مردم گیلان حداقل در دو دههی اخیر خاطرات خوشایندی از بارش برف ندارند. چرا که هرچقدر که بارش برف در سایر مناطق سردخیز کشور به خوبی مدیریت می شود اما این نعمت الهی در گیلان می تواند مایه نقمت و زحمت شهروندان باشد.
اکثر گیلانیان هنوز وقایع بارش سنگین برف در سالهای سال ۸۳ ، ۸۶ و ۹۵ را به خوبی بخاطر میآورند. به جز برف ۹۵ که شاید بتوان گفت به خوبی از سوی تیم مدیریت شهری وقت در رشت کنترل شد، درمابقی بارشهای سالهای گذشته تقریبا این شهر برف فلج شد و میزان خسارات مالی و جانی وارد شده موجب شد تا مردم خاطرهی خوشی از بارش رحمت الهی نداشته باشند. اما برف سال ۸۶ یک ویژگی دیگر هم داشت. علیرغم اینکه برف طی ۱۰ روز کل استان را سفیدپوش کرد، اما حضور مستمر و مردمی استاندار وقت در صحنه موجب شد، این بحران به خوبی مدیریت شود.
اینروزها علیرغم اینکه برف هفتهی گذشته رفته رفته آب شده و رشت به حالت عادی خود بازگشته اما همچنان نوک تیز انتقادات به عملکرد شهرداری رشت و نحوه مدیریت بحران برف در رسانه ها و میان شهروندان داغ است. درحالیکه شهرداری رشت کمبود ماشین آلات و غافلگیری از شدت بارش برف درهفتهی گذشته را توجیه نحوه عملکرد خود بیان کرده اما به گفتهی کارشناسان و رسانهها، همین امکانات لجستیکی و ماشین آلات در مدیریت برف ۹۵ مورد استفاده قرار گرفته و شهردارهای گذشته و معاونین وی تجربه موفقتری از عملکرد خود در مدیریت برف به جا گذاشتند.
شهرداری نباید برای مکانات موتوری نیازمند پیمانکار باشد
«بهمن نعمتی» که در سال ۱۳۸۶ سرپرستی شهرداری رشت را برعهده داشت از جمله مدیران موفق در مدیریت بحران برف رشت در آن سال بوده است. وی که سالها مدیرعامل سازمان آتش نشانی شهرداری رشت بود در دو دوره به سرپرستی شهرداری انتخاب شد.
با وی از نحوه عملکردش در جریان برف ۸۶ و بهره گیری مناسب از امکانات صحبت کردیم.
نعمتی با تاکید به اینکه مدیریت در برف به سازماندهی و ستاد برنامه ریزی نیازمند است به مرور میگوید: در ابتدا همهی امکانات باید برای خود شهرداری باشد نه اینکه در آخرین لحظه از پیمانکاران بخش خصوصی اجاره کنیم.
وی با بیان اینکه مسوول میبایست در تمام لحظه همراه با ستاد حوادث غیرمترقبه پای کار باشد میگوید: شهرداری باید سالی دوبار با کلیه امکانات و ماشین آلات سازمان موتوری، مانور بحران برگزار کند و برای هر دستگاه باید سه نفر نیرو حضور داشته باشند.
سرپرست سابق شهرداری رشت ادامه میدهد: حتی در سال ۱۳۵۰ که برف چهار متری در رشت باریده بود و مردم از پشت بام ها تردد میکردند، شهر دچار معضل و بحران خدماتی نشده بود.
وی با بیان اینکه در سال ۸۶ به مدیران شهرداری رشت ماموریت دادم که باید مبادی ورودی همهی خیابانهای اصلی، فروشگاههای بزرگ و بیمارستانها باز بماند و اجازه ندهند مسیر این مناطق مسدود شوند ادامه داد: ازهمهی مدیران وقت خواسته بودم به هیچ عنوان اجازه مسدود شدن خیابانهای تحت اختیارشان را ندهند و اینکه هر لحظه نیروها و رانندگان ماشین آلات را همراهی کنند. لذا وقتی به کسی مسوولیت می دهید باید از وی کار بخواهید و نظارت مستمر داشته باشید.
بهمن نعمتی به خرید دهها دستگاه سنگین ماشین آلات شهرداری رشت در آن دوره اشاره کرد و ادامه داد: چه بر سر این ماشینها آمد و الان کجا هستند. این دستگاهها همه از هلند و اتریش خریداری شده بودند. اصلا در بازگشایی خیابانهای رشت این ماشینها دیده نشدند.
این شهردار سابق، منحل شدن سازمان موتوری و ماشین آلات شهرداری را عامل مهمی در وقوع این بحران بیان کرد و میافزاید: دلیل انحلال سازمان موتوری شهرداری را درک نمیکنم. در گذشته ستاد حوادث غیرمترقبه شهرداری به صورت شبانه روزی فعالیت میکرد و وقتی ماشینی خراب میشد بلافاصله مکانیک که از قبل آماده باش بود وارد عمل می شد. در کل اجازه نمیدادیم ماشین های بیل مکانیکی، لودر گریدر و بیل بکهو در این شرایط از کار بیافتد.
نعمتی به ارتباط خود با همهی رانندگان ماشین آلات سنگین اشاره کرد و میگوید: وقتی سازمان هواشناسی و ستاد مدیریت بحران اعلام اماده باش داد ما آدرس و شماره تماس همهی رانندگان را در اختیار داشتیم و از سوی دیگر به ماشین های آتش نشانی ماموریت داده بودیم طول مسیر خیابانهای اصلی را چندین بار طی کنند تا برف بلافاصله آب شود. ما اصلا بحث نمک پاشی و شن پاشی را در این شرایط نداشتیم و اینکار در زمان یخبندان انجام میشد.
نعمتی به خرید دهها دستگاه سنگین ماشین آلات شهرداری رشت در آن دوره اشاره کرد و ادامه داد: چه بر سر این ماشینها آمد و الان کجا هستند. این دستگاهها همه از هلند و اتریش خریداری شده بودند. اصلا در بازگشایی خیابانهای رشت این ماشینها دیده نشدند.
نعمتی همچنین به اجاره ماشین آلات سنگین از بخش خصوصی در برف ۸۳ اشاره کرد و ادادمه داد: در هر مدیریتی نظارت بر نیروها و نحوه عملکرد بسیار مهم است. حتی وقتی دستگاه اجاره کنیم اما نظارت نداشته باشیم متاسفانه ناکارآمدی رخ میدهد. بعنوان مثال در خیابان گلسار رشت بعد از یک هفته همچنان تنهی درختی بر زمین افتاده بود. در حالیکه به راحتی میشود از خدمات آتش نشانی استفاده کرد و در کوتاه ترین زمان درخت را جمع آوری کرد.
به روز رسانی نشدن دستگاههای موتوری سنگین
احمد خسروی از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۸ در شهرداری مشغول به فعالیت بود. وی ۱۱ سال آخر فعالیتش را در پست معاونت خدمات شهرداری سپری کرد.
احمد خسروی: اکنون با وسعت و رشد شهر، امکانات موجود لجستیکی جوابگو نیست. درهمان زمان نیز خودروهای شهرداری از جمله لودر و گریدر و بابکت فرسوده و از کار افتاده بودند و مسلما با منحل شدن سازمان خدمات موتوری این دستگاهها بروز رسانی نشده اند.
از وی در خصوص نحوهی عملکرد در جریان دو برف سالهای ۸۳ و ۸۶ جویا شدیم.
خسروی نیز با تاکید بر اینکه امکانات میبایست به همراه مدیریت صحیح مورد بهره برداری قرار بگیرد به مرور میگوید: وجود سازمان خدمات موتوری شهرداری و حضور نیروهای متخصص و اکیپ مکانیک دراین سازمان نقش مهمی در راهبری عملیات و مدیریت بحران برف داشت.
وی ادامه میدهد: در آن برهه ، ما نیز با کمبود امکانات مواجه بودیم اما مدیریت مناسب کار را به پیش میبردیم.
خسروی با طرح این سوال اکنون که سازمان خدمات موتوری شهرداری منحل شده است در هنگام نیاز به تعمیرات دستگاهها، ماشینها چگونه تعمیر میشوند؟ آیا شهرداری از اکیپ موظف تعمیرات ماشین آلات برخوردار است؟
معاون سازمان خدمات شهری رشت با اشاره به اینکه در مدیریت موفق ، امکانات هر چند کم بود ولی در دسترس ما قرار داشت اما اکنون با وسعت و رشد شهر، امکانات موجود لجستیکی جوابگو نیست. درهمان زمان نیز خودروهای شهرداری از جمله لودر و گریدر و بابکت فرسوده و از کار افتاده بودند و مسلما با منحل شدن سازمان خدمات موتوری این دستگاهها بروز رسانی نشده اند.
سازمان خدمات موتوری شهرداری رشت به دستور محمدعلی ثابت قدم شهردار رشت در سال ۱۳۹۵ منحل شد. انحلال این سازمان در حالی از سوی ثابت قدم انجام شد که وی هیچ مصوبه ای از شورای اسلامی شهر مبنی بر انحلال سازمان خدمات موتوری بعنوان تنها سازمان متولی مدیریت ماشین آلات بخصوص در مواقع بحران، نداشت.
وی ضمن تقدیر از عملکرد مجموعهی شهرداری با وجود کمبود امکانات گفت: لازم است هر چه سریعتر شهرداری رشت نسبت به خرید ماشین آلات بروز برف روبی و سنگین ، خدمات موتوری خود را تقویت کند.
گفتنی است سازمان خدمات موتوری شهرداری رشت به دستور محمدعلی ثابت قدم شهردار رشت در سال ۱۳۹۵ منحل شد. انحلال این سازمان در حالی از سوی ثابت قدم انجام شد که وی هیچ مصوبه ای از شورای اسلامی شهر مبنی بر انحلال سازمان خدمات موتوری بعنوان تنها سازمان متولی مدیریت ماشین آلات بخصوص در مواقع بحران، نداشت.
اکنون این سوال مطرح می شود با وجود اینکه شهرداری کلانشهر رشت از کمبود امکانات لجستیکی و ماشین آلات فرسوده رنج میبرد، سرنوشت ماشین آلات سازمان خدمات موتوری شهرداری بعد از منحل شدن چه شد؟