مؤسسه ملی تحقیقات برنج کشور امروز با حضور استاندار گیلان، ۳ گونه جدید پرمحصول برنج ایرانی را رونمایی کرد. «هادی حق‌شناس» استاندار گیلان در این مراسم گفت: کاهش طول دوره کاشت تا برداشت به میزان ۲۰ درصد و افزایش بهره‌وری در واحد سطح از دیگر نتایج این تحقیقات است که می‌تواند تولید شلتوک را از میانگین ۴ تن در هکتار افزایش دهد.
وی معرفی این ارقام را دستاورد مهم موسسه تحقیقات ذکر کرد که می‌تواند کشاورزی برنج ایران را متحول کند. طبق تحقیقات به عمل آمده ظاهرا این سه رقم جدید ۲۵ درصد مصرف آب کمتری نسبت به سایر گونه‌هایی که تاکنون معرفی شده دارند.
موسسه ملی تحقیقات برنج به مرکزیت گیلان از سال ۱۳۷۲ تاسیس و در سال ۱۳۷۳ به طور رسمی شروع به کار کرد. این موسسه در دهه ۴۰ و ۵۰ ارقام جدید گیل ۱، گیل ۲، آمل ۱ و آمل ۲، در دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ ارقامی نظیر خزر، سپیدرود، بجار و شفق، در دهه ۸۰ ارقامی نظیر کادوس، فجر، درفک، شیرودی، کشوری و گوهر و در دهه ۹۰ ارقام بومی مانند مانند گیلانه، نیما، آنام و رقم پر پتانسیل رش را به جامعه کشاورزی معرفی کرد.
در سال‌های اخیر کشاورزان به خصوص شالیکاران گیلانی از ارقام معرفی شده موسسه تحقیقات برنج استقبال نکرده‌اند. کاشت ارقامی مانند هاشمی، کاظمی، بینام و دم سیاه و… هنوز در بین گیلانی‌ها مرسوم است.
لازم به ذکر است؛ ارقامی مانند علی کاظمی( حاصل جهش ژنتیکی طبیعی برنج بینام) و هاشمی توسط دو کشاورز به همین نام یعنی علی کاظمی شالیکاری از روستای شکارگوراب بالای فومن در دهه ۶۰ و یوسف هاشمی، کشاورز روستای چاپارخانه خمام در سال ۱۳۶۴ به صورت اتفاقی کشف شد.
به علت تعلل دستگاه‌های دولتی، این ارقام هرگز به صورت رسمی به نام این دو کشاورز سختکوش ثبت ملی نشد. در گیلان ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار وجود دارد و سالانه ۷۵۰ تن برنج سفید از این استان تولید می‌شود.
خشکسالی، تغییر کاربری و عدم صرفه اقتصادی از مخاطرات جدی است که کشاورزی گیلان را تهدید می‌کند. مشخص نیست با معرفی ارقام جدید موسسه تحقیقات برنج کشور که گفته شده پرمحصول هستند امنیت غذایی گیلان در آینده تامین خواهد شد یا خیر.
