سخن بسیار است از دقایقی که اینچنین تلخ میگذرند، از روزهای یاسآلودی که به جانمان نهیب میزنند و عبور میکنند. این روزها نفسهای زندگی به شماره افتاده است و همه جا عجیب بوی ترس، رنج و مرگ میدهد.
دیوارهای شهر، مملو از آگهیها و پردههای سیاه مردان و زنانی است که کرونا آنها در زیر خروارها خاک برده است. هر روز صفحات مجازی را که میگشاییم با موجی از اخبار تلخ و یاسآلود مواجه میشویم. در این یک و سال اندی چه انسانهایی را که از دست ندادیم. دریغ از جانهای بزرگ و شریفی که ویروس منحوس کرونا آنها از ما جدا کرد. پایان این هفته، دقایق سختی برای فرهنگدوستان و پژوهشگران گیلانی بود. روزهاست شبیخونزنان، بزرگان و اندیشمندان فرهنگ، هنر و ادبیات این خاک را یکییکی با خودش میبرد و دریغ از واژه که دیگر یارای وصف این فقدانهای مداوم نیست.
از خیل بزرگانی که این روزها از جهان رخت بربستند، سفر ابدی کریم و فریبرز کوچکیزاد، دو برادر پژوهشگر و تاثیرگذارگیلانی، داغی بزرگ بر دل ما گذاشت. این دو برادر محقق، دیشب و امروز صبح به فاصلهی چند ساعت از میان ما رفتند. این دو پژوهشگر گیلانی فرزندان یعقوب کوچکیزاد، بنیانگذار رشتهی ژیمناستیک در گیلان بودند.
کریم کوچکیزاد متولد اردیبهشتماه ۱۳۲۴ خورشیدی در بندرانزلی، از دبیران بازنشسته و پژوهشگران پرتلاش عرصهی تاریخ هنر بود. فعالیتهای پژوهشی او در زمینهی موسیقی و سینما از سالهای جوانیاش آغاز شد. پس از انقلاب مقالهها و یادداشتهای زیادی از وی در نشریات محلی گیلان و نیز جرایدی چون کیهان، گزارش فیلم، گردون و مانند آن انتشار یافت. از کریم کوچکیزاد تاکنون دو کتاب ارزشمند با عناوین «تاریخ موسیقی گیلان همراه با زندگینامهی ۱۳۰ موسیقیدان» و «سینما در گیلان از آغاز تا ۱۳۵۷خورشیدی» منتشر شده است.
فریبرز کوچکیزاد متولد فروردینماه ۱۳۳۱ خورشیدی در رشت نیز از دبیران و بازنشستهی زبان و از پژوهشگران نامدار عرصهی زبانشناسی بود. او که از شاگردان راستین اساتید بزرگی چون مهرداد بهار بود، به هفت زبان زنده و همچنین کهن دنیا احاطه داشت. از فرامرز کوچکیزاد دهها پژوهش ارزشمند پیرامون مباحث زبانشناسی و ریشهشناسی به یادگار مانده است که از آن میان میتوان به موارد زیر اشاره نمود: دربارهی نام «چیش پیش»، ریشهی واژهی گیلکی «راب»، دربارهی واژهی رودسند در زبان سانسکریت، دربارهی پسوند «ار»، خشنود یا خوشنود؟، ریشهی واژهی «فریبرز»، دربارهی ریشهی کلمهی «کسری»، دربارهی واژهی «مهر»، دربارهی ریشهی واژهی «خاویار»، پیرامون واژهی «آریا»، چهار جهت اصلی و فعل دو ریشهای «آمدن»، ریشهی «جم»، ریشهیابی در تدریس زبان و امثال آن.
کریم و فریبرز کوچکیزاد، از میان ما کوچ کردند، اما یقین گذشت زمان، یاد و خاطره و همچنین تلاشهایشان را در راستای حفظ و تکوین تاریخ، هنر و ادبیات این سرزمین کمرنگ نخواهد کرد. چراکه آثار مکتوبشان همواره روشنیبخش راه پژوهشگران و دغدغهمندان حوزهی فرهنگ و زبان خواهد بود.
یادشان گرامی و راهشان پر رهرو باد.