روستای لسکوکلایه بندرکیاشهر، میزبان دومین زباله‌سوز کوچک‌مقیاس در گیلان شد. این دستگاه با حضور استاندار گیلان به بهره‌برداری رسید. به گفته مسئولان محلی، اجرای این پروژه به معنای تکمیل چرخه مدیریت پسماند در این روستاست. هدف نهایی، تبدیل لسکوکلایه به نخستین روستای سبز و بدون زباله در منطقه عنوان شده است.
نخستین زباله‌سوز روستایی گیلان، با ظرفیت ۳۰۰ کیلوگرم، ۱۹ بهمن ۱۴۰۱ در روستای سالکده بندرکیاشهر افتتاح شده بود. این پروژه با اعتباری بالغ بر ۶ میلیارد ریال اجرا شد و با آموزش تفکیک زباله از مبدأ همراه بود.
در حال حاضر، استان‌های شمالی کشور روزانه بیش از ۶ هزار تن زباله تولید می‌کنند؛ رقمی که حدود ۷۰ درصد آن بدون تفکیک و بازیافت، دفن می‌شود. این شیوه دفع غیراصولی، به یکی از عوامل اصلی آلودگی رودخانه‌ها، جنگل‌ها و منابع محیط‌زیستی تبدیل شده است.
در گیلان، روزانه بیش از ۲۵۰۰ تن زباله تولید می‌شود. طبق آمارهای رسمی، حدود ۳۰ دفنگاه رسمی و به‌طور تقریبی ۶۵ دفنگاه رسمی و غیررسمی در سطح استان فعال است که بسیاری از آن‌ها، منبع جدی انتشار آلودگی به خاک، آب‌های سطحی و حتی سفره‌های زیرزمینی محسوب می‌شوند.
در سال‌های اخیر، فرمانداران و استانداران گیلان بارها از اجرای طرح‌هایی چون روستاهای بدون زباله و روستاهای سبز سخن گفته‌اند؛ اما بررسی میدانی نشان می‌دهد بسیاری از این وعده‌ها تنها در سطح آمار باقی مانده است.
طرح‌هایی نظیر تفکیک زباله از مبدأ و تولید کمپوست، گرچه در برخی روستاها به صورت آزمایشی و مقطعی اجرا شدند، اما به دلیل نبود زیرساخت‌های پایدار، آموزش همگانی و پیگیری مستمر، اغلب نیمه‌کاره رها شدند.
نتیجه آنکه نه تنها تحولی در مدیریت پسماند روستایی ایجاد نشد، بلکه برخی از همین مناطق به کانون‌های جدیدی برای دفن غیربهداشتی زباله تبدیل شدند.
گیلان دارای ۱۱۳ دهستان و بیش از ۲۶۰۰ روستاست. توزیع نامتوازن امکانات جمع‌آوری و تفکیک پسماند در این مناطق، چالشی جدی برای مدیریت یکپارچه محیط زیست استان به شمار می‌آید.
