طغیان آفت جدید در جنگلهای گیلان
شرایط محیطی و اکوبیولوژیکی منجر به طغیان آفت جدیدی در جنگلهای گیلان شد
در حالیکه جنگلهای شمال کشور سالهای طرح تنفس را پشت سر میگذارند اما مجالی برای نفس کشیدن پیدا نمیکنند. قاچاق گستردهی چوب، آتش سوزی های پی در پی، تخریب و بروز آفات سالهاست حیات جنگلهای باستانی شمال کشور را مورد تهدید قرار داده است. چنانچه چهارسال پیش بود که آفت شب پره، مهمان وارداتی و ناخواندهی جنگلهای شمال کشور شد. آفتی که سوغاتی اش خزان زود رس برای جنگلهای شمشماد گیلان بود و تیشه به ریشهی گونه های شمشاد در این جنگل ها زد.
اکنون بار دیگر جنگل های شمال شاهد طغیان آفات جدیدی هستند که نه تنها برای گیاهان بلکه برای انسانها نیز مشکلات جدی تنفسی ایجاد خواهد کرد. به گفتهی «هادی کیا دلیری» رئیس دانشکدهی کشاورزی و منابع طبیعی واحد علوم و تحقیقات و رئیس انجمن جنگلبانی ایران ، چند گونه از این آفات که دارای لاروها (کرم های) پشمالود هستند و از برگ درختان تغذیه میکنند در مناطق جنگلی شمال کشور طغیان کرده اند. این پروانه ها که در حال حاضر در مرحله لاروی خود قرار دارند روی سر شاخه های درختان، تولید تارهای ابریشمی و همینطور لانه های ابریشمی میکنند.
کیا دلیری افزود: این آفت باعث بیماریهای پوستی همراه با خارش های شدید بوده و همچنین در برخی افراد باعث مشکلات تنفسی میشوند.
در همین رابطه « منصور صالحی » متخصص آفات جنگل و کارشناس حمایت و حفاظت از جنگلهای گیلان با تاکید به اینکه این آفت از سالهای گذشته در جنگلهای شمال کشور وجود داشته به مرور گفت: آفت پروانه ابریشم بافت ناجور با نام علمی (L.Lymantria dispar )یک دوره در دهه ۷۰ در منطقه تالش و یکبار دیگر در اوایل دهه ۹۰ در منطقه رودبار گیلان طغیان کرده بود. امسال نیز شاید به دلیل فراهم شدن شرایط محیطی و اکوبیولوژیکی در جنگلهای شمال و کاهش حضور مردم در جنگل به دلیل کرونا ، بار دیگر تعدادش افزایش داشته یا به تعبیر دیگر طغیان کرده باشد.
متخصص آفات جنگلهای گیلان افزود: این آفت برخلاف آفت شمشماد که ترجیح میزبانی اش فقط درختان شمشاد بود، بالغ بر ۵۰۰ گونهی گیاهی میزبان دارد ولی بیشتر بروی گونه های راش ، افرا، بلوط ، توسکا ، صنوبر و سایر گونه های مثمر دیده میشود.
وی در خصوص اقدامات لازم برای جلوگیری از گسترش و نابودی این آفت درجنگلهای گیلان گفت: پروانهی ابریشم بافت ناجور دارای دشمن محیطی زیادی است که درهر منطقه که باشد ، خود به خود توسط دشمن طبیعی خسارتش به زیر زیان اقتصادی میرسد. لذا نیازی به مبارزهی شیمیایی و سم پاشی درختان نیست و فقط می توان با تراشیدن دسته های تخم آفت از روی تنهی درختان و دشمن طبیعی آن را کنترل کنیم.
وی به تهدید گونه های صنوبر توسط این آفت دراواسط دههی ۸۰ در آستانهی اشرفیه اشاره کرد و افزود: در این دوره لاروهای فعال آفت در فصل رویش برگهای طرحهای صنوبر کاری در منطقه ی کیاشهر مشکل زا شدند. البته پروانهی ابریشم بافت ناجور بالقوه تهدید درجه یک گونهی صنوبر محسوب نمیشود و فقط به عنوان آفت یک نسلی هرچند سال یکبار با افزایش تعداد ، طغیان میکند که با مدیریت قابل حل هستند.
وی تاکید کرد: بسیاری از حشرات بخصوص پروانهی اشجار مشکلات پوستی ایجاد میکنند اما فعلا این لاروها حساسیت جدی برای انسانها به دنبال ندارد.