دارد.
با پایان عملیات نظامی اسراییل علیه لبنان و درست در شرایطی که کماندوهای اسراییلی آمادهی ورود به خاک لبنان بودند، افزایش تنشهای نظامی، سرانجام ایران را مجبور به واکنش کرد. برخلاف انتظارات این بار شخص رییس جمهور و اعضای دولت، در عملیات نظامی سهشنبه شب علیه اسراییل نقش پررنگی داشتند. حتی در فیلمی از اتاق عملیات سپاه پاسداران، فرمانده کل این نیروی نظامی، خبر شلیک موشکها را شخصا به اطلاع مسعود پزشکیان رساند.
با پایان عملیات نظامی اسراییل علیه لبنان و درست در شرایطی که کماندوهای اسراییلی آمادهی ورود به خاک لبنان بودند، افزایش تنشهای نظامی سرانجام ایران را مجبور به واکنش کرد. برخلاف انتظارات این بار شخص رییس جمهور و اعضای دولت، در عملیات نظامی سهشنبه شب علیه اسراییل نقش پررنگی داشتند. حتی در فیلمی از اتاق عملیات سپاه پاسداران، فرمانده کل این نیروی نظامی، خبر شلیک موشکها را شخصا به اطلاع مسعود پزشکیان رساند.
حداقل در ظاهر به نظر نمیرسد فعلا شکاف قابل توجهی در میان دولت و سایر بخشهای حاکمیتی رخ داده باشد اما شکاف میان دولت و دو گروه از مخالفان آن قابل توجه است؛ یکی شکاف میان دولت و اصولگرایان تندرو مانند باند جلیلی که پزشکیان را به کارشکنی محکوم میکنند و دیگری شکاف میان دولت و مخالفان آن که دولت پزشکیان را به خلف وعده متهم میکنند.
گروه اول معتقدند؛ پزشکیان و تیم سیاست خارجیاش به دنبال وقتکشی به سود اسراییل هستند اما گروه دوم معتقدند، دولت چهاردهم نتوانست برخلاف وعدههای انتخاباتیاش سایهای جنگ را از سر ایران کم کند و همین موضوع احتمالا به سایر امور هم تسری خواهد یافت.
پاسخهای سربستهی پزشکیان به سوالات نشست خبریاش و همچنین مصاحبهی اخیر او درباره سختگیری بیشتر در فروش فیلترشکنها، منجر به انتقادهای گستردهای علیه دولت او شده است.
به نظر میرسد پزشکیان کاملا تلاش میکند در جهت سیاستهای کلی حاکمیت گام بردارد و اگر هم گاه اندک انحرافی از مسیر مشخص شده پیدا میکند، تلاش میکند خود را دوباره به خط نرم سازش بازگرداند.
بنابراین وضعیت آیندهی او و دولتش به عوامل زیادی گره خورده است. با این حال مشخص نیست او در قبال مطالبات اجتماعی چه واکنشی نشان خواهد داد و در صورت وقوع درگیری نظامی، او چه خواهد کرد. اما شکی نیست که ماه عسل پزشکیان دیر یا زود به پایان خواهد رسید و او به عنوان متهم ردیف اول تمام اتفاقات داخلی و خارجی معرفی خواهد شد.
بر همین اساس میتوان گفت:
-اگر گسترهی جنگ به داخل مرزهای ایران کشیده شود، احتمالا دولت چهاردهم چارهای غیر از تبعیت از سیاستهای نظامی حاکمیت نخواهد داشت. در این صورت ممکن است دستگاه اجرایی کشور در معرض شرایطی قرار بگیرند که نه پیشبینی کرده بودند و نه حتی با شعارهایش همخوان است.
-اگر پیشرویهای نظامی اسراییل به داخل مرزهای ایران کشیده نشود، دولت پزشکیان در این صورت هم کار سختی در برابر دارد. احتمالا در این شرایط تندروها اجازهی هیچ تحرکی را به دولت چهاردهم نخواهند داد. این عدم اجازه به احتمال زیاد با توجیهاتی مثل «شرایط حساس» و «اصرار بر سیاستهای منطقهای» مانع از اجرای طرحهایی مانند «رفع فیلترینگ» و «مقابله با گشت ارشاد» خواهد شد که پزشکیان وعدهاش را داده بود.
اینها فقط دو پیشبینی از آیندهی دولت چهاردهم است؛ دولتی که رییسش بسیار تلاش کرد اعضای کابینه را نرم ببندد، تا حد ممکن و حتی بیش از حد ممکن سازش کند و در سیاستهای اجرایی هم همیشه گوش به فرمان دستورات بالادستی باشد.
نظرات بسته شده است.