آموزش

زنگ مهر در نخستین روز سال تحصیلی ۱۴۰۵-۱۴۰۴، همزمان با سراسر کشور در ۳ هزار و ۸۶۰ واحد آموزشی گیلان به صدا درآمد. ۳۶۷ هزار دانش‌آموز گیلانی در مقاطع مختلف، در ۱۹ هزار کلاس درس، از امروز اول مهر، سال تحصیلی ۱۴۰۵- ۱۴۰۴ را آغاز می‌کنند. این در حالی‌ست که امسال تعداد دانش‌آموزان پایه اول دبستان در استان کاهش محسوسی نسبت به سال گذشته دارد. در سال تحصیلی گذشته شمار دانش‌آموزان بدو ورود به دبستان در استان بیش از ۲۷ هزار نفر بود اما در سال تحصیلی جدید این رقم به ۲۵ هزار و ۲۰۰ نفر رسیده است. در عین حال طبق…

مدرسه‌ی ماندگار البرز، یکی از باسابقه‌ترین و تأثیرگذارترین نهادهای آموزشی ایران در دوران معاصر است؛ مدرسه‌ای که چندین نسل از نخبگان و شخصیت‌های برجسته‌ی علمی، فرهنگی، سیاسی و دیپلماتیک را پرورش داد. نقطه‌ی عطف این مدرسه، مدیریت پربار دکتر «محمدعلی مجتهدی» بود. مدیری توانمند، دقیق و پیشرو. دکتر محمدعلی مجتهدی گیلانی در سال 1287 خورشیدی در لاهیجان متولد شد. تولد او مقارن بود با روزهایی که  ایران به حکومت مشروطه دست یافته و اختلافات فراوانی بین مشروطه‌خواهان و سلطنت‌طلب‌ها جریان داشت. او پس از تحصیلات مقدماتی در…

آموزش‌ و‌ پرورش در ایران در طول تاریخ، با مراحل مختلف و تحولات چشمگیری روبه‌رو بوده است. این تحولات به‌ویژه در زمینه‌ی نظام آموزشی و مدرسه‌سازی، از دوران باستان تا دوران قاجار و پس از آن، مشهود است. یکی از ویژگی‌های بارز دوران قاجار، وضعیت خاص و پیچیده آموزش در این دوران است که در آن مکتب‌خانه‌ها و حوزه‌های علمیه مهم‌ترین مراکز تعلیم و تربیت به‌شمار می‌رفتند. در این دوران، به‌ویژه تا اواخر دوره‌ی قاجار، مفهوم دبستان به‌صورت مدرن و معاصر آن که امروزه شناخته می‌شود، وجود نداشت. آموزش در آن‌زمان عمدتا به دو شکل در…

از نخستین سنگ‌نوشته‌ها و لوح‌ها، تا نسخه‌های خطی و چاپی، «کتاب» در تمدن بشری نه فقط ابزار انتقال اطلاعات، بلکه ظرف اندیشه، زبان، تفکر و ذخیره‌گاه حافظه‌ی تاریخی انسان بوده است. در ایران، سنت تألیف و نگارش، سابقه‌ای دیرینه دارد؛ از گذشته، تألیف، کار اندیشه‌ورزان و حاصل سال‌ها تحقیق، آزمون، نگارش و بازنگری بوده است. کتاب، خانه‌ی محتوا بود؛ تجلی جست‌وجوی حقیقت. در گذشته، تألیف کتاب نه تنها یک فعالیت علمی، که یک رویداد فرهنگی و اجتماعی به شمار می‌رفت. نویسنده، ماه‌ها و گاه سال‌ها در جست‌وجوی حقیقت، گردآوری داده‌ها،…

ادبیات کودک و نوجوان، یکی از بنیادین‌ترین و اثرگذار‌ترین بخش‌های فرهنگ هر جامعه است؛ جایی که زبان، تخیل، آموزش، عاطفه و هویت در‌هم‌تنیده می‌شوند تا ذهن کودک را برای شناخت جهان و زیستن در آن آماده کنند. این نوع ادبیات، نه سرگرمی صرف است و نه آموزش خشک؛ بلکه عرصه‌ای‌ست برای پرورش نگاه، بالا بردن درک احساسی، تقویت تفکر خلاق و آشنایی با جهان ارزش‌ها. جامعه‌ای که به ادبیات کودک توجه نکند، در‌واقع از تربیت فرهنگی نسل آینده غفلت کرده است. نویسندگان این حوزه، بیش از آن‌که قصه‌گو یا شاعر باشند، پیام‌آوران آینده‌اند؛ کسانی که با…

در لابه‌لای سطرهای یک گزارش رسمی، واقعیتی هولناک خودنمایی می‌کند: حدود ۳۰ درصد از دختران دبیرستانی در ایران به مدرسه نمی‌روند. این آمار را شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس، منتشر کرده و شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز با اشاره به آن، هشدار داده است که ما با یک بحران بی‌صدا، اما عمیق در حوزه‌ی آموزش روبه‌رو هستیم؛ بحرانی که نه‌تنها آینده‌ی یک نسل را می‌بلعد، بلکه ریشه‌های توسعه‌ی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور را نابود می‌کند. با توجه  به آمار ۱۰.۵ میلیونی نوجوانان کشور، باید به ضرورت پوشش تحصیلی همگانی و…

وقتی از آموزش صحبت می‌کنیم، ذهن بسیاری از ما بی‌درنگ به سراغ کتاب، دفتر، درس و امتحان می‌رود. اما آموزش، تنها حفظ کردن فرمول‌ها و اطلاعات نیست. آموزش واقعی یعنی ساختن زیربنای فکری و شخصیتی کودک برای آینده‌ای که هنوز شکل نگرفته. در این مسیر، خلاقیت یکی از کلیدی‌ترین و ارزشمندترین ابزارهاست. خلاقیت، یعنی کودک یاد بگیرد جور دیگری فکر کند. یعنی بداند برای هر مسئله‌ای فقط یک جواب وجود ندارد و گاهی می‌شود راهی نو ساخت. حتی اگر هیچ‌کس قبل از او آن راه را نرفته باشد. خلاقیت در آموزش باعث می‌شود که یادگیری برای کودک…

دست اجل، در آغاز فصل بهار، معلمی شریف و برجسته را از جامعه‌ی فرهنگی گیلان گرفت: اسماعیل کبودان. دبیر فعال و خوشنامی که صدها دانش‌آموز را در دبیرستان‌های برجسته‌ی شهر رشت پرورش داد و لحظه‌ای از کار و حرکت در این مسیر بازنایستاد. در حافظه‌ی هر شهر، نام‌هایی نه به واسطه‌ی قدرت یا ثروت، بلکه به دلیل علم و تأثیر ماندگارشان، در یادها می‌مانند، اسماعیل کبودان یکی از همان دبیران برجسته‌ی فیزیک در شهر رشت است که در یاد و خاطره‌ی دانش‌آموزان بسیاری حک شده است. مردی که چهار دهه از زندگی‌اش را عاشقانه به تدریس فیزیک به…

من در دوره‌ای، یادگیری موسیقی را آغاز کردم که هیچکس کار موسیقی را، یک شغل دائمی و اصلی نمی‌دانست. در واقع بیشتر خانواده‌ها به محض آن‌که متوجه‌ی علاقه و گرایش فرزندشان به هنر و موسیقی می‌شدند، به جای سرمایه‌گذاری روی استعداد آن‌ها، سعی در منصرف کردن و تغییر مسیر فرزندشان به سوی مشاغلی با آینده‌ی مطمئن می‌نمودند. اما خوشبختانه پدر و مادرهای ایرانی امروز بسیار متفاوت از نسل قبلی خود عمل می‌کنند. امروزه، کودکان دهه‌ی نودی، همزمان مشغول یادگیری یک زبان دیگر، ورزشی جدی و گاهی حتی دو شاخه‌ی متفاوت هنری هستند. به قول ما، دیگر وقت…