هوش مصنوعی

هوش مصنوعی (AI)، به‌عنوان شاخه‌ای از علوم کامپیوتر، به ایجاد سیستم‌هایی اشاره دارد که می‌توانند وظایفی را انجام دهند که معمولا به هوش انسانی نیاز دارند.  تاریخچه هوش مصنوعی به دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ باز می‌گردد، زمانی‌که دانشمندان مانند آلن تورینگ نظریه‌پردازی درباره ماشین‌های هوشمند را آغاز کردند. در سال ۱۹۵۶، کنفرانس دارتموث به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ هوش مصنوعی شناخته شد، جایی که اصطلاح "هوش مصنوعی" رسما مطرح شد. اولین تلاش‌ها شامل برنامه‌هایی مانند الیزا (۱۹۶۶) بود که می‌توانست گفت‌وگوی ساده‌ای شبیه…

در کلاس پشت میز معلمی‌ نشسته‌ام، اما حس می‌کنم چیزی در حال تغییر است. کلاس درس، که روزی عرصه‌ی ‎کنش و واکنشِ دانش‌آموزان بود، اکنون میزبان بازیگری نامرئی و تازه وارد است: هوش مصنوعی. برای بسیاری از دانش‌آموزانم چت‌جی‌پی‌تی دیگر فقط یک ابزار نیست؛ همکلاسیِ همیشه‌حاضری‌ است که بی‌صدا، اما مؤثر، در حال بازتعریف روابط، ذهنیت‌ها و حتی هویت‌هايشان است. در ابتدا شاید تغییراتي همچون دسترسی بی‌وقفه به پاسخ‌ها، سرعت در انجام تکالیف، و حس استقلال عمل در یادگیری هیجان‌انگیز و اميدواركننده به نظر برسد، اما به زودی، لایه‌های…

در طول تاریخ، انسان همواره به‌دنبال ساختن ابزاری بوده است که زندگی را برای او آسان‌تر کند و میل او به خالق‌بودن را -هرچند ناقص- برآورده کند. خلق موجودی که بتواند همچون انسان بیندیشد، تصمیم بگیرد و در عین‌حال در خدمت و کنترل او باشد، رؤیایی است به‌قدمت تاریخ بشر. بازنمایی این میل در بسیاری از اسطوره‌ها، داستان‌های اقوام کهن، فرهنگ‌های مختلف، حتی ادبیات و آثار بصری عصر مدرن مشهود است؛ از «گولم» اسطوره‌ای یهودی که با نوشتن واژه‌ای مقدس جان می‌گرفت تا ربات‌هایی که در آثار سینمایی دهه 90، یا در خدمت انسان بودند و یا علیه او طغیان…

هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین دستاوردهای فناوری مدرن، ریشه‌های عمیقی در فلسفه دارد. از دوران باستان تاکنون، فلاسفه به مسائلی چون ماهیت تفکر، عقلانیت، آگاهی و امکان بازتولید هوش انسانی در ماشین‌ها پرداخته‌اند.  فلسفه در غرب به‌عنوان بنیان فکری و نظری تمدن غربی نقش محوری داشته و از دوران باستان با فیلسوفانی مانند سقراط، افلاطون و ارسطو شکل گرفت.  در قرون وسطی تحت‌تأثیر مسیحیت قرار گرفت و با‌ اندیشمندانی مانند آگوستین و آکویناس تلفیق شد. در دوران رنسانس و روشنگری، فلسفه غرب با تأکید بر…

این پرسش که، "آیا ماشین‌ها می‌توانند بیاندیشند؟" یکی از بحث‌برانگیزترین پرسش‌های فلسفی، علمی و فناورانه عصر ماست. از نخستین روزهای ظهور رایانه‌ها تا توسعه هوش مصنوعی‌های پیشرفته مانندChatGPT، این موضوع ذهن دانشمندان، فیلسوفان و حتی عموم مردم را به خود مشغول کرده است. پاسخ به این پرسش به تعریف ما از اندیشیدن، هوش و آگاهی بستگی دارد و مرز بین انسان و ماشین را به چالش می‌کشد. انسان‌ها اندیشیدن را فرآیندی پیچیده می‌دانند که شامل درک، استدلال، خلاقیت و حتی احساسات است. اما آیا ماشین‌ها نیز می‌توانند چنین فرآیندی را…

کمیسیون هوش مصنوعی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در سال ۱۴۰۴، هم‌زمان با تحولات پرشتاب جهانی در این حوزه، اهداف و چشم‌اندازهای ویژه‌ای را برای خود ترسیم کرده است. با توجه به اینکه این کمیسیون برای نخستین‌بار در سازمان نصر کشور تاسیس شده، تلاش کردیم آیین‌نامه داخلی آن را تدوین کنیم که خوشبختانه این مهم به‌خوبی انجام شد. همچنین کارگروه‌ها و کمیته‌های ذی‌ربط طراحی شده‌اند و در حال حاضر در مسیر انتخاب مسؤولان آن‌ها برای پیگیری اهداف و چشم‌اندازهای از پیش تعیین‌شده هستیم. این روند تاکنون به‌خوبی پیش…

یکی از سویه‌ها‌ی افراطی تکنولوژی، تسلطِ همه‌جانبه آن بر زیست افراد است. در این وضعیت، امکان کنشگری افراد در زندگی منتفی می‌شود. وابستگی عاطفی و عقلی انسان مدرن به نظام تکنولوژیک، وضعیتی است که از آن تحت عنوان وضعیت تک‌ساحتی می‌توان یاد کرد. انسان درون این ساختار تکنولوژیکیِ مدرن، همه قوای خود اعم از قوه‌یِ داوری (اخلاقی، زیبایی‌شناسانه)، قوه‌یِ استدلال، قوه‌یِ میل و اراده‌ی خود را به ابزارهای صنعتی و تکنولوژیکی واگذار می‌کند، تا آن ابزارها به جای‌شان بیاندیشند و حکم به عملی بدهند. از این رو، انسان، تک‌ساحتی یا…

Open AI این روزها جور دیگری بر سر زبان‌هاست. شنیده شده این وضعیت صدای سم آلتمن مدیرعامل Open AI را هم درآورده است. ماجرا دقیقا از روزی شروع شد که شمار زیادی از کاربران در سراسر جهان به CHATGPT هجوم آوردند تا بتوانند قابلیت تولید عکس به سبک استودیوی جیبلی را تجربه کنند. حتی کاخ سفید هم  که این روزها به شدت مشغول کار است هم تلاش کرده از این چالش روز دنیا عقب نماند و عکس‌هایی از دفتر بیضی شکل و مذاکرات تلاش برای صلح پرزیدنت ترامپ که در حال مذاکره با سران اروپا، ولودیمیر زلنسکی، پوتین و مابقی نقاط جهان است را از…

در عصر پیشرفت سریع فناوری، هوش مصنوعی (AI) و رباتیک، راه را برای آینده‌ای پایدارتر هموار کرده‌اند. یکی از چالش‌های مهم امروز بشر، مدیریت مؤثر پسماند است. بر اساس گزارش بانک جهانی، هر سال 2.01 میلیارد تن زباله جامد شهری در جهان تولید می‌شود که حداقل 33٪ از آن‌ها به روش‌های ایمن و زیست‌محیطی مدیریت نمی‌شوند. این چالش در ایران نیز به‌شدت احساس می‌شود. حجم بالای تولید زباله، مدیریت ناکارآمد، نرخ پایین بازیافت و دفن غیراصولی پسماندها از جمله مشکلات اساسی در کشور هستند. راهکارهای سنتی دیگر پاسخگوی نیازهای روزافزون…