چای

در سال ۱۳۳۷، سازمان چای برای کنترل واردات در جهت حمایت از تولید داخلی تاسیس و تا سال ۱۳۴۷ عملکرد بسیار مثبت و قابل‌قبولی داشت. از سال ۱۳۴۸ با توجه به رشد شرایط اقتصادی سایر کشت و صنایع که در رقابت بازار آزاد بودند، متأسفانه چای تحت شرایط نظارت مستقیم دولت از پویایی آن کاسته شد. بعدها، از فردای پس از انقلاب تا سال ۱۳۶۹ و در شرایط جنگی سازمان چای به‌صورت غیرقانونی کلیه تولید، فرآوری و توزیع چای را در انحصار خود در آورد و این انحصار موجب کاهش رسیدگی به خاک، بوته، فرآوری و پویایی در بسته‌بندی چای ایرانی شد. دولت…

قصه چای در اینجا طعم تلخ دارد. برای شروع بگذارید خاطره‌ای از این طعم تلخ چای بگویم. دهه هفتاد بود در دوره استانداری مسعود سلطانی‌فر و ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی، منازعه چای‌کاران با دولت و کارخانه‌داران به جاده و مسدود کردن آن کشیده شد. نیروی انتظامی به‌ناچار وارد عمل شد تا جاده را باز کند. استاندار در هیاهوی این منازعه مجبور بود اول امنیت را حفظ کند بعد به حل مسئله بپردازد. در نهایت از مرکز پژوهشی که من در آن مشغول به‌کار بودم خواستند در خصوص موضوع چای پژوهشی همه‌جانبه انجام دهیم. تیمی مشغول انجام این پژوهش شدند. این پژوهش…

گذشته ساختار چای در ایران مشابه سایر کشورهای چای‌خیز به‌صورت دولتی شروع گردید. تا قبل از دهه هفتاد سازمان چای کشور مستقر در تهران دارای دو اداره چای شمال و اداره کل خدمات پژوهشی چای زیرمجموعه وزارت بازرگانی بود. سایر کشور‌های چای خیز نیز به‌صورت teaboard (تی‌بورد) که دو مجموعه اجرایی و فنی را شامل می‌شد. به‌عبارتی دیگر در ابتدا ساختار چای ایران نیز برگفته از ساختار سایر کشور‌های چای‌خیز بود. ساختار چای در ایران به‌صورت کاملا دولتی که سازمان چای مسؤول خرید و پرداخت بهای برگ سبز به چای‌کاران و تحویل…

مساحت زیر کشت ۷۰ درصد از مزارع چای ایران، کمتراز ۱ هکتار است و با توجه به خرده‌مالک‌ بودن کشاورزان این حوزه، با انحلال یا کوچک کردن سازمان چای کشور بیش از ۷۰ درصد مزارع چای ایران از بین خواهد رفت. این در حالی‌ست که کشاورزان چای‌کار تنها سازمان چای کشور را متولی این صنعت و پدر چای‌کاران می‌‎پندارند و خواهند داشت. لذا با توجه به سال‌ها سابقه فعالیت در این حوزه، عضویت در مجمع ملی خبرگان کشاورزی کشور و به نمایندگی از ۵۲ هزار خانوار چای‌کار استان گیلان و مازندران تأکید می‌کنم با ایجاد هرگونه تغییر در…

چای با این امید و آرزو در ایران کشت شد که کشور از واردات این کالا بی‌نیاز شود. اما پس از گذشت بیش از یک قرن نه‌تنها چنین نشد بلکه حفظ و صیانت چای داخلی خود به مشکلی برای دولت‌ها مبدل شد. در خصوص صنعت چای ایران و پدید آمدنش به قدری سخنان احساسی و نسنجیده گفته‌ شده که اصلاح آن‌ها و تذکر واقعیت‌ها محتاج عمری به‌اندازه تاریخ این صنعت است. سخنانی از قبیل چای در انحصار دولت انگلستان بود و کاشف‌السلطنه با تیزهوشی خودش را یک فرانسوی جا زد و دانه چای را مخفیانه به ایران آورد و بعد او را مخل و رقیب چای انگلستان تشخیص…

صنعت چای ایران از نخستین روزهای شکل‌گیری تا امروز، همواره با چالش‌های فراوانی دست‌وپنجه نرم کرده است؛ چالش‌هایی که نه‌تنها پایان نیافته‌اند، بلکه در گذر زمان پیچیده‌تر و ریشه‌دارتر شده‌اند. از دید من امروز، مهم‌ترین موانع پیش روی این صنعت شامل عدم وجود دسترسی مناسب به باغات کوهپایه، کمبود نیروی کار، شرایط نامساعد اقلیمی در برخی ماه‌ها، قیمت‌گذاری دولتی و فقدان بازار آزاد برای برگ سبز است. ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. نبود نظام نظارتی کارآمد در تولید و بسته‌بندی، فقدان استانداردهای دقیق کنترل کیفیت و رتبه‌بندی…

چای در ایران امروز، چیزی فراتر از یک نوشیدنی است. بخشی از حافظه‌ی‌ جمعی ماست؛ نشانه‌ای از مهمان‌نوازی، همراه لحظه‌های شادی و غم، و جزئی جدانشدنی از سفره‌های ساده و باشکوه. اما راهی که این نوشیدنی محبوب برای رسیدن به خانه‌های ایرانی پیمود، پرماجرا بود؛ راهی که از دل گیلانِ عهد قاجار گذشت و به نام حاج محمدمیرزا قاجار، کاشف‌السلطنه گره خورد. کاشف‌السلطنه در مقام سفیر ایران در بمبئی، نخستین بار با صنعت گسترده و پررونق چای در هند روبه‌رو شد. او به‌خوبی دریافت که اقلیم گیلان، با باران‌های پی‌درپی، خاک حاصلخیز و هوای…

برای پرداختن به موضوعات ایران، با هجمه‌ی فراوانی از بی‌تدبیری و ناکامی در عموم عرصه‌ها مواجه هستیم و اصلا معلوم نیست گشودن هر مدخلی تحت‌عنوان مقاله یا یادداشت چه تاثیری در روند این سوء‌مدیریت‌های چنددهه‌ی گذشته خواهد داشت. با این‌حال بهتر بود افرادی که در بطن مناسبات گذشته نقش‌آفرین بودند از طرق مختلف، مشکلات گذشته را که دامن امروز ما را گرفته است، روایت کنند و لااقل در تعیین نسبت خود با فجایع اقتصادی بکوشند اما چنین رویکردی را نه‌تنها نمی‌بینیم، بلکه پیوستن این نفرات را به تریبون نقادی از وضع موجود را نیز شاهدیم. آن‌چه ما…

«سیدرضا صالحی‌امیری»، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، روز جمعه ۳۱ مرداد از مسیر چابکسر وارد گیلان شد. او ابتدا از پروژه گردشگری «فانوس دریا» که در زمینی به مساحت ۵ هزار مترمربع ساخته شده بازدید و روز شنبه اول شهریور در جلسه شورای اداری شهرستان لاهیجان حضور پیدا کرد. صالحی‌امیری با اشاره به ورود ۷ میلیون و ۳۹۹ هزار گردشگر خارجی به ایران در سال گذشته و درآمد ۷.۴ میلیارد دلاری از این محل گفت: تلاش داریم این رقم در سال جاری افزایش پیدا کند و برای جذب گردشگران خارجی، در کشورهای آسیای میانه و حوزه خلیج فارس…

سیاست‌های ۳0 سال گذشته در وزارتخانه جهاد کشاورزی، منجر به از بین رفتن نیمی از باغات چای کشور شده است. آیا وقت آن نرسیده که در این سیاست‌ها تجدیدنظر و پوست‌اندازی درست انجام شود؟ به سبب همین ناترازی در تصمیمات صنعت چای کشور هرساله شاهد کوچک شدن سفره‌ی خود است. وجود سازمان چای با یک چارت و برنامه و اختیارات مناسب و کارشناسی می‌تواند این سرمایه ملی که بیش از یک قرن در کشور سابقه دارد را حفظ و از خروج ارز کشور جلوگیری و اشتغال پایدار در بخش صنعت و کشاورزی ایجاد کند. چرا باید معاونت‌های وزارتخانه‌ای که…