یادداشت ویژه

با شیوع لجام گسیخته ویروس کرونا، به نظر می‌رسد که دولت گام به گام با واقعیت‌های جدیدی روبرو می‌شود. این واقعیت‌ها هرچند تلخ و عصیانگر دست کم دولت را با واکنش‌های منطقی‌تری مواجه می‌سازد. اما واقعیت مهم‌تر آنکه، این واکنش‌ها، با آموزه‌های کارشناسی و دانش روز جهان همچنان فرسنگ‌ها دور است. 1ـ یکی از مهمترین واقعیت‌ها، پرهیز دولت از اطلاع رسانی به موقع نسبت به نمونه‌های نخست این بیماری در شهرهای مختلف ایران بود که گفته می‌شود در روزهای نیمه دوم بهمن ماه آغاز شده اما اولین اخبار مربوط به ابتلا ویروس کرونا به سی ام بهمن ماه…

این روزها که اضطراب از این بیماری، برخی را به بی عملی و برخی دیگر را به استرس و وحشت رسانده است؛ نگاه کردن به بحران پیش روی از مناظر متعددی قابل اهمیت است و با توجه به سابقه و تمرکزم در حوزه محیط‌زیست از این منظر به مساله پیش روی نگاه کرده و امیدوارم به مخاطبان نگاه جدیدی بدهم: اول بحث دفن فوت‌شدگان با توجه به دستورالعملی که از سوی بهداشت در اختیار سازمان آرامستان و ارگان‌های مرتبط قرار گرفته، نگرانی برای آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی کم‌تر می‌شود. با توجه به عدم تعیین صد در صد بیماران، مقاومت خانواده‌ها برای دفن با…

دوستی نوشته بود یادمان باشد بلا واگیر دارد. برخی بلاها مثل کرونا هستند که سریع می‌کشند و برخی مثل فقر و بی عدالتی، تدریجی. حالا که کم کم به کرونا هم عادت کرده‌ایم و داریم خودمان را با آن وقف می‌دهیم یادمان باشد که این آخرین بلا نیست. چرا ما هنوز نیاموخته‌ایم چگونه با بحران‌ها روبرو شویم. کار از کجا می‌لنگد؟ چرا خودمان نتوانسته‌ایم یا سعی نکرده‌ایم بیاموزیم. علاوه بر آن آنچه از اندک سرمایه‌ی اجتماعی گذشتگان که باقی مانده بود را نیز به باد فراموشی سپرده‌ایم. داستان ما و بحران‌های پیش رویمان شنیدنی است. بچه که بودم برف‌های…

در بحبوحه‌ی  بحران برق در گیلان و رشت، عکسی از کوچه‌ای واقع در خیابان 98 گلسار رشت منتشر شد که در آن خودرویی اقدام به پاکسازی کوچه‌ای می‌کند که بنا به اظهارات موثق کوچه و خانه‌ی مربوطه، منزل شهردار رشت است. خانه‌ای که کم بی‌حاشیه نبوده است و اجاره‌ی میلیاردی آن در شرایطی که رشت با کمبود اعتبار روبروست، چالش‌هایی را در بین فعالان اجتماعی ایجاد کرده بود. موضوعی که هنوز هم شورا و هیات رییسه‌ی آن پاسخی برای آن نداشته اند. با این حال این تصویر و بیل مکانیکی که آمده تا کوچه‌ی نفر اول مدیریت شهری رشت را پاک و تمیز از هر…

تالاب‌ها بالاترین تولیدکننده‌ی اکوسیستم‌های آبی محسوب می‌شوند که چه از نظر اکولوژیکی و حفظ تنوع‌زیستی و چه از نظر اقتصادی- اجتماعی نقش مهمی را ایفا می‌کنند. اهمیت تالاب‌ها برای بشر از دیر باز شناخته شده بود آن چنانکه نقش این زیستگاه‌ها در بقا و توسعه فرهنگ‌های کهن و در عرصه تاریخ بشری غیرقابل انکار است. با این وجود تالاب‌ها جزء تهدید شونده‌ترین زیستگاه‌ها قرار دارند که این موضوع ناشی از خشکاندن و تغییر کاربری، ایجاد آلودگی و برداشت بی‌رویه از گونه‌های تالابی است. توافق جهانی کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۱ اقدامی در این…

جنگل‌ها در طول زمان، پناهگاه، منابع غذایی، مواد ساختمانی و مواد اولیه‌ی صنایع را برای مردم تهیه کرده‌اند. در سطح اساسی‌تر، جنگل‌ها خدمات اکوسیستم و زندگی روی کره‌ی زمین را حفظ می‌کنند. جنگل‌ها و تالاب‌ها کارگرهای کربنی و فروشگاه‌های مهم کربن هستند. آن‌ها گردش مواد مغذی و آب را حفظ کرده و اکسیژن تولید می‌کنند. جنگل‌ها نقش مهمی در تنظیم آب و هوا، کاهش سیل و تصفیه آب‌های زیرزمینی دارند، در حالی که ریشه‌های درخت مانع از فرسایش می‌شوند. خدمات اکوسیستمی شامل خدمات فرهنگی نیز هست. ثابت شده که پیاده‌روی در جنگل‌ها به سلامت روحی و…

نامگذاری خیابان های هر شهر بر اساس ضرورت و نیاز قبلی یا فوری انجام می‌شود و این مقوله در کشوری چون ایران غالبا به شکلی پیش بینی شده و یا برنامه ریزی شده نیست. اگر چه در سالهای اخیر با ایجاد شهرک ها و خیابان­های جدید انسجام بهتری در نامگذاری خیابان ها و کوچه ها وجود دارد، اما تا پیش از این و در دهه های قبل آنچه که اهمیت داشت صرفا نامگذاری خیابان های بزرگ و میادین بود و مابقی محلات بر اساس نام واقعه یا شخصی مشهور و یا کسبه‌ای که بیشتر در آنجا رئزگار می گذراندند، صورت می‌گرفت. این مقدمه ­ی ابتدایی نه درباره­ ی فلسفه ­ی…

مدیریت منابع طبیعی و نوع تصدی گری آن امروزه یکی از الزامات در حفاظت مناطق محسوب می شود. آنچه که مشخص است شیوه ی حفاظت دولتی تاکنون نتوانسته به جلوگیری از تخریب محیط و همراه کردن مردم در اطراف مناطق بیانجامد. هرچند که تزریق اعتبارات لازم جهت حفاظت نیز از روند مطلوبی برخوردار نبوده و همواره کمبود های مالی، تجهیزاتی و نیروی انسانی را می توان از عوامل عدم توفیق سازمان های متولی منابع طبیعی و محیط زیست ایران در مدیریت مناطق بر شمرد. با این حال مشارکت مردمی حق اساسی مردم است تا بطور کامل و موثر در تصمیم گیری در همه سطوح که همیشه…

پس از بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه از جمله آبگرفتگی معابر یکی از مهمترین مسائلی که در زمینه حفظ سلامت عمومی مورد توجه قرار می گیرد بعد از تامین آب آشامیدنی سالم، دفع بهداشتی فاضلاب است. با اینحال این مهم دارای اولویت کمتری نسبت به مراقبت های بهداشتی و تامین آب و غذای سالم در شرایط اضطرار قرار می گیرد. همگان می دانیم که بسیاری از بیماری های شایع در این شرایط ناشی از بهسازی ضعیف محیط و دفع غیر بهداشتی فاضلاب است. آب گرفتگی معابر و خانه ها در هنگام وقوع سیل و بارندگی همیشه خطرات سلامتی جدی را از منظر بیماری های واگیر با خود…