آرشیو برچسب

پژوهشکده گیلانشناسی

عذر بدتر از گناه

به اشاره‌ی دوست عزیزی گفتگوی تازه منتشر شده‌ی دکتر محمود رنجبر(سرپرست پژوهشکده‌ی گیلان شناسی) با پایگاه تحلیلی خبری مرور در تاریخ 24 خرداد 1402، را با دقت و تامل خواندم. از آنجا که همیشه مخاطبِ علاقه مند و کنجکاو پژوهش های مرتبط با گیلان بوده ام (علیرغم این که هرگز امکان همکاری با پژوهشکده‌ی گیلان شناسی یا حتی حضور فیزیکی در یادمان ها و سخنرانی‌ها و نشستها و همایش هایش را نداشته ام) همواره پی جوی اخبار گاه به گاه و پراکنده‌ی  فعالیتهایش هستم. محصول این پایشِ مشتاقانه و جستجوگرانه هم همیشه یک پرسش بوده است:«پژوهشکده  دقیقاً…

روزی که ظهیرالدوله به محمدعلی شاه گفت؛ مردم رشت خطرناک هستند

روز دوشنبه، 24 مرداد 1401 نشست بزرگداشت روز مشروطه با حضور جمعی از اهالی فرهنگ استان گیلان در خانه میرزا خلیل رفیع، خانه مشروطه گیلان، برگزار شد. دکتر عباس پناهی و دکتر فریدون شایسته دو تن از کارشناسان و پژوهشگران تاریخی سخنرانان این برنامه بودند. تجار طرفدار انگلیس، علیه روس‌ها  نخستین سخنران این نشست دکتر فریدون شایسته بود. او از پژوهشکده گیلانشناسی و شورای شهر رشت برای برگزاری چنین نشست‌هایی تشکر کرد. موضوع سخنرانی شایسته بورژوا ملاک‌ها در دوران مشروطه بود. او  گفت: در دوران ناصرالدین شاه به دلیل مشکلات مالی تصمیم…

کنکاش در زیست آدمی از اعماق تاریخ تا به امروز

آنها که در دل قبرستان‌های باستانی خفته‌اند، نیاکان ما هستند و کاویدن آنچه از آنان بر جای مانده، پنجره‌ای به دنیای آکنده از رمز و راز گذشته است، روزگاری که جهان امروز ما امتداد آن است. شاید شمار آنها که می‌دانند نخستین آزمایشگاه انسان‌شناسی زیستی کشور از بهمن ماه سال 1397 در پژوهشکده‌ی گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان آغاز به کار کرده، بسیار نباشد اما محققان زیر سقف این آزمایشگاه به مطالعه و بررسی نمونه‌هایی از جمله باقیمانده‌‌ی جسم انسان‌هایی که در سالیان دورِ این سرزمین می‌زیستند، یا ابزاری که بکار می‌بردند و همچنین انسان‌های…

رسم الخط گیلکی، شیوه‌نامه‌ای برای زبان مادری

دور باشیم یا نزدیک، پیر باشیم یا جوان، همواره آوایی آشنا درهم تنیده با آواز دریا و جنگل در کوچه پس‌کوچه‌های ذهنمان طنین‌انداز است. پژواک کلماتی که از دور دست زمان به ما رسیده؛ لالایی‌هایی که شب‌هنگام  ما را به سرزمین رویاها برده‌اند؛ طنین آوازهایی که به وقت کار، شالیزارها را سرشار از روشنی کرده‌اند؛ اشعار،ترانه ها،متل ها وقصه هامان ریشه در این خاک داشته‌اند. زبان بخشی مهم از هویت مردم هر سرزمین محسوب می‌شود و خوش‌بختانه  زدودن غبار مهجوریت  از گیلکی موضوعی‌ست  که در سال‌های اخیر مورد توجه فرهیختگان این خطه قرار گرفته است.…

رسم الخط واحد، در پی کوشش نسل‌های پی درپی پدید می‌آید

کلمات نوشته می‌شوند و افکار، تجارب، رویاها، حسرت ها و آرزوهای انسان  باقی  می‌ماند و تا فرداها راه  می‌یابد. اهل هر سرزمینی که باشیم سخن گفتن و نوشتن به زبان مادری بخشی از وجودمان است. و اما  چگونه نوشتن به زبان گیلکی موضوعی‌ست که این اواخر در محافل فرهنگی  استان گیلان از آن بسیار شنیده‌ایم. از این رو گفت و گویی با  «بهرام کریمی» پژوهشگر زبان و ادبیات گیلکی ترتیب دادیم  تا با ما در این باره سخن بگوید. تولید آثار ادبی مکتوب به زبان گیلکی دارای چه اهمیتی‌ است؟ هر زبان و فرهنگی بر پایه‌ی داشته‌هایش حفظ می‌شود و تداوم…

فرصتی مناسب برای تعیین رسم الخط گیلکی فراهم شده است

پژوهشکده‌ی گیلانشناسی طی فراخوانی از صاحبنظران زبان و ادبیات گیلکی خواسته است نظرات خود را تا اردیبهشت ماه سال 99 به ایمیل پژوهشکده بفرستند تا بدین ترتیب رسم الخط زبان گیلکی را تعیین کنند. این شیوه نامه اگر چه بسیاری از محققان را پای کار آورده است اما تا اجماع کلی بحث و نظرهای مختلفی را می طلبد که بهتر است به این ایده ها و تجربیات توجه شود. در این رابطه، «محمدتقی پور احمد جکتاجی» محقق و روزنامه‌نگار گیلانی در گفت و گو با مرور اظهار می‌کند: زبان  پدری و مادری و قومی در استان ما گیلکی‌ست. خوشبختانه  گیلکی در چند دهه‌ی اخیر…

اسناد و عریضه های گیلان در گذر عصر پهلوی

نشست نقد و بررسی کتاب «اسناد و عریضه های مردمی در عصر پهلوی اول» نوشته ی دکتر عباس پناهی در پژوهشگاه گیلان شناسی دانشگاه گیلان برگزار شد. این کتاب که به همت انتشارات فرهنگ ایلیا منتشر شده است، شامل عریضه های مردم به مجلس شورای ملی از سال 1303 تا 1309 خورشیدی است و از میان بیش از پنج هزار عریضه مردم به مجلس شورای ملی مورد پژوهش قرار گرفته است. ­اسناد یاد شده عریضه های لایه های زیرین جامعه است که تحت فشارهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خوانین، ماموران دولتی و دیگر گروه های سیاسی و اجتماعی بودند و از آن جایی که هیچ گونه نهاد…